Η δυνατότητα ψηφιοποίησης του ευρώ θέτει υψηλές προσδοκίες. Αλλά εγείρει επίσης ερωτήματα. Στην ΕΚΤ λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες των ανθρώπων, και ως εκ τούτου δεσμευόμαστε να ξεκαθαρίσουμε τυχόν παρανοήσεις.
Υπάρχουν επί του παρόντος τρεις παρανοήσεις σχετικά με το ψηφιακό ευρώ. Πρώτον, ότι η ΕΚΤ προτίθεται να καταργήσει τα μετρητά και, στη συνέχεια, να επιβάλει ακόμη χαμηλότερα επιτόκια στο ψηφιακό ευρώ για λόγους που σχετίζονται με τον τρόπο εφαρμογής της νομισματικής πολιτικής.
Δεύτερον, ότι ένα ψηφιακό ευρώ θα αντικαταστήσει την τραπεζική διαμεσολάβηση. Και τρίτον, ότι το ψηφιακό ευρώ δεν θα βασίζεται σε ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Πρώτα απ ‘όλα, δεν έχει ακόμη αποφασιστεί εάν θα εισαχθεί καθόλου ψηφιακό ευρώ. Εξακολουθούμε να διερευνούμε τη δυνατότητα και να το εξετάζουμε εννοιολογικά. Αργότερα φέτος, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ θα αποφασίσει εάν θα πρέπει ή όχι να ξεκινήσουμε ένα έργο για να ετοιμαστούμε για την έκδοση ψηφιακού ευρώ.
Ακόμα κι αν αποφασίσουμε να το πράξουμε, αυτό θα σήμαινε απλώς ότι θέλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι. Μια απόφαση για την έκδοση ψηφιακού ευρώ θα ληφθεί αργότερα.
Κεντρικό στοιχείο όλων των συζητήσεών μας είναι το γεγονός ότι ένα ψηφιακό ευρώ θα ήταν ένα μέσο πληρωμής που θα συμπληρώνει τα μετρητά και όχι θα το αντικαθιστά. Η κατάργηση μετρητών δεν βρίσκεται στο τραπέζι, όπως δήλωσε η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ σε πολλές περιπτώσεις. Επιπλέον, τα τραπεζογραμμάτια αποτελούν νόμιμο χρήμα βάσει του ευρωπαϊκού πρωτογενούς δικαίου. Και η ΕΚΤ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκαν και οι δύο για τη συνέχιση της χρήσης μετρητών στο σημείο πώλησης.
Επομένως, δεν υπάρχει αλήθεια στον ισχυρισμό ότι η ΕΚΤ σχεδιάζει να επιβάλει σημαντικά πιο αρνητικά επιτόκια μέσω ενός ψηφιακού ευρώ. Όσο υπάρχουν μετρητά, οι άνθρωποι μπορούν να συνεχίσουν να το κρατούν με επιτόκιο ίσο με μηδέν.
Ο στόχος του ψηφιακού ευρώ θα ήταν να προσφέρει στους πολίτες τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τα χρήματα της κεντρικής τράπεζας ως έναν βολικό τρόπο ψηφιακής πληρωμής. Δεν αφορά τη νομισματική πολιτική.
Η ανησυχία ότι η ΕΚΤ θέλει να αποσπάσει σημαντικά ποσά καταθέσεων πελατών από τράπεζες είναι επίσης αβάσιμη. Πιστεύουμε στα ισχυρά πλεονεκτήματα της κατανομής πιστώσεων μέσω ιδιωτικών καναλιών – τραπεζών και κεφαλαιαγορών. Επομένως, δεν έχουμε καμία πρόθεση να επανασχεδιάσουμε το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Οι καταθέσεις πελατών και ο ρόλος των τραπεζών ως δανειστών συμβαδίζουν, και ένα ψηφιακό ευρώ δεν θα το αμφισβήτησε αυτό. Έχουμε ήδη εκφράσει τις απόψεις μας για τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να σχεδιαστεί για να αποτρέψει το να γίνει επενδυτικό μέσο που θα μπορούσε να υπονομεύσει το ρόλο των τραπεζών στη χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση.
