Ποικίλες είναι οι κινήσεις που λαμβάνουν χώρα το τελευταίο διάστημα στην αγορά των αναψυκτικών.
Με την προσφορά καινοτόμων προϊόντων, νέοι επιχειρηματίες διεκδικούν μια θέση στην αγορά, την ώρα που μια σειρά από ζυθοποιίες προϊδεάζουν για την έλευση τους μετά την άρση των νομοθετικών περιορισμών, διεκδικώντας μερίδιο από την πίτα, η οποία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, οι βιομηχανίες που έχουν γερά θεμέλια στο χώρο, ρίχνουν λεφτά σε νέες επενδύσεις έτσι ώστε να συνεχίσουν ;όχι μόνο να υφίστανται αλλά και να βάλουν φρένο στην πορεία των νέων ανταγωνιστών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Βίκος Α.Ε, γνωστής για την δραστηριότητά της στην εμφιάλωση νερού, η οποία εντός του μήνα θα τοποθετήσει στην αγορά επτά κωδικούς αναψυκτικών. Τον Οκτώβριο του 2013 είχε προηγηθεί η είσοδος στον κλάδο της «Σουρωτής» με τέσσερις κωδικούς. Στο μεταξύ, εταιρείες που δραστηριοποιούνταν στο χώρο της μπίρας, λόγου χάρη η Μύθος Ζυθοποιία, μελετούν την “μεταπήδησή” τους στην κατηγορία των μη αλκοολούχων ποτών, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τη δυνατότητα που δίνεται από τη σχετική νομοθετική αλλαγή του 2012. Με ποιο σκεπτικό όμως παίρνουν την απόφαση να ποντάρουν οι εταιρείες σε έναν κλάδο που έχει υποστεί σημαντικές ζημιές από την κρίση και παρά την επιβράδυνση της πτώσης των πωλήσεων δεν έχει ακόμη ανακάμψει πλήρως;
Όπως καταγράφει η IRI αναφορικά με τις πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ όλης της Ελλάδας, ο όγκος πωλήσεων το πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου άγγιξε τα 56,39 εκατ. λίτρα έναντι 55,94 εκατ. λίτρων το αντίστοιχο διάστημα του 2013, καταγράφοντας οριακή αύξηση 0,8%. Εάν σε αυτά υπολογισθούν και οι πωλήσεις των αναψυκτικών ιδιωτικής ετικέτας, τότε η συνολική αύξηση του όγκου πωλήσεων φτάνει το 1,35%. Η εικόνα σε επίπεδο αξίας πωλήσεων δεν είναι η ίδια, δεδομένου ότι αυτή διαμορφώθηκε σε 59,04 εκατ. ευρώ έναντι 60,59 εκατ. ευρώ το πεντάμηνο του 2013, καταγράφοντας μείωση 2,6%.
Αιτία της εν λόγω μείωσης θεωρούνται κατά βάση τα εκτεταμένα προγράμματα προσφορών στα οποία έχουν προχωρήσει τα δύο τελευταία χρόνια οι εταιρείες και κυρίως οι δύο «μεγάλοι» της κατηγορίας, Coca-Cola Hellenic και Pepsico-Ήβη, αφού υπέστησαν σοβαρή πτώση στις πωλήσεις τους ενώ είδαν τα μερίδια τους να μειώνονται όχι μόνο στα αναψυκτικά με γεύση, αλλά ακόμη και στα αναψυκτικά τύπου cola. Να σημειωθεί πως τα στοιχεία αυτά έχουν να κάνουν με τις πωλήσεις σε σούπερ μάρκετ και όχι αυτές σε μικρά σημεία πώλησης (π.χ. περίπτερα), καθώς και στην εστίαση (εκεί πραγματοποιείται περίπου το 40% των πωλήσεων). Οι κύριες αιτίες εξαιτίας των οποίων εκτοπίζονται από την αγορά οι ισχυροί και κερδίζουν έδαφος οι νέοι παίκτες είναι τρεις.
Κατ’ αρχάς, κατά τη διάρκεια της κρίσης δεν ήταν λίγοι αυτοί που στράφηκαν και τελικά προτίμησαν τα προϊόντα ελληνικών εταιρειών, τάση η οποία συνοδεύθηκε και από κινήσεις με αρνητικό αντίκτυπο (μεταφορά έδρας, κλείσιμο παραγωγικών μονάδων και απολύσεις) των Coca-Cola και Pepsico. Φυσικό επακόλουθο ήταν να κερδίσουν την προτίμηση των πελατών ειδικά στα αναψυκτικά με γεύσεις (πορτοκαλάδα, λεμονάδα, βυσσινάδα κ.λπ.) η Λουξ, η Εψα, αλλά και η «Κλιάφας». Η ακριτική ΕΠΑΠ έκανε τη διαφορά στα προϊόντα τύπου cola. Δεύτερον, οι εταιρείες της χώρας προχώρησαν περαιτέρω τοποθετώντας καινοτόμα προϊόντα. Παράδειγμα αποτελεί η ΕΨΑ με τα βιολογικά αναψυκτικά και τα αναψυκτικά με στέβια, ή η Βίκος με αναψυκτικά με φυσικό μεταλλικό νερό από την πηγή Ζαγοροχώρια. Όπως μαρτυρούν οι πληροφορίες, η Coca-Cola Company θα λανσάρει στην Ευρώπη, αρχής γενομένης από το Ηνωμένο Βασίλειο, σόδα με στέβια υπό το σήμα Coca-Cola Life. Η ελληνική αγορά, τρίτον, εμφανίζει σημάδια που ευνοούν την ανάπτυξη. Ας λάβουμε υπ’ όψιν πως με τις υψηλές θερμοκρασίες που σημειώνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα, η κατανάλωση αναψυκτικών είναι χαμηλή. Στελέχη της αγοράς, θεωρούν, σε τελική ανάλυση, πως οι δύο αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού το 2002 και το 2006 εις βάρος του κυρίαρχου της αγοράς οδήγησαν στο άνοιγμα της αγοράς.
