Δεν είναι μόνο η ενίσχυση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που έχει τη δυνατότητα να βλάψει το ευρώ.
Από την πιθανότητα της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επίδραση των προσφύγων που κατακλύζουν την περιοχή, μέχρι τις ανησυχίες για τις οικονομικές προοπτικές και την πολιτική αναστάτωση στην Ιρλανδία και στην Ισπανία, το ευρώ είναι αντιμέτωπο με πληθώρα κινδύνων. Μαζί με τις προσδοκίες των οικονομολόγων για χαμηλότερα επιτόκια και περισσότερες αγορές περιουσιακών στοιχείων από την ΕΚΤ, οι επενδυτές αναρωτιούνται πόσο χαμηλά μπορεί να φτάσει.
«Υπάρχουν κίνδυνοι νομισματικής πολιτικής, υπάρχουν πολιτικοί κίνδυνοι μέσα στην ΕΕ, υπάρχουν οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι από έξω με τη μετανάστευση, και κάτω από όλα αυτά κρύβεται η μάλλον ανιαρή εικόνα της ανάπτυξης» είπε ο Φράνσις Χάντσον, αναλυτής παγκόσμιας θεματικής στρατηγικής της Standard Life Investments στο Εδιμβούργο, η οποία επιβλέπει 356 δισεκατομμύρια δολάρια. «Αρκετά εύκολα μπορεί να δούμε να αναπτύσσεται μια αρνητική τάση.»
Το ευρώ έχει τη χειρότερη επίδοση μετά τη λίρα από τα μεγαλύτερα νομίσματα τον τελευταίο μήνα, και άγγιξε τα χαμηλά τεσσάρων εβδομάδων σε σχέση με το δολάριο αυτήν την εβδομάδα. Σε μία ακόμη ένδειξη της ανησυχίας, δείκτης για τις εκτιμήσεις των εμπόρων για τις μεταβολές των τιμών στο πλέον συναλλασσόμενο ζεύγος νομισμάτων του κόσμου για τους επόμενους έξι μήνες, αναρριχήθηκε αυτήν την εβδομάδα στα υψηλότερα επίπεδά του από το 2012, όταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι υποσχέθηκε να κάνει ότι χρειαστεί για να σώσει το ευρώ.
Παρ’ ότι ένα νόμισμα σε πτώση μπορεί να ενισχύσει την οικονομία μιας περιοχής ωθώντας τις εξαγωγές, όμως οι πρόσφατες πτώσεις αντικατοπτρίζουν μια προβληματική προοπτική για την ένωση. Μια απόφαση από το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρήσει στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου θα δημιουργούσε περαιτέρω ζημιά στο εμπόριο και θα δημιουργούσε πρωτοφανείς πολιτικές προκλήσεις για την ΕΕ, ενώ οι προσπάθειες διαχείρισης της εισροής των προσφύγων από χώρες όπως η Συρία μειώνοντας την ελεύθερη μετακίνηση μέσα στη ζώνη χωρίς διαβατήρια της ΕΕ, τη ζώνη Σένγκεν, απειλεί επίσης να παρεμποδίσει τη μεταφορά των αγαθών.
Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι έχουν διασχίσει τη θάλασσα προς την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία μέσα στους δύο πρώτους μήνες του έτους, σύμφωνα με την προσφυγική υπηρεσία του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, αφού περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι πραγματοποίησαν το ταξίδι το 2015. Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συνεδριάσουν στις 7 Μαρτίου για να επιχειρήσουν να αναπτύξουν μία λύση.
«Εάν έχεις μια κατάσταση όπου και το ίδιο το ευρώ τίθεται υπό αμφισβήτηση, τότε οι ξένες ιδιοκτησίες ευρωπαϊκών περιουσιακών στοιχείων θα γίνουν προβληματικές» είπε ο Χανς Ρέντεκερ, αναλυτής συναλλαγματικής στρατηγικής της Morgan Stanley στο Λονδίνο. «Θα πρέπει να είναι κανείς σε εγρήγορση στο υπάρχον περιβάλλον και σίγουρα υπάρχει πολλή πίεση που ακόμη αυξάνεται.»
