Η σημερινή ευρωπαϊκή οικονομική στρατηγική είναι ουσιαστικά η αναβλητικότητα. Τα επίπεδα του χρέους σε σχεδόν όλες τις ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να αυξάνονται και η ανάπτυξη μοιάζει πλέον με μακρινή ανάμνηση.
Η ημέρα της κρίσης πλησιάζει, όπως προειδοποίησε κάποτε ο Rudi Dornbush: «[Η] κρίση κάνει πολύ περισσότερο καιρό να φτάσει από όσο νομίζεις, και μετά συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα από ό,τι θα είχες σκεφτεί, και αυτή περίπου είναι και η ιστορία του Μεξικού. Έμοιαζε σαν να περιμέναμε για πάντα και μετά όλα συνέβησαν εν μία νυκτί.»
Για να δουν πραγματικά αποτελέσματα γρήγορα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ξεφορτωθούν τη λιτότητα και να εστιάσουν περισσότερο στις πολιτικές που επιτρέπουν στον ιδιωτικό τομέα να καλύπτει τη ζήτηση στις σωστές τιμές.
Ένα καλό πρώτο βήμα, το οποίο μπορεί να είναι ακόμα πολιτικά εφικτό, θα ήταν η αλλαγή της χωροταξικής νομοθεσίας, επιτρέποντας στους ιδιοκτήτες γεωργικής γης να διαθέτουν τα στοιχεία του ενεργητικού τους όπως αυτοί επιθυμούν.
Η νομοθεσία περί χωροταξίας και χρήσεων γης στη Γαλλία είναι ένα τέλειο παράδειγμα του χειρότερου σχεδιασμού σοβιετικού τύπου. Όλα ξεκίνησαν με ένα νόμο του 1967 που απαιτούσε από όλες τις μεγάλες πόλεις να καταρτίσουν σχέδια ζωνών. Αρχικά, τα σχέδια αυτά προορίζονταν μόνο για τις μεγάλες πόλεις, αλλά σύντομα επεκτάθηκαν στις περισσότερες πόλεις της χώρας. Με τη βοήθεια των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων της ΕΕ, το κανονιστικό πλαίσιο για τη γη επεκτάθηκε ακόμη περαιτέρω κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1980 και του 1990 και κατέληξε να περιλαμβάνει παράκτιους νόμους, νόμους υγρών ζωνών, νόμους βιοποικιλότητας και νόμους διατήρησης ζωνών φύσης. Οι περιβαλλοντικές ομάδες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη θέσπιση πολλών από αυτούς τους νέους νόμους.
Όλες αυτές οι ρυθμίσεις κατέπνιξαν τις κατασκευές. Από το 1997 μέχρι το 2007, η Γαλλία είχε στεγαστική φούσκα αλλά, σε αντίθεση με την Ισπανία, πραγματοποιήθηκαν ελάχιστες κατασκευές, εφόσον οι ρυθμίσεις περί ζωνών είχαν αφήσει ελάχιστο οικοδομήσιμο χώρο. Κατά την περίοδο αυτήν, οι τιμές των σπιτιών αυξήθηκαν κατά 140 τοις εκατό, με ρυθμό 90% γρηγορότερο από ό,τι τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Ωστόσο, το κόστος κατασκευής αυξήθηκε μόνο κατά 30 τοις εκατό. Επρόκειτο ξεκάθαρα για μία φούσκα γης και οικοπέδων, και ο κύριος ένοχος ήταν η νομοθεσία περί χρήσης γης.
Σήμερα, τα περισσότερα σχέδια ζωνών είναι για 15 χρόνια και γενικά καθίστανται ανεπαρκή σχεδόν αμέσως. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η αναθεώρηση ενός σχεδίου έπαιρνε δύο ή τρία χρόνια. Τώρα, χρειάζεται τουλάχιστον τρία χρόνια. Ωστόσο, αν εμπλακούν οι περιβαλλοντικές ομάδες, ένα σχέδιο μπορεί να πάρει πάνω από μία δεκαετία. Πολλές μικρές πόλεις έχουν περάσει επτά χρόνια να αγωνίζονται στα δικαστήρια για να προσθέσουν μόνο 50 στρέμματα νέας οικοδομήσιμης γης σε ένα σχέδιο. Για παράδειγμα, χρειάστηκαν έξι χρόνια για τις 20 πόλεις της περιοχής ου μετρό της Νάντης (#10 μεγαλύτερη στη Γαλλία), ώστε να εκπονηθεί το τελευταίο σχέδιό τους. Επί του παρόντος, υπάρχουν 40.000 γεωργικής γης έξω από τη Νάντη, αλλά μόνο 750 στρέμματα προβλέπονται για νέα κτίρια μέσα στα επόμενα 15 χρόνια. Πρόκειται για ψίχουλα αν συλλογιστεί κανείς τους σχεδόν 1 εκατομμύριο κατοίκους της αναπτυσσόμενης αυτής περιοχής.
