Το επίθετο «ενάρετη» κάθε άλλο παρά ταιριάζει στη μεγαλύτερη τράπεζα της Ευρώπης και της Γερμανίας, Deutsche Bank, η οποία δείχνει να κινείται στην κόψη του ξυραφιού, με φόντο τα σκάνδαλα και τις ριψοκίνδυνες επενδυτικές της επιλογές.
Από τη μακρά λίστα των σκανδάλων, στα οποία εμπλέκεται η Deutsche Bank, δεν φαίνεται να λείπει τίποτα. Χειραγώγηση επιτοκίων, δημιουργία και πώληση «τοξικών» χρηματοπιστωτικών προϊόντων – παραγώγων, συμβολή στη «φούσκα» της αμερικανικής αγοράς ακινήτων και «σκελετοί» στον ισολογισμό της. Και όσο κι αν επιμένουν οι επικεφαλής της ότι πρόκειται για αμαρτίες του παρελθόντος, το μόνο σίγουρο είναι πως η φήμη της μεγάλης γερμανικής τράπεζας έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από όλα τα σκάνδαλα στα οποία εμπλέκεται.
Οι συμπρόεδροι Γιούργκεν Φιτς και Αντσου Γιάιν, που διαδέχτηκαν τον Γιόζεφ Ακερμαν στο τιμόνι της Deutsche Bank το 2012, προσπάθησαν να αλλάξουν τη δημόσια εικόνα της τράπεζας και να επιβάλουν έναν νέο κώδικα ηθικής μεταξύ των εργαζομένων.
Ωστόσο το νέο ξεκίνημα δεν ήταν εφικτό. Αφενός το κληροδότημα του Ακερμαν ήταν βαρύ: οι διάδοχοί του έπρεπε να διαχειριστούν την αποκάλυψη μιας σειράς σκανδάλων -από παρακινδυνευμένες επενδύσεις και «μαγείρεμα» των ισολογισμών μέχρι τη φοροδιαφυγή και παράνομες μπίζνες- που ξεκίνησαν την περίοδο της παντοκρατορίας του. Επιπλέον, έπρεπε να αποκαταστήσουν τις σχέσεις με την Καγκελαρία, που είχαν πληγεί βαρύτατα όταν ο Ακερμαν υποστήριξε ότι διέσωσε την τράπεζα από την οικονομική κρίση χωρίς κρατική ενίσχυση.
Αυτό που αναμένεται να είναι ακόμη οδυνηρό για την τράπεζα από το πλήγμα στο κύρος της είναι το κόστος των προστίμων. Είναι γνωστό ότι η Deutsche Bank έχει βάλει στην «άκρη» 4 δισ. ευρώ, προκειμένου να ανταποκριθεί στα διάφορα πρόστιμα που της επιβάλλονται για τις «σκοτεινές» της συναλλαγές. Ωστόσο, όπως εκτίμησε ο Γεργκ Ασμουσεν της EKT, τα χρήματα αυτά μπορεί να μην είναι αρκετά. Η δίνη των σκανδάλων στα οποία εμπλέκεται η γερμανική τράπεζα δεν έχει τέλος. Οι αμερικανικές αρχές εξετάζουν όλους όσοι θεωρούν ότι μπορεί να ήταν υπεύθυνοι ή να επωφελήθηκαν από τη φούσκα στεγαστικών δανείων που οδήγησε στην οικονομική κρίση και η Deutsche Bank είναι ένα από τα μεγάλα ιδρύματα που έχουν μπει στο στόχαστρό τους.Η JP Morgan που κρίθηκε ένοχη πρέπει να πληρώσει 13 δισ. δολάρια. Ακόμη, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Sueddeutsche Zeitung», οι ελεγκτικές αρχές ξεκίνησαν να ξετυλίγουν ένα άλλο κουβάρι σκανδάλων, το οποίο αφορά την αγορά συναλλάγματος. Σύμφωνα με την εφημερίδα, εάν επιβεβαιωθεί ότι υπήρχε συνεργασία των τραπεζών και σε αυτό το σύστημα καθορισμού της τιμής συναλλάγματος, το σκάνδαλο Libor θα μοιάζει με… πταίσμα. Κι αυτό γιατί το συνάλλαγμα δεν επηρεάζει μόνο τις τραπεζικές συναλλαγές αλλά και τις επιχειρήσεις, ακόμη και ιδιώτες παγκοσμίως. Ταυτόχρονα, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών ερευνά κατά πόσο οι τράπεζες -και πρωτίστως το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της χώρας- επηρέασαν την πορεία της τιμής του χρυσού. Παρ’ όλα αυτά, ο Γιούργκεν Φίτσεν ένιωσε… προσβεβλημένος όταν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε πως «οι τράπεζες είναι εξαιρετικά δημιουργικές στο να εφευρίσκουν τρόπους για να παρακάμψουν τους κανονισμούς». «Δεν μπορεί να λέει κανείς ότι οι τράπεζες παραβιάζουν ακόμη τους κανόνες» δήλωσε εξοργισμένος ο διευθύνων σύμβουλος της DB και μάλιστα είπε ότι όλοι πρέπει να έχουν ένα μέτρο, ακόμη και ο υπουργός Οικονομικών. «Οταν κάποιος σχολιάζει τέτοια πράγματα με τόσο λαϊκίστικο τρόπο, αυτό είναι τουλάχιστον ανεύθυνο» είπε ο Φίτσεν.