Ο Ρέντεκερ, που προβλέπει πως το ευρώ θα ισοβαθμήσει με το δολάριο μέχρι το τέλος του έτους, λέει πως υπάρχει μια «αρκετά μεγάλη» πιθανότητα πως θα πρέπει να μειώσει την πρόβλεψή του σε 96 αμερικανικά cents, ένα επίπεδο που είδαμε τελευταία φορά το 2002. Και δεν είναι ο μόνος. Σχεδόν ένα πέμπτο των αναλυτών που συμμετείχαν στην έρευνα του - συμφωνούν με τη Morgan Stanley πως το ευρώ θα ανταλλάσσεται ένα προς ένα με το δολάριο μέχρι το τέλος του 2016.
Το ευρώ βρισκόταν στα 1,0948 δολάρια στις 7:45πμ, ώρα Λονδίνου, την Παρασκευή, πέφτοντας από τα υψηλά του 2016, στα 1,1376 δολάρια, της 11ης Φεβρουαρίου. Η εξάμηνη μεταβλητότητα ευρώ-δολαρίου, ένα μέτρο των μεταβολών των τιμών βασισμένο σε επιλογές, βρισκόταν στο 11,30%, αφού έκλεισε στο 11,63% στις 29 Φεβρουαρίου, το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2012.
Οι πολιτικές αναταραχές βρίσκονται σε άνοδο, αυξάνοντας τον κίνδυνο των αδύναμων κυβερνήσεων και την απομάκρυνση από τις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις. Η αβεβαιότητα παραμένει στην Ιρλανδία, ύστερα από μια εκλογική αναμέτρηση χωρίς ξεκάθαρο νικητή, ενώ η Ισπανία βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο επί 10 εβδομάδες μετά το μη τελεσίδικο αποτέλεσμα των εκλογών της. Η Πορτογαλία πέρασε πέρυσι εβδομάδες αντιπαραθέσεων, μέχρι να αναλάβει την εξουσία μια κυβέρνηση υπό τους Σοσιαλιστές.
Παρ’ όλα αυτά, το ευρώ έχει αντέξει πολλές καταιγίδες στην 17ετή ιστορία του, και ως τώρα η αυξανόμενη λίστα τω ανησυχιών δεν έχει εκτοπίσει το νόμισμα από την περιοχή των 1,05 έως 1,15 δολαρίων, μέσα στην οποία συναλλάχθηκε κυρίως τον περασμένο χρόνο. Η μέση εκτίμηση των αναλυτών που ρωτήθηκαν από το -, ήταν πως το ευρώ θα κλείσει το 2016 στα 1,08 δολάρια.
«Το ενδιαφέρον σημείο είναι γιατί το ευρώ δεν πέφτει χαμηλότερα» ανέφερε σε τηλεοπτική συνέντευξη ο Γιούαν Κάμερον Βατ, επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής στη BlackRock, η οποία επιβλέπει 4,8 δισεκατομμύρια δολάρια ως η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης χρημάτων στον κόσμο. «Υποψιάζομαι πως αυτό έχει να κάνει με το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών στην Ευρώπη – και της έλλειψης ευρώ που προκύπτει.»
Ακόμη και έτσι, η πιθανή επίπτωση της αναστολής του Σένγκεν στο κοινό νόμισμα ανησυχεί την πολιτική ελίτ της Ευρώπης. Η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είπε στις 2 Μαρτίου πως η ισχύς του ευρώ «βασίζεται στην ελεύθερη μετακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και ανθρώπων».
Η στήριξη του εμπορίου είναι ιδιαιτέρως σημαντική σε μια ένωση που πασχίζει να ανακάμψει από την ύφεση και την κρίση χρέους, ακόμη κι ενώ οι αγορές ομολόγων από την κεντρική τράπεζα σπρώχνουν τα κόστη δανεισμού για τα κράτη-μέλη σε πρωτοφανή χαμηλά. Παρ’ ότι το πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης συμβάλει στην απομόνωση του κρατικού χρέους από το ξεπούλημα που παρατηρήθηκε σε προηγούμενες κρίσεις, οδηγεί τους επενδυτές να καταφεύγουν στο νόμισμα για να εκφράσουν την ανησυχία τους.
«Συνυπολογίζοντάς τα όλα, είμαστε αρνητικοί απέναντι στο ευρώ» είπε ο Άνταμ Κόουλ, επικεφαλής παγκόσμιας συναλλαγματικής στρατηγικής της Royal Bank of Canada στο Λονδίνο. «Προβλέπουμε να ισοβαθμεί ναι να συναλλάσσεται σε αυτό το επίπεδο για αρκετό καιρό.»
