Μεταξύ σφύρας και άκμονος βρίσκονται οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις που προσφεύγουν στο άρθρο 99, καθώς με την “ιδιότυπη τετραετή ασυλία” οι ιδιοκτήτες τους παραμερίζουν την ανασυγκρότηση αυτών και θέτουν στο προσκήνιο τη δική τους και μόνο επιβίωση.
Ήδη καθημερινά όλο και περισσότερες εταιρείες ζητούν την υπαγωγή τους στο άρθρο 99, με δεδομένο πως από το 2007 όπου άρχισε να είναι σε ισχύ ο συγκεκριμένος νόμος του Πτωχευτικού Κώδικα, λιγότερες από το 4% των εισηγμένων που προσέφυγαν κατόρθωσαν να ανασυγκροτηθούν.
Την ίδια στιγμή, οι εξελίξεις και οι συγχωνεύσεις στον τραπεζικό χώρο έφεραν στην επιφάνεια το μείζον ζήτημα του υπερδανεισμού των επιχειρήσεων αλλά και την οικονομική κατάσταση των επιχειρηματιών. Πλήθος αυτών δεν δέχθηκαν να φέρουν πίσω στην Ελλάδα τα κεφάλαια τους για να διασώσουν τις εταιρείες τους, παρά το μεγάλο μέγεθος των περιουσιών τους, καθώς σύμφωνα με τη συμφωνία οι τράπεζες όφειλαν να δώσουν πιο πολλά δάνεια, στην περίπτωση που οι περισσότερες υποχρεώσεις της εταιρείας καλύπτονταν με μετρητά του ιδιοκτήτη της επιχείρησης.
Πλέον η παροχή δανείων από τις τράπεζες στις εταιρείες γίνεται δύσκολα εφόσον μια επιχείρηση δεν έχει ολοκληρωμένο σχέδιο στο οποίο θα διατυπώνεται η πορεία για την ανάκαμψή της. Στην ουσία το εν λόγω εγχείρημα δεν είναι εφικτό για κάποια εταιρεία που δεν βρίσκει εύκολα ανοικτή γραμμή πίστωσης, ακόμη και αν αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της εντός του μηνός σε προμηθευτές και εργαζομένους. Λογικό αν σκεφτεί κανείς πως δύσκολα μια εταιρεία θα παραχωρήσει πρώτες ύλες σε μια επιχείρηση που γνωρίζει πως αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και δεν δύναται να φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις της.
Η προσέλευση επιχειρήσεων σε δικηγορικά γραφεία τους τελευταίους δώδεκα μήνες έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Κύριος λόγος της εξέλιξης θεωρείται η προετοιμασία του φακέλου αίτησης για υπαγωγή στο άρθρο 99. Χαρακτηριστικό είναι επίσης πως υπάρχει και λίστα αναμονής ενώ προτεραιότητα έχουν οι επιχειρήσεις εκείνες που δεν μπορούν πλέον να διαπραγματεύονται με τις πιστώτριες τράπεζες.
Το άρθρο 99 είναι το μοναδικό διέξοδο πριν από την κατάρρευση. Αυτό σκέφτεται ο επιχειρηματικός κόσμος που βρίσκεται ένα βήμα πριν από την χρεοκοπία, αφού δεν κατάφερε να βρει αγοραστή ή στρατηγικό επενδυτή. Όπως σημειώνουν πολλοί δικηγόροι, όταν τέθηκε σε ισχύ το άρθρο 99, το 2007, στόχος ήταν να διασωθούν επιχειρήσεις που πραγματοποιούσαν πωλήσεις και συνέχιζαν τη δραστηριότητά τους, έστω και με σημαντικά δανειακά βάρη. Την τελευταία διετία, προσθέτουν οι ίδιοι νομικοί κύκλοι, αρχίζουν να συνωστίζονται και προβληματικές επιχειρήσεις, που είχαν αφεθεί στην τύχη τους πριν ξεκινήσει η ύφεση στην Ελλάδα, λόγω αστοχιών του ιδιοκτήτη και οικονομικών ατασθαλιών.
