Ο θάνατος χθες του Νέλσον Μαντέλα, του πρώτου μαύρου προέδρου της Νότιας Αφρικής, του ανθρώπου που πολέμησε το απαρτχάιντ και την αδικία, προκάλεσε κύμα έντονης συγκίνησης σε όλο τον κόσμο και ένα ποταμό δηλώσεων, φόρο τιμής προς αυτήν την ιδιαίτερη προσωπικότητα.
Κανένας αρχηγός κράτους, κάτοχος βραβείου Νόμπελ ή κρατούμενος συνείδησης δεν είχε μέχρι σήμερα προκαλέσει τόση συγκίνηση και σεβασμό στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη.
Οι πολιτικοί ηγέτες που θα παραστούν σύντομα στην κηδεία του πρώην προέδρου της Νότιας Αφρικής, ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 95 ετών, απέτισαν φόρο τιμής στον “Μαντίμπα”, όπως τον αποκαλούσαν (από το όνομα της φυλής του), υπογραμμίζοντας την ποιότητα του ανθρώπου, ο οποίος ύστερα από 27 χρόνια στις φυλακές του απαρτχάιντ βγήκε από αυτές χωρίς ίχνος μνησικακίας.
“Χάσαμε έναν από τους πιο σημαντικούς, τους πιο θαρραλέους άνδρες και έναν από τους πραγματικά καλούς ανθρώπους σ΄αυτή τη Γη”, δήλωσε ένας άλλος μαύρος πρόεδος, ο Μπαράκ Ομπάμα, με απόφαση του οποίου οι σημαίες κυματίζουν σήμερα μεσίστιες στις ΗΠΑ.
“Χάρη στην ατσάλινη αξιοπρέπειά του και την ακλόνητη βούλησή του να θυσιάσει τη δική του ελευθερία για την ελευθερία των άλλων, άλλαξε τη Νότια Αφρική και μάς συγκλόνησε όλους”, υπογράμμισε ο αμερικανός πρόεδρος.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν, έκανε λόγο για μια “πηγή έμπνευσης για τον κόσμο”, υπογραμμίζοντας την αξιοπρέπεια και την ταπεινοφροσύνη του Νέλσον Μαντέλα.
“Πρέπει να εμπνευστούμε από τη σοφία του, την αποφασιστικότητά του και τη δέσμευσή του για έναν καλύτερο κόσμο”, τόνισε.
Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ εξέφρασαν το “βαθύ θαυμασμό τους για την ιδιαίτερη ηθική και πολιτική ποιότητα του Νέλσον Μαντέλα, “ο οποίος θα μείνει στη μνήμη όλων μας ως ο άνθρωπος που θυσίασε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του για να μπορέσουν εκατομμύρια άλλοι να έχουν ένα καλύτερο μέλλον”.
Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος το 2006 είχε ζητήσει συγγνώμη για τα “λάθη” του κόμματός του την εποχή του απαρτχάιντ, δήλωσε ότι “έσβησε ένα φως” και χαιρέτισε “ένα μύθο στη ζωή και τώρα με στο θάνατο”.
Στην Ασία, ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ χαιρέτισε τη “σημαντική συμβολή του στην εξέλιξη της ανθρωπότητας”, ενώ ο ινδός πρωθυπουργός Μαμοχάν Σινγκ τον χαρακτήρισε ως πραγματικό συνεχιστή της κληρονομιάς του Γκάντι, αναφερόμενος στον μαχάτμα Γκάντι.
Ο Δαλάι Λάμα δήλωσε ότι έχασε “‘εναν πολύτιμο φίλο” και χαιρέτισε “ένα θαρραλέο άνδρα, με αρχές και αδιαμφισβήτητη ακεραιότητα, ένα σπουδαίο αγωνιστή”.
Πέρα από την ποιότητα που είχε ως άνθρωπος, ο Νέλσον Μαντέλα θα παραμείνει στη μνήμη μας ως ένας ακούραστος αγωνιστής κατά του απαρτχάιντ.
Ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ τον χαρακτήρισε “σπουδαίο αγωνιστή”, “ενσάρκωση του έθνους της Νότιας Αφρικής, θεμέλιο της ενότητάς του και περηφάνια όλης της Αφρικής”.