Δεν είναι μόνο η ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει τη δυνατότητα να βλάψει το ευρώ.
Από την πιθανότητα της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επίδραση των προσφύγων που κατακλύζουν την περιοχή, μέχρι τις ανησυχίες για τις οικονομικές προοπτικές και την πολιτική αναστάτωση στην Ιρλανδία και στην Ισπανία, το ευρώ είναι αντιμέτωπο με πληθώρα κινδύνων. Μαζί με τις προσδοκίες των οικονομολόγων για χαμηλότερα επιτόκια και περισσότερες αγορές περιουσιακών στοιχείων από την ΕΚΤ, οι επενδυτές αναρωτιούνται πόσο χαμηλά μπορεί να φτάσει.
«Υπάρχουν κίνδυνοι νομισματικής πολιτικής, υπάρχουν πολιτικοί κίνδυνοι μέσα στην ΕΕ, υπάρχουν οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι από έξω με τη μετανάστευση, και κάτω από όλα αυτά κρύβεται η μάλλον ανιαρή εικόνα της ανάπτυξης» είπε ο Φράνσις Χάντσον, αναλυτής παγκόσμιας θεματικής στρατηγικής της Standard Life Investments στο Εδιμβούργο, η οποία επιβλέπει 356 δισεκατομμύρια δολάρια. «Αρκετά εύκολα μπορεί να δούμε να αναπτύσσεται μια αρνητική τάση.»
Το ευρώ έχει τη χειρότερη επίδοση μετά τη λίρα από τα μεγαλύτερα νομίσματα τον τελευταίο μήνα, και άγγιξε τα χαμηλά τεσσάρων εβδομάδων σε σχέση με το δολάριο αυτήν την εβδομάδα. Σε μία ακόμη ένδειξη της ανησυχίας, δείκτης για τις εκτιμήσεις των εμπόρων για τις μεταβολές των τιμών στο πλέον συναλλασσόμενο ζεύγος νομισμάτων του κόσμου για τους επόμενους έξι μήνες, αναρριχήθηκε αυτήν την εβδομάδα στα υψηλότερα επίπεδά του από το 2012, όταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι υποσχέθηκε να κάνει ότι χρειαστεί για να σώσει το ευρώ.
(1)
Παρ’ ότι ένα νόμισμα σε πτώση μπορεί να ενισχύσει την οικονομία μιας περιοχής ωθώντας τις εξαγωγές, όμως οι πρόσφατες πτώσεις αντικατοπτρίζουν μια προβληματική προοπτική για την ένωση. Μια απόφαση από το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρήσει στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου θα δημιουργούσε περαιτέρω ζημιά στο εμπόριο και θα δημιουργούσε πρωτοφανείς πολιτικές προκλήσεις για την ΕΕ, ενώ οι προσπάθειες διαχείρισης της εισροής των προσφύγων από χώρες όπως η Συρία μειώνοντας την ελεύθερη μετακίνηση μέσα στη ζώνη χωρίς διαβατήρια της ΕΕ, τη ζώνη Σένγκεν, απειλεί επίσης να παρεμποδίσει τη μεταφορά των αγαθών.
Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι έχουν διασχίσει τη θάλασσα προς την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία μέσα στους δύο πρώτους μήνες του έτους, σύμφωνα με την προσφυγική υπηρεσία του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, αφού περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι πραγματοποίησαν το ταξίδι το 2015. Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συνεδριάσουν στις 7 Μαρτίου για να επιχειρήσουν να αναπτύξουν μία λύση.
«Εάν έχεις μια κατάσταση όπου και το ίδιο το ευρώ τίθεται υπό αμφισβήτηση, τότε οι ξένες ιδιοκτησίες ευρωπαϊκών περιουσιακών στοιχείων θα γίνουν προβληματικές» είπε ο Χανς Ρέντεκερ, αναλυτής συναλλαγματικής στρατηγικής της Morgan Stanley στο Λονδίνο. «Θα πρέπει να είναι κανείς σε εγρήγορση στο υπάρχον περιβάλλον και σίγουρα υπάρχει πολλή πίεση που ακόμη αυξάνεται.»
