Τουλάχιστον έξι κρίσεις δοκιμάζουν τη σταθερότητα της Ευρώπης: το τοπικό χάος που προκαλεί κυρίως ο πόλεμος στη Συρία, η πιθανή έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μια εισροή προσφύγων σε μια κλίμακα που δεν έχουμε ξαναδεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, άλυτες οικονομικές προκλήσεις, η επεκτατικότητα της Ρωσίας, και η επιστροφή του εθνικισμού στην πολιτική του κυρίαρχου ρεύματος.
Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επιδεινώσει ηθελημένα τουλάχιστον τέσσερις από αυτές τις κρίσεις. Ύστερα από το εγχείρημά του στην Ουκρανία, έχει εγχύσει την κωλυσιεργία στην ευρωπαϊκή πολιτική μέσω της στήριξής του σε λαϊκιστικά και ευρωσκεπτιστικά κόμματα, κλιμάκωσε τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή με τη στρατιωτική επέμβασή του στη Συρία και, κατά συνέπεια, ενέτεινε την προσφυγική κρίση. Η ΕΕ θα πρέπει να αντιληφθεί την απειλή που αποτελεί ο Πούτιν και να ξεκινήσει να αντικρούει την επιθετικότητά του.
Ο εθνικισμός που κυριεύει την Ευρώπη, πράγματι, πυροδοτήθηκε εν μέρει από τη ρωσική χρηματοδότηση σε ακροδεξιά πολιτικά κόμματα, η άνοδος των οποίων έχει αποτρέψει την Ευρώπη να βρει μια συλλογική απάντηση στην προσφυγική κρίση. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το υπέρ του Πούτιν Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου ασκεί πίεση στον πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, ώστε η κυβέρνηση να αρνηθεί να δεσμευτεί για την υποδοχή μερίδας προσφύγων στη Βρετανία. Παρομοίως, η Σουηδία έχει κλείσει τα σύνορά της, ως απάντηση στα ταχέως αυξανόμενα δημοσκοπικά ποσοστά των ακροδεξιού κόμματος των Δημοκρατών της Σουηδίας. Αυτός ο ατυχής λογισμός πραγματοποιείται σε ολόκληρη την ήπειρο.
Την ίδια στιγμή, ο Πούτιν έχει εκτροχιάσει τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να διαπραγματευτεί μια πολιτική λύση στη σύγκρουση στη Συρία, το ριζικό αίτιο της προσφυγικής κρίσης. Η στήριξη της Ρωσίας στην επίθεση της συριακής κυβέρνησης στο Χαλέπι έχει παρεμποδίσει την ειρηνευτική διαδικασία, η οποία βασίζεται στη συνεργασία των παγκόσμιων παικτών, των τοπικών δυνάμεων και των μετριοπαθών δυνάμεων της αντίστασης που βομβαρδίσει ο Πούτιν.
Στις 15 Φεβρουαρίου, τουλάχιστον 50 άνθρωποι, μεταξύ τους γυναίκες και παιδιά, σκοτώθηκαν από επιθέσεις πυραύλων σε σχολεία και νοσοκομεία στη βόρεια Συρία, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Η γαλλική κυβέρνηση αποκάλεσε τις επιθέσεις «εγκλήματα πολέμου» – και δικαίως. Η Ρωσία αρνήθηκε την εμπλοκή της, όμως θραύσματα πυραύλων ρωσικής κατασκευής βρέθηκαν στο σημείο. Η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα ανέφερε πως μόνο η Ρωσία ή η συριακή κυβέρνηση θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για τις επιθέσεις.
Επιπλέον, οι συγκρούσεις γύρω από το Χαλέπι έχουν εκτοπίσει περίπου 50.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού. Πολλοί από αυτούς τους απελπισμένους σύρους – κατά κύριο λόγο όσοι δεν είχαν τα χρήματα να φύγουν νωρίτερα – θα κατευθυνθούν προς την Τουρκία και στη συνέχεια προς την Ευρώπη.