Με το άρθρο 99 ουσιαστικά οι επιχειρηματίες έχουν το χρόνο που χρειάζονται για να διασώσουν τη δική τους πορεία, ενώ δεν υπάρχουν τα ανάλογα περιθώρια για τους υπαλλήλους και για την ίδια την εταιρεία τους. Οι τράπεζες, θέτοντας δύο βασικές προϋποθέσεις, προσπαθούν να διασώσουν τις εταιρείες. Οι όροι είναι αφενός η εταιρεία να έχει δράση στον επιχειρηματικό χώρο μέσω εξωστρέφειας και ελεγχόμενου δανεισμού και αφετέρου να διασφαλίζονται τα κεφάλαια που έχουν δώσει οι τράπεζες μέσω εγγυήσεων (ακίνητα, μηχανολογικός εξοπλισμός).
Σαφώς με το άρθρο 99 δεν υπάρχει καμία απολύτως διαβεβαίωση πως η εταιρεία θα σωθεί από το αδιέξοδο. Ωστόσο, επωφελείται από μια μικρή παράταση χρόνου προκειμένου να βρει εναλλακτικές λύσεις για να μην χρεοκοπήσει. Οι εισαγγελείς, από την πλευρά τους, ισχυρίζονται πως θα πρέπει να μειωθεί ο χρόνος συνδιαλλαγής της εταιρείας που υπάγεται στο άρθρο 99 με τους πιστωτές της. Να σημειωθεί πως τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ η ανάλογη διαδικασία διαρκεί μόνο λίγους μήνες ενώ έχει διαφανεί από την αρχή η βιωσιμότητα της επιχείρησης.
Η Pasal αποτελεί ένα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα εισηγμένης εταιρείας που κατέφυγε στο άρθρο 99. Στις 28/1/2015 θα λάβει χώρα η εκδίκαση της αίτησης λήψης προληπτικών μέτρων για τη εταιρεία ακινήτων, ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Η εταιρεία ακινήτων βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα ενώ εκτιμητές είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου πολλάκις επισημαίνοντας πως η ο όμιλος εμφανίζει συνεχιζόμενες ζημίες μεγάλου ύψους από τη χρήση 2010 (αρνητικό EBITDA) καθώς και αρνητικές ταµειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες. Αυτές οι συνθήκες υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας που μπορεί να εγείρει σηµαντική αµφιβολία για την ικανότητα της εταιρείας και του οµίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους, εφόσον δεν υλοποιηθούν από τη ∆ιοίκηση, τα απαραίτητα µέτρα για τη βελτίωση των αποτελεσµάτων και της ρευστότητας.
Στο εξάμηνο της τρέχουσας χρήσης τα ενοποιημένα λειτουργικά αποτελέσματα της Pasal ανήλθαν σε ζημιές 677 χιλ. ευρώ έναντι κερδών 551 χιλ. ευρώ του πρώτου εξαμήνου του 2013. Τα λειτουργικά έσοδα (ενοίκια και παροχή υπηρεσιών) ανήλθαν σε 2,03 εκατ. ευρώ έναντι 2,44 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2013, ενώ τα λειτουργικά έξοδα διαμορφώθηκαν σε 2,7 εκατ. ευρώ. Τα αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ανήλθαν σε ζημιές 3,23 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 4,14 εκατ. ευρώ ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Τα αποτελέσματα της περιόδου περιλαμβάνουν ζημιά ύψους 625 χιλ. ευρώ από την πώληση επενδυτικών ακινήτων αξίας 10,6 εκατ. ευρώ, τα οποία μεταβιβάστηκαν αντί τιμήματος 10 εκατ. ευρώ, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την αποπληρωμή τραπεζικού δανεισμού.
Η καθαρή αξία του ενεργητικού προ αναβαλλόμενης φορολογίας (NAV) την 30.6.2014 διαμορφώθηκε σε 24,1 εκατ. ευρώ (1,62 ευρώ/μετοχή), ενώ αντίστοιχα η καθαρή αξία του ενεργητικού μετά από την αναβαλλόμενη φορολογία (triple net NAV) ανήλθε σε 7.045 χιλ. ευρώ (0,47 ευρώ/μετοχή) έναντι 10.411 χιλ. ευρώ την 31.12.2013. Ο καθαρός δανεισμός του ομίλου (δάνεια μείον ταμειακά διαθέσιμα) στο τέλος της περιόδου μειώθηκε σε 137, 4 εκατ. ευρώ έναντι 146,6 εκατ. ευρώ.
Η αξία των επενδυτικών ακινήτων του ομίλου στις 30.06.2014 ήταν 140,3 εκατ. ευρώ και των συμμετοχών του στα 28,5 εκατ. ευρώ.