Η γερμανίδα καγκελλάριος ‘Αγγελα Μέρκελ δήλωσε ότι το όνομα Μαντέλα “θα παραμείνει για πάντα συνδεδεμένο με τον αγώνα κατά της καταπίεσης”.
Φόρο τιμής απέτισαν και ηγέτες πολλών χωρών της Αφρικής και χωρών που γνώρισαν την αποικιοκρατία.
Ο πρόεδρος της Νιγηρίας Γκουντλάκ Τζόναθαν χαιρέτισε έναν από τους “μεγαλύτερους απελευθερωτές” στην ιστορία.
Στη Βραζιλία, η πρόεδρος Ντίλμα Ρούσεφ τόνισε ότι “το παράδειγμα αυτού του μεγάλου ηγέτη θα καθοδηγεί όλους αυτούς που αγωνίζονται για την κοινωνική δικαιοσύνη και την ειρήνη στον κόσμο”, ενώ ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νίκολας Μαδούρο κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος.
Ο παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε “ένα σύμβολο της απελευθέρωσης από την αποικιοκρατία και την κατοχή για όλους τους λαούς που επιθυμούν την ελευθερία”.
Κάποιες από τις προσωπικότητες, πολιτικές ή άλλες, που εξέφρασαν τη λύπη τους για το θάνατο του Μαντέλα, αλλά και το σεβασμό τους προς το πρόσωπό του, είχαν την ευκαιρία να τον συναντήσουν προσωπικά.
“‘Ηταν ένας υπέροχος άνθρωπος, με εξαιρετικό πολιτικό πνεύμα και έναν αξιοθαύμαστο τρόπο να γοητεύει τον κόσμο”, τόνισε ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, υπογραμμίζοντας ότι “με την αξιοπρέπειά του, την ευπρέπειά του και την ποιότητα της συγχώρεσης ο ρατσισμός έγινε όχι μόνο κάτι ανήθικο, αλλά ανόητο”.
Ο θρύλος του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου Πελέ θρηνεί για το θάνατο του Μαντέλα, “του ανθρώπου που ήταν ο ήρωάς μου, ο φίλος μου, ο σύντροφός μου στον αγώνα για το δίκαιο των λαών και για την ειρήνη στον κόσμο”, όπως έγραψε στο λογαριασμό του στο Twitter.
Ο Νέλσον Μαντέλα τιμήθηκε το 1993 με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο μοιράστηκε με τον τελευταίο πρόεδρο του απαρτχάιντ Φρέντερικ Ντε Κλερκ.
‘Ενας άλλος κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης, ο Λέχ Βαλέσα, ιστορικός ηγέτης του πολωνικού εργατικού συνδικάτου ΄”Αλληλεγγύη” απέτισε φόρο τιμής “σε ένα μεγάλο σύμβολο του αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων και του ρατσισμού”.
Η Βιρμανή Αούνγκ Σαν Σου Κι, επίσης κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης, απέτισε φόρο τιμής “σε ένα σημαντικό άνθρωπο που μάς έκανε να καταλάβουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο”.
“Το Ιράν συμμετέχει στο πένθος των Νοτιοαφρικανών”, έγραψε στο λογαριαμό του στο Twitter ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.
Ωστόσο, τη μεγαλύτερη συγκίνηση έχει προκαλέσει ο θάνατος του Μαντέλα στην ίδια τη χώρα του.
“Ο Μαντίμπα μάς δίδαξε πώς να ζούμε ενωμένοι και να πιστεύουμε στους εαυτούς μας”, δήλωσε ένας άλλος ήρωας του αγώνα κατά του απαρτχάιντ και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης, ο αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου.
Ο Φρέντερικ Ντε Κλερκ, ο άνθρωπος που τον έβγαλε από τη φυλακή το 1990 δήλωσε ότι “το θάρρος, η γοητεία και η δέσμευση του Μαντέλα στη συμφιλίωση και το Σύνταγμα, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης όχι μόνο για τους Νοτιοαφρικανούς, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο”.
“Τατά (πατέρα) θα μάς λείψετε. Όμως, να ξέρετε ότι το πνεύμα σας και το παράδειγμά σας θα είναι για πάντα εδώ για να μάς οδηγεί προς το όραμα για μια καλύτερη και πιο δίκαιη Νότια Αφρική”, τόνισε ο Ντε Κλερκ.