Ο Ρέντεκερ, που προβλέπει πως το ευρώ θα ισοβαθμήσει με το δολάριο μέχρι το τέλος του έτους, λέει πως υπάρχει μια «αρκετά μεγάλη» πιθανότητα πως θα πρέπει να μειώσει την πρόβλεψή του σε 96 αμερικανικά cents, ένα επίπεδο που είδαμε τελευταία φορά το 2002. Και δεν είναι ο μόνος. Σχεδόν ένα πέμπτο των αναλυτών που συμμετείχαν στην έρευνα του - συμφωνούν με τη Morgan Stanley πως το ευρώ θα ανταλλάσσεται ένα προς ένα με το δολάριο μέχρι το τέλος του 2016.
Το ευρώ βρισκόταν στα 1,0948 δολάρια στις 7:45πμ, ώρα Λονδίνου, την Παρασκευή, πέφτοντας από τα υψηλά του 2016, στα 1,1376 δολάρια, της 11ης Φεβρουαρίου. Η εξάμηνη μεταβλητότητα ευρώ-δολαρίου, ένα μέτρο των μεταβολών των τιμών βασισμένο σε επιλογές, βρισκόταν στο 11,30%, αφού έκλεισε στο 11,63% στις 29 Φεβρουαρίου, το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2012.
Οι πολιτικές αναταραχές βρίσκονται σε άνοδο, αυξάνοντας τον κίνδυνο των αδύναμων κυβερνήσεων και την απομάκρυνση από τις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις. Η αβεβαιότητα παραμένει στην Ιρλανδία, ύστερα από μια εκλογική αναμέτρηση χωρίς ξεκάθαρο νικητή, ενώ η Ισπανία βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο επί 10 εβδομάδες μετά το μη τελεσίδικο αποτέλεσμα των εκλογών της. Η Πορτογαλία πέρασε πέρυσι εβδομάδες αντιπαραθέσεων, μέχρι να αναλάβει την εξουσία μια κυβέρνηση υπό τους Σοσιαλιστές.
Παρ’ όλα αυτά, το ευρώ έχει αντέξει πολλές καταιγίδες στην 17ετή ιστορία του, και ως τώρα η αυξανόμενη λίστα τω ανησυχιών δεν έχει εκτοπίσει το νόμισμα από την περιοχή των 1,05 έως 1,15 δολαρίων, μέσα στην οποία συναλλάχθηκε κυρίως τον περασμένο χρόνο. Η μέση εκτίμηση των αναλυτών που ρωτήθηκαν από το -, ήταν πως το ευρώ θα κλείσει το 2016 στα 1,08 δολάρια.
«Το ενδιαφέρον σημείο είναι γιατί το ευρώ δεν πέφτει χαμηλότερα» ανέφερε σε τηλεοπτική συνέντευξη ο Γιούαν Κάμερον Βατ, επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής στη BlackRock, η οποία επιβλέπει 4,8 δισεκατομμύρια δολάρια ως η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης χρημάτων στον κόσμο. «Υποψιάζομαι πως αυτό έχει να κάνει με το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών στην Ευρώπη – και της έλλειψης ευρώ που προκύπτει.»
Ακόμη και έτσι, η πιθανή επίπτωση της αναστολής του Σένγκεν στο κοινό νόμισμα ανησυχεί την πολιτική ελίτ της Ευρώπης. Η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είπε στις 2 Μαρτίου πως η ισχύς του ευρώ «βασίζεται στην ελεύθερη μετακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και ανθρώπων».
Η στήριξη του εμπορίου είναι ιδιαιτέρως σημαντική σε μια ένωση που πασχίζει να ανακάμψει από την ύφεση και την κρίση χρέους, ακόμη κι ενώ οι αγορές ομολόγων από την κεντρική τράπεζα σπρώχνουν τα κόστη δανεισμού για τα κράτη-μέλη σε πρωτοφανή χαμηλά. Παρ’ ότι το πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης συμβάλει στην απομόνωση του κρατικού χρέους από το ξεπούλημα που παρατηρήθηκε σε προηγούμενες κρίσεις, οδηγεί τους επενδυτές να καταφεύγουν στο νόμισμα για να εκφράσουν την ανησυχία τους.
«Συνυπολογίζοντάς τα όλα, είμαστε αρνητικοί απέναντι στο ευρώ» είπε ο Άνταμ Κόουλ, επικεφαλής παγκόσμιας συναλλαγματικής στρατηγικής της Royal Bank of Canada στο Λονδίνο. «Προβλέπουμε να ισοβαθμεί ναι να συναλλάσσεται σε αυτό το επίπεδο για αρκετό καιρό.»