Παρά τις αναταραχές που βιώνουν τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών, οι επενδυτές μετοχών στις μεγάλες αγορές δείχνουν… χαλαροί; Μια εξέλιξη στην οποία δεν δόθηκε μεγάλη προβολή αλλά αξίζει να σημειωθεί είναι ότι ο αμερικανικός δείκτης S&P 500 έκλεισε στις 29 Αυγούστου στο επίπεδο-ρεκόρ των 2.914,04 μονάδων. Την προηγούμενη μέρα ο Nifty 50 της Ινδίας είχε πετύχει το ίδιο. Άλλοι δείκτες σε ανεπτυγμένες αγορές έχουν υποχωρήσει μόνο λίγο από τα υψηλά του Ιανουαρίου.
Με τον Πρόεδρο Donald Trump να αναμένεται να ξεκινήσει την εφαρμογή του επόμενου γύρου δασμών επί κινεζικών αγαθών αξίας 200 δισ. δολαρίων, είναι δελεαστικό να σκεφτεί κανείς ότι η παγκόσμια οικονομία γλιτώνει την αναταραχή. Δελεαστικό, αλλά λάθος. Παρατηρήστε προσεκτικά: η επιβράδυνση έχει αρχίσει.
Ας πάρουμε τους όγκους των συναλλαγών. Ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστο για το momentum του παγκόσμιου εμπορίου να κατευθύνεται οπουδήποτε αλλού παρά ανοδικά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι μόνες αξιοσημείωτες περιπτώσεις μετά το 2000 κατά τις οποίες ο δείκτης του παγκόσμιου εμπορίου που καταρτίζεται από η ολλανδική Υπηρεσία Ανάλυσης Οικονομικής Πολιτικής (CPB) σημείωσε παρατεταμένη υποχώρηση ήταν στις παραμονές των υφέσεων του 2001 και του 2008 και κατά τη διάρκεια της βουτιάς των τιμών των εμπορευμάτων το 2015.
Μπορείτε τώρα να προσθέσετε το 2018 σε αυτή τη λίστα, καθώς ο δείκτης ήταν αρνητικός σε όλο το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Η πτώση αυτή είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή δεδομένου ότι τα εμπορεύματα, ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ασταθή υποσύνολα των παγκοσμίως διαπραγματεύσιμων αγαθών, τα έχουν πάει αρκετά καλά – οι δείκτες CPB για τα εμπορεύματα που χρησιμοποιούνται ως καύσιμα αλλά και για τα μη καύσιμα έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2014 τον Μάιο. Η αδυναμία δεν προέρχεται από τις πρώτες ύλες αλλά από τα κατασκευασμένα αγαθά, καθώς οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού έχουν αναστατωθεί.
Αυτό συμβαδίζει με την εικόνα που αναδύεται στο έδαφος. Οι Αμερικανοί κατασκευαστές “ανέφεραν υψηλότερες τιμές και διαταραχές του εφοδιασμού τις οποίες απέδωσαν στις νέες εμπορικές πολιτικές”, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της Federal Reserve για το μήνα Ιούλιο, σε συνδυασμό με τις “υψηλότερες τιμές εισροών και τα συρρικνούμενα περιθώρια”. Η επόμενη έκδοση, που δημοσιοποιείται αυτή την βδομάδα ενδέχεται να δείξει περαιτέρω επιπτώσεις, κρίνοντας από τις προειδοποιήσεις των ηγετών των επιχειρήσεων την παραμονή του τρέχοντος γύρου των δασμών.
Ακόμη και αυτό υποτιμά πιθανώς την έκταση της υποκείμενης επιβράδυνσης. Στις ΗΠΑ, η κυκλοφορία των λιμανιών έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ τους τελευταίους μήνες, γεγονός που υποδηλώνει ότι η επίδραση των φορολογικών περικοπών και η ευνοϊκή νομισματική πολιτική αντισταθμίζουν και με το παραπάνω τη νευρικότητα του εμπορίου. Ωστόσο, ένα μέρος της κίνησης πιθανότατα σχετίζεται με τις επιχειρήσεις που χτίζουν αποθέματα νωρίς προκειμένου να χτυπήσουν τους δασμούς, σύμφωνα με την Εθνική Ομοσπονδία Λιανικής, έναν φορέα της βιομηχανίας.
Το γεγονός ότι οι προηγούμενες επιβραδύνσεις του εμπορίου συνέπιπταν συχνά με τις υφέσεις των ΗΠΑ δεν σημαίνει ότι θα το κάνει αυτή που έρχεται. Οι μειώσεις των όγκων που “ανιχνεύει” η CPB είναι πιο πιθανό να είναι συνέπεια κι όχι αιτία προηγούμενων οικονομικών συρρικνώσεων. Ακόμη κι έτσι, όπως έγραψε ο Komal Sri-Kumar για το - Opinion νωρίτερα φέτος, οι αγορές δεν έχουν καλό ιστορικό στο να επηρεάζονται εκ των προτέρων από τον κίνδυνο που απορρέει από την αύξηση των δασμών.
Για μια καλύτερη εικόνα του μέλλοντος, ρίξτε μια ματιά στον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται για το μέλλον οι ναυτιλιακές γραμμές μεταφοράς εμπορευμάτων. Τα βιβλία παραγγελιών που ξεπερνούσαν τα 1.000 πλοία πριν από την οικονομική κρίση του 2008 δεν έχουν καταφέρει να υπερβούν το 1/5 αυτού του επιπέδου από όταν ανέλαβε ο Trump την εξουσία. Εάν η παγκόσμια οικονομία σκοπεύει να ξεπεράσει αυτόν τον τελευταίο γύρο εντάσεων, οι εμπορικοί στόλοι από τους οποίους εξαρτάται το εμπόριο δεν το βλέπουν.