Η Ρωσία ρίχνει βόμβες την ίδια στιγμή που ο Πούτιν υποστηρίζει πως είναι υπέρ μιας παύσης πυρός. Ξεκάθαρα, ο λόγος του δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος, όπως δείχνει και η προϊστορία του Κρεμλίνου στην Ουκρανία. Με τις Ηνωμένες Πολιτείες απασχολημένες με την προεδρική προεκλογική εκστρατεία τους, οι ηγέτες της Ευρώπης βρίσκονται συσσωρευμένοι μόνοι τους, με τη ρωσική αρκούδα να τους χτυπά την πόρτα. Είναι καιρός για άμεση δράση.
Πρώτον, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να δώσουν ένα γρήγορο τέλος στη ρωσική χρηματοδότηση σε πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη. Εάν αποδειχτεί απαραίτητο, θα πρέπει να ζητηθεί από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ να βοηθήσει στην ανίχνευση των τρόπων που μεταφέρονται αυτά τα χρήματα. Η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί μέχρις ότου οι αγωγοί που μεταφέρουν ρωσικό χρήμα στα ευρωπαϊκά κόμματα κλείσουν για τα καλά.
Δεύτερον, η ΕΕ θα πρέπει να προετοιμαστεί να επιβάλει ενισχυμένες οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία. Το Ψήφισμα 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο παρέχει τις οδηγίες για την ειρηνευτική διαδικασία στη Συρία, υποχρεώνει όλους τους παίκτες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, να σταματήσουν τις αδιάκριτες επιθέσεις κατά αμάχων. Εάν η Ρωσία αποτύχει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της, θα πρέπει να ενεργοποιηθούν αυτές οι κυρώσεις.
Τρίτον, η ΕΕ θα πρέπει να συνεργαστεί με την Τουρκία και άλλους τοπικούς παίκτες για να δημιουργήσει ασφαλή καταφύγια στα τουρκοσυριακά σύνορα, όπου κατευθύνονται οι πρόσφυγες από το Χαλέπι και αλλού. Παρ’ ότι αυτό θα εμπεριείχε κάποιον κίνδυνο, δεν υπάρχουν αξιόπιστες εναλλακτικές.
Τέλος, η Ευρώπη θα πρέπει να σταματήσει να διευκολύνει τον Πούτιν και να πραγματοποιήσει μια συλλογική προσέγγιση στην εισροή των προσφύγων. Ως μέρος μιας έκτακτης αντίδρασης, θα πρέπει να σχηματιστεί μια ευρωπαϊκή συνοριακή δύναμη και ακτοφυλακή και να αναλάβουν να βοηθήσουν την Ελλάδα στη διαχείριση των συνόρων της, καθώς και στη διάσωση και στη καταγραφή των νέων αφίξεων.
Την ίδια στιγμή, πόροι της ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να βελτιώσουν τις συνθήκες στους προσφυγικούς καταυλισμούς στην Τουρκία, την Ιορδανία και αλλού, για να παρέχουν στους διαμένοντες εκεί τουλάχιστον κάποια ελπίδα ότι θα μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Και ναι, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να συμφωνήσουν να αναλάβουν δίκαια ποσοστά αυτών που έχουν ανάγκη, επιτρέποντας στους πρόσφυγες να υποβάλουν αιτήσεις ασύλου στην ΕΕ απευθείας από τις χώρες όπου βρίσκονται αυτή τη στιγμή.
Ο Τζορτζ Σόρος είχε δίκιο όταν πρόσφατα υποστήριξε πως η μεγαλύτερη μακροπρόθεσμη απειλή για τη σταθερότητα της ΕΕ είναι η Ρωσία. Είχε άδικο όμως όταν άφησε να εννοηθεί πως η ΕΕ θα λυγίσει και θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος των πολλαπλών κρίσεων που αντιμετωπίζει. Είναι καιρός η Ευρώπη να διεκδικήσει τη θέση της, να εκμεταλλευτεί την οικονομική της ισχύ και να τη χρησιμοποιήσει για να βάλει τον Πούτιν στη θέση του.