Αντ ‘αυτού, πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή στους κινδύνους σταθερότητας εάν η ΕΚΤ δεν προσφέρει ψηφιακό νόμισμα. Πρέπει να αποφύγουμε μια κατάσταση στην οποία οι ευρωπαϊκές πληρωμές κυριαρχούνται από μη ευρωπαϊκούς παρόχους, συμπεριλαμβανομένων ξενων γιγάντων τεχνολογίας που ενδεχομένως προσφέρουν τεχνητά νομίσματα στο μέλλον. Αυτό όχι μόνο θα μπορούσε να απειλήσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά και οι πολιτες και οι έμποροι θα ήταν ευάλωτοι σε έναν μικρό αριθμό κυρίαρχων παρόχων με ισχυρή ισχύ στην αγορά.
Επομένως, η προετοιμασία για ένα ψηφιακό ευρώ προστατεύει επίσης την αυτονομία της Ευρώπης. Αντιπροσωπεύει μια διασφάλιση σε περίπτωση που υλοποιηθούν ανεπιθύμητα σενάρια. Τέτοια σενάρια δεν είναι πολύ κοντά, αλλά οι πολίτες πρέπει να μπορούν να βασίζονται στο γεγονός ότι οι αρμόδιες αρχές έχουν τέτοιους κινδύνους στο ραντάρ τους και οπλίζονται εναντίον τους σε πρώιμο στάδιο.
Είναι κατανοητό ότι ορισμένοι άνθρωποι δεν βλέπουν τα οφέλη ενός ψηφιακού ευρώ προς το παρόν. Όμως τα δημόσια ιδρύματα είναι υπεύθυνα για την εξέταση των προκλήσεων του μέλλοντος και την προετοιμασία πολύ νωρίτερα. Πρέπει να ενεργούν με προνοητικότητα προς το συμφέρον όλων, παρόλο που η πρόληψη δεν αποκομίζει πάντα δόξα.
Σε αντίθεση με τις ιδιωτικές εταιρείες ή τις εταιρείες τεχνολογίας που θέλουν δεδομένα, οι κεντρικές τράπεζες δεν επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη. Δεν έχουμε κανένα ενδιαφέρον για προσωπικά δεδομένα ή κυριαρχία στην αγορά. Ο στόχος ενός ψηφιακού ευρώ θα ήταν να παρέχει στους Ευρωπαίους ένα εναλλακτικό, σύγχρονο, ασφαλές μέσο πληρωμής, υποστηριζόμενο από τη δέσμευση μιας ανεξάρτητης κεντρικής τράπεζας να διασφαλίσει τη σταθερότητά της. Θα λειτουργούσε ως βάση και αναπόσπαστο στοιχείο, όχι ως αντί-σχεδιασμός για τις σύγχρονες υπηρεσίες πληρωμών. Το ψηφιακό ευρώ, εάν εισήχθη, θα σέβεται το απόρρητο και θα είναι διαθέσιμο δωρεάν. Η διαθεσιμότητά του θα διευκόλυνε τις ψηφιακές πληρωμές σε όλες τις γωνιές της ζώνης του ευρώ.
Φυσικά, αυτό απαιτεί το ψηφιακό ευρώ να είναι φιλικό προς τον χρήστη και να υιοθετηθεί ευρέως. Ως εκ τούτου, η ΕΚΤ δεσμεύεται να συζητήσει το θέμα με εκπροσώπους της βιομηχανίας, ακαδημαϊκούς και το ευρύτερο κοινό για να κατανοήσει πραγματικά τις ανάγκες των ανθρώπων και να διασφαλίσει ότι το ψηφιακό ευρώ θα γίνει αποδεκτό.
Αυτό θα πάρει λίγο χρόνο. Όμως η ευθύνη μας απέναντι στους Ευρωπαίους σημαίνει ότι πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το ενιαίο νόμισμά μας είναι ανθεκτικό στο μέλλον και κατάλληλο για την ψηφιακή εποχή. Η πληρότητα είναι ουσιαστικό μέρος της δουλειάς μας.