Οι άνθρωποι αγαπούν την ελευθερία για τον εαυτό τους, αλλά φοβούνται την ελευθερία για τους άλλους. Οι σχεδιαστές των ζωνών οικοδομησιμότητας φοβούνται ότι οι ελεύθερες αγορές θα οδηγήσουν σε αναρχία και περιβαλλοντικές καταστροφές. Οι πολιτικοί φοβούνται τα δεινά της επέκτασης των πόλεων. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και του 1960, η γαλλική κυβέρνηση δημιούργησε 700 «αστικά γκέτο», τα οποία ήταν απάνθρωπα προάστια σοβιετικού τύπου χωρίς πολλά θεμελιώδη όπως βιβλιοθήκες, σχολεία και ούτω καθεξής. Σε μία ελεύθερη αγορά, οι εταιρείες ανάπτυξης γης φέρνουν στην αγορά ό,τι οι άνθρωποι επιθυμούν. Αν οι άνθρωποι δεν θέλουν να ζουν σε καταφύγια σοβιετικού τύπου, τότε δεν θα χτιστούν τέτοιες κατασκευές. Φυσικά, ένας εργολάβος μπορεί να κάνει λάθος, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα το κάνει μία φορά, και όχι 700.
Μπορεί να προκαλεί φόβο, ωστόσο η αναρχία είναι ένας όρος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί την αδυναμία του να καθορίσει κανείς πώς ακριβώς θα αλλάξουν οι προτιμήσεις με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, η ελεύθερη αγορά θα εξασφαλίσει τον ελάχιστο βαθμό αναρχίας, δεδομένου ότι η τιμή και το κέρδος είναι τα καλύτερα εργαλεία για να διοχετευτούν οι πόροι ώστε να παραχθούν αγαθά και υπηρεσίες που η κοινωνία χρειάζεται επειγόντως. Ο κρατικός σχεδιασμός δε μπορεί να ανταγωνιστεί με την αποτελεσματικότητα της κατανομής πόρων του συστήματος της αγοράς.
Οι νόμοι των διαφορετικών ζωνών αποτελούν την πολιτική αντανάκλαση αυτών των φόβων και ο κλασικός καπιταλισμός ευδοκιμεί σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Οι καλά δικτυωμένοι φορείς συχνά συμπεριλαμβάνουν προσωπικά κέρδη στα σχέδια των ζωνών, και στη συνέχεια χρησιμοποιούν τα ρυθμιστικά εμπόδια στα σχέδια αυτά για να περιορίσουν τη συμμετοχή άλλων. Επίσης, από τη δεκαετία του 1980, η ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει καταστήσει πιο δύσκολο για τις κυβερνήσεις να παρέχουν υπηρεσίες που μπορούν να παρέχονται από ιδιώτες εργολάβους. Η Γαλλία έχει σήμερα τουλάχιστον 30.000 πλήρους απασχόλησης δημοσίους υπαλλήλους των οποίων η μόνη δουλειά είναι να επιβλέπουν ιδιωτικές εταιρείες συμβούλων οι οποίες πληρώνονται για περίτεχνα σχέδια. Ο κλασικός καπιταλισμός και ο σοσιαλισμός τα πάνε μια χαρά μαζί.
Σήμερα, η γη που προορίζεται για κατασκευές είναι περίπου 200 φορές πιο ακριβή από ό,τι η γεωργική γη στη Γαλλία, και φτάνει μέχρι τις 500 ή και τις 1000 φορές ακριβότερη κοντά στις μεγάλες πόλεις. Η ζήτηση υπάρχει! Οι κανονισμοί απλά την κρατούν στοιβαγμένη, και πρέπει να απελευθερωθεί.
Οι μεταρρυθμίσεις περί χρήσεων γης στη Γαλλία θα μπορούσαν να μειώσουν το κόστος ανάπτυξης κατά πολύ περισσότερο από 50 τοις εκατό και να δημιουργήσουν μία μίνι άνθηση στις κατασκευές για κάθε μεγάλη γαλλική πόλη. Στα γαλλικά προάστια της Γενεύης, η μονάδες στέγασης θα ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια.
Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει να ξεφορτωθούμε την περιβαλλοντική νομοθεσία, αλλά δεν πρέπει να αφήσουμε την ανησυχία για το περιβάλλον να αποτελέσει πρόσχημα για να μείνουμε αδρανείς. Υπάρχει τεράστια ζήτηση για οικονομικά προσιτή στέγαση σε πολλά μέρη της Ευρώπης, αλλά οι περιβαλλοντολόγοι προτιμούν να βλέπουν τόνους χημικών να καταλήγουν στη γεωργική γη χρόνο με το χρόνο, αντί να βλέπουν οικογένειες να έχουν καλύτερες ευκαιρίες να βάλουν μια στέγη πάνω από τα κεφάλια τους.
Υπάρχουν κυριολεκτικά χιλιάδες παρόμοιες πολιτικές στην πλευρά της προσφοράς, που θα μπορούσαν εύκολα να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη στην Ευρώπη. Αλλά πρώτα θα πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε για «τόνωση της ζήτησης» ή για τη «δημιουργία πιο ευέλικτων νόμων εργασίας» ή για «ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας. Αυτά είναι κενά συνθήματα. Ήρθε η ώρα για τους Ευρωπαίους ηγέτες να προχωρήσουν σε τολμηρές ενέργειες, διότι η εναλλακτική λύση είναι ναυάγιο.