Αυτό το μικρό χρονικό διάστημα που κέρδισε μετά από μια συμφωνία που επιτεύχθηκε βιαστικά στις 18 Ιουνίου μεταξύ της Merkel και του Horst Seehofer, του υπουργού Εσωτερικών της Γερμανίας και ηγέτη της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, που εδρεύει στη Βαυαρία.
Μετά από μια διαφωνία εντός της συντηρητικής ένωσης της Merkel, που έφερε δύο ισχυρές προσωπικότητες σε αντιπαράθεση, η Merkel κατόρθωσε να κερδίσει λίγο χρόνο. Έχει συστηματικά ζητήσει μια πανευρωπαϊκή συμφωνία για το πώς θα καταχωρίζονται οι αιτούντες άσυλο, κάτι που δεν έχει κάνει η ΕΕ εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.
Ο Seehofer, του οποίου το κόμμα προσπαθεί να αποφύγει μεγάλες απώλειες προς το ακροδεξιό AfD το οποίο κερδίζει συνεχώς στήριξη εν όψει των εκλογών στη Βαυαρία τον Οκτώβριο, έχει επιμείνει ότι οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να σταματούν στα γερμανικά σύνορα και να επιστρέφουν στη χώρα από την οποία μπήκαν αρχικά.
Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι μια συμφωνία για το άσυλο δεν θα είναι δυνατή στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αυτή την εβδομάδα, η Merkel ελπίζει να κλείσει αντί αυτού, διμερείς συμφωνίες με την Ιταλία, την Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη. Τσάμπα κόπος για μια πανευρωπαϊκή συμφωνία. Αλλά εάν μπορεί να πετύχει σε διμερές επίπεδο ό,τι δεν μπορεί σε πανευρωπαϊκό, ίσως η Merkel μπορεί να ξεπεράσει την μεγαλύτερη κρίση της από το 2005 που έγινε Καγκελάριος.
Αυτό δεν είναι σίγουρο, αλλά είναι δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι τα φιλόδοξα σχέδια του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron για μια πιο ενοποιημένη Ευρώπη, τα οποία θα περιλάμβαναν μια πολυαναμενόμενη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, δεν θα υλοποιηθούν. Το ίδιο το συντηρητικό κόμμα της Merkel αντιτίθεται σε κάποιες από τις μεγάλες αλλαγές όπως κάνουν και άλλες χώρες της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και η Ολλανδία. Για κάποιες άλλες χώρες, το προσφυγικό ζήτημα προηγείται των μεταρρυθμίσεων της ΕΕ.
Δεύτερον, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump σκοπεύει να υπονομεύσει τη Merkel, με στόχο΄την αποδυνάμωση της Ευρώπης, και σκοπεύει να υποστηρίξει ηγέτες όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Viktor Orban, ο οποίος έχει αμφισβητήσει τις βασικές αξίες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η ΕΕ.
Όπως αποδείχθηκε κατά την πρόσφατη διάσκεψη κορυφής της G7 στον Καναδά, ο Trump έχει την τάση να καταστρέφει την πολυμερή τάξη που δημιούργησαν οι ΗΠΑ με τους Δυτικοευρωπαίους συμμάχους τους μετά το 1945. Η Γερμανία συγκεκριμένα και η ΕΕ γενικότερα έχουν επιμόνως υπερασπιστεί αυτή την πολυμερή τάξη. Ήταν αυτά τα θεσμικά όργανα βασιζόμενα σε κανόνες που διατήρησαν την διατλαντική συμμαχία ενωμένη και παρείχαν στη Δύση μια πολιτική, οικονομική και ηθική πυξίδα.
Οι προστατευτικές εμπορικές πολιτικές του trump και η περιφρόνησή του για τις πολυμερείς συμφωνίες όπως η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, είναι αρκετά κακές. Οι συνεχείς λεκτικές επιθέσεις του στη Merkel είναι επικίνδυνες. Ο Trump μπορεί να κερδίσει πολλά σημεία από το AfD και από τους εθνικιστές συντηρητικούς ηγέτες όπως ο Orban, για τις λεκτικές του επιθέσεις εναντίον της Καγκελαρίου.
Αλλά πίσω από αυτές τις λεκτικές επιθέσεις υπάρχει μια ανησυχητική ατζέντα στην οποία η Γερμανία θα υποχωρήσει στο επίπεδο που επιθυμεί ο Trump: μια χώρα που θα έκλεινε τα σύνορά της. Μια χώρα που θα δει την οικονομία της να αποδυναμώνεται λόγω των αμερικανικών δασμών στο χάλυβα, στο αλουμίνιο και στις εισαγωγές αυτοκινήτων. Μια χώρα που βλέπει τον Λευκό Οίκο να διαλύει την πολυμερή τάξη από την οποία η Γερμανία έχει τόσο πολύ εξαρτηθεί. Όλα αυτά μαζί, θα μπορούσαν να καταλήξουν σε καταστροφή για την Γερμανία, και για την ΕΕ.
Για αυτό οι προσωπικές επιθέσεις του Trump στη Merkel είναι τόσο επικίνδυνες. Είναι σα να επιδιώκει “αλλαγή καθεστώτος” στο Βερολίνο. Ας μην Ας μην φανταστούμε τι είδους Καγκελάριο θα ήθελε να δει στο Βερολίνο.
Η απαξίωση της G7 θα έπρεπε να ήταν αρκετή για να οδηγήσει την Ευρώπη πιο πολύ ενωμένη. Αλλά οι ατζέντες τους είναι βραχυπρόθεσμες και -με λίγες εξαιρέσεις, όπως αυτή του Macron- δεν βασίζονται σε στρατηγική ετοιμότητα. Σπάνια βλέπει κανείς τη μεγαλύτερη εικόνα. Αυτή η εικόνα αφορά το μέλλον της πολυμερούς, δυτικής, φιλελεύθερης τάξης και πώς να την υπερασπιστεί.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν σε ισχύ την συμφωνία για το Ιράν, ενώ η ΕΕ έχει στηρίξει ευρέως την τήρηση της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα. Αλλά θεσμικά και πολιτικά, αυτές οι προσπάθειες ωχριούν μπροστά στην πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες της Ευρώπης στο να πετύχουν μια βιώσιμη συμφωνία για τους μετανάστες, τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο.
Μια τέτοια συμφωνία δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ανάγκη της Ευρώπης να έχει μια ισχυρή αμυντική, εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Όλα συνδέονται. Εάν αυτό δεν έχει γίνει προφανές μέχρι τώρα, τότε ο trump θα έχει το ελεύθερο να αναστατώσει περαιτέρω την Ευρώπη.