Γιατί απέλυσε τους traders;
Σε απολύσεις πολλών trader της αγοράς συναλλάγματος προχώρησε η Deutsche Bank στο πλαίσιο της εσωτερικής έρευνας που διεξάγει καθώς εντείνονται τα σενάρια για νέο τραπεζικό σκάνδαλο χειραγώγησης.Η είδηση αποκαλύφθηκε την Τετάρτη από το πρακτορείο Reuters του οποίου πηγή αναφέρει πως «πολλοί trader στη Νέα Υόρκη, πιθανώς όμως και αλλού στην αμερικανική ήπειρο» επηρεάζονται από την έρευνα των διεθνών ρυθμιστικών αρχών για χειραγώγηση στην αγορά συναλλάγματος. Η γερμανική εφημερίδα Die Welt, επικαλούμενη πηγές προσκείμενες στις εξελίξεις, αναφέρει ότι ένα παύτηκε από τα καθήκοντά του ένας trader στη Νέα Υόρκη ο οποίος έκανε διαπραγματεύσεις πέσο Αργεντινής. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας, βρέθηκαν - που οδήγησαν στην υπόνοια ότι ενδεχομένως να υπήρξε χειραγώγηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών. «Οι ρυθμιστικές αρχές που ερευνούν το trading στην αγορά συναλλάγματος, ζήτησαν πληροφορίες από την Deutsche Bank. Η τράπεζα συνεργάζεται μαζί τους» αναφέρει η ανακοίνωση της τράπεζας.
Οι σκελετοί στον ισολογισμό
Συνταρακτικές ήταν οι αποκαλύψεις στις οποίες είχε προβεί το - για τον τρόπο που «μαγειρεύει» τον ισολογισμό της η Deutsche Bank. Σύμφωνα με το πρακτορείο, η γερμανική τράπεζα επί χρόνια κατάφερε να «κρύψει» από τον ισολογισμό της δάνεια αξίας 395,5 δισ. ευρώ (περίπου το ένα πέμπτο του χαρτοφυλακίου της) μέσω συμφωνιών με άλλες τράπεζες. Μεταξύ αυτών είναι η ιταλική Monte dei Paschi di Siena, η Banco do Brasil, η Dexia (μάλιστα λίγες εβδομάδες προτού αυτή χρεοκοπήσει). Με τις συμφωνίες αυτές η Deutsche Bank κατάφερνε να μην καταγράφονται στο χαρτοφυλάκιό της οι κίνδυνοι που αναλάμβανε χορηγώντας δάνεια, με αποτέλεσμα να εμφανίζει καλύτερη εικόνα ως προς την κεφαλαιακή της επάρκεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η γερμανική τράπεζα είναι στη χειρότερη θέση μεταξύ των μεγάλων τραπεζών ως προς συγκεκριμένους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και ότι πρόσφατα αναλυτής της JP Morgan προειδοποιούσε ότι θα χρειαστεί να τονώσει τα κεφάλαιά της κατά 12,3 δισ. ευρώ.
Στοιχήματα με CDS
Η Deutsche Bank είχε δημιουργήσει και μοχλευμένα προϊόντα, τα οποία έδιναν στους επενδυτές την επιλογή να «φύγουν» αν η επένδυση αποτύχει, πράγμα που έκαναν αφήνοντας την εκδότρια τράπεζα να καλύψει τις θέσεις τους. Οι συγκεκριμένες αποκαλύψεις δεν είναι καινούργιες. Την Deutsche Bank έχουν «καρφώσει» στην επιτροπή κεφαλαιαγοράς της αμερικανικής Γερουσίας (SEC) τρεις διαφορετικοί μάρτυρες -insiders, πρώην υπάλληλοί της Deutsche Bank- εδώ και τρία χρόνια.
Οι επενδύσεις της στα καζίνο
Ο γερμανικός τραπεζικός κολοσσός έχει «μαύρη τρύπα» 4,9 δισ. ευρώ στην αμερικανική «Μέκκα του τζόγου»…Η Deutsche Bank αποτελεί σήμερα έναν από τους σημαντικότερους πιστωτές-επενδυτές στη μητρόπολη των καζίνων. Ομως, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και την οικονομική κρίση που ξέσπασε στις ΗΠΑ, οι δουλειές στα καζίνα δεν πάνε καθόλου καλά. Σύμφωνα με τους «Financial Times», η γερμανική τράπεζα έχει στήσει μηχανισμό πιστωτικής διευκόλυνσης 3,9 δισ. για το καζίνο των 3.000 δωματίων «Cosmopolitan», το οποίο ανήκει πλήρως σε αυτήν, μετά τη χρεοκοπία της κατασκευάστριας εταιρείας. Πέραν αυτού κατέχει το 25% της «Station Casinos» ιδιοκτήτριας αρκετών ακόμη καζίνων στο Λας Βέγκας και παράλληλα χρέη της εν λόγω εταιρείας ύψους περίπου 1 δισ.! Το γνωστό Ινστιτούτο Brookings έχει χαρακτηρίσει το Λας Βέγκας ως «το σημείο μηδέν της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης», καθώς έχει πληγεί καίρια από την ύφεση και το σκάσιμο της αμερικανικής «φούσκας» των ακινήτων. Η τοπική οικονομία της ευρύτερης περιοχής ενώ το ποσοστό ανεργίας (13,4%) είναι το υψηλότερο στις ΗΠΑ. Είναι επίσης «πρωταθλήτρια» στις κατασχέσεις και στα λουκέτα ακινήτων. Υπό το πρίσμα των εξελίξεων, πολλοί αναλυτές πλέον υποστηρίζουν ότι το μεγαλύτερο πλήγμα για την Deutsche Bank θα μπορούσε να έρθει όχι από τους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης, αλλά από το πάθος της για τον… τζόγο και το μακρινό Λας Βέγκας.