Ανεξαρτήτως από τα εν λόγω δεδομένα ωστόσο, αναμφισβήτητα η αγορά των αναψυκτικών προσελκύει τα βλέμματα, εξαιτίας κυρίως της αύξησης των τουριστών από το εξωτερικό και των χρημάτων που αυτοί φέρνουν σε μια περίοδο που η κατανάλωση σημειώνει σημαντική πτώση. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο των μη αλκοολούχων ποτών είναι οι πρώτες που κινητοποιούνται με την έλευση περίπου 20 εκατομμυρίων τουριστών τη φετινή περίοδο του καλοκαιριού.
Στο πλαίσιο αυτό, η ηπειρωτική βιομηχανία εμφιάλωσης «Βίκος» προέβη στην ανακοίνωση της κυκλοφορίας μιας νέας σειράς καινοτόμων αναψυκτικών που αποτελείται από επτά κωδικούς. Μέσω αυτών στοχεύει στην κατάκτηση μεριδίου 10% έως το τέλους του 2015. Απώτερος σκοπός της οικογένειας Σεπετά είναι η εκμετάλλευση της δυναμικής που έχει στο εμφιαλωμένο νερό και μαζί το εκτεταμένο δίκτυο διανομής, έτσι ώστε να κάνει τα σχέδια της πραγματικότητα. Τα πρώτα προϊόντα βρίσκονται ήδη στα χέρια των χονδρεμπόρων, ενώ μέχρι τον επόμενο μήνα θα έχουν τοποθετηθεί στα ράφια των περισσότερων σούπερ μάρκετ της χώρας. Την κίνηση αυτή θα βοηθήσει η στροφή των καταναλωτών στα ντόπια προϊόντα και στους Έλληνες παραγωγούς.
Οι ζυθοποιίες ζητούν μερίδιο στα αναψυκτικά
Στη μάχη του κέρδους ρίχνονται και οι ζυθοποιίες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τα αναψυκτικά ως την κατάλληλη ευκαιρία που θα τους δώσει ώθηση για την αύξηση των εσόδων τους. Έτσι πιστεύουν πως έχουν περιθώρια να δραστηριοποιηθούν και να διεκδικήσουν το καλύτερο που μπορούν για την ανάδειξη τους. Θέση ανάμεσα τους κατέχει και η «Μύθος», η οποία μέσα από την ανακοίνωση του διευθύνοντος συμβούλου της προανήγγειλε την είσοδό της στα μη αλκοολούχα ποτά. Ο κ. Αλ. Καραφυλλίδης, επισήμανε πως η Μύθος συνεχίζει να ερευνά τρόπους και μέσα για την ενίσχυση της δράσης της στη χώρα ενώ υπογράμμισε πως παρά το φαινόμενο της κρίσης, διάφορες κατηγορίες, όπως τα αναψυκτικά το τσάι και τα εμφιαλωμένα νερά έχουν ακόμα δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη. Σε τελική ανάλυση, εξήγησε πως οι κινήσεις θα πραγματοποιηθούν μέσα στην επόμενη χρονιά. Παρόμοιες είναι οι βλέψεις και της Ελληνικής Ζυθοποιίας Αταλάντης, η οποία ήδη κάνει πράξη επενδύσεις ύψους 5 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση των γραμμών παραγωγής, ώστε να παράγει καινοτόμα αναψυκτικά με βάση τη βύνη. Η έναρξη δραστηριοποίησης στην κατηγορία αυτή, υπολογίζεται στις αρχές του 2015, όταν θα έχουν ολοκληρωθεί και οι επενδύσεις.
Aυξάνονται και πληθύνονται οι προσφορές
Να διατηρήσουν την ισχυρή τους θέση αλλά και να θέσουν εμπόδια στο δρόμο των νεοεισερχόμενων έχουν αποφασίσει οι μεγάλες εταιρείες του χώρου. Αρχικά πρόκειται να χτυπήσουν με το όπλο των πρόσθετων παροχών προς τους χονδρεμπόρους και τα σούπερ μάρκετ. Πιθανό είναι επίσης το σενάριο να διευρύνουν τις ημέρες πίστωσης, για να διευκολύνουν τους πελάτες τους στην αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των παραγόντων της αγοράς, θα επιστρατευθούν νέες προσφορές από τα τελικά σημεία πώλησης, έτσι ώστε οι πελάτες να μείνουν πιστοί στους καταναλωτές και στα προϊόντα τους. «Οι τιμές σήμερα παίζουν καθοριστικό ρόλο στον τρόπο που επιλέγουν τα νοικοκυριά τις μάρκες που βάζουν στο καλάθι τους. Για αυτό, δεν αποκλείεται να δούμε λόγω αύξησης του ανταγωνισμού ένα νέο κύκλο προσφορών», αναφέρουν κορυφαία στελέχη του χώρου.
Στόχος τους είναι να εισάγουν στην αρένα και νέα προϊόντα τα οποία σε μεγάλο βαθμό θα ενσωματώνουν κάτι καινοτόμο, κάτι το οποίο κρίνεται ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση του ενδιαφέροντος του αγοραστικού κοινού. «Επιδιώκουμε να είμαστε κοντά στον καταναλωτή και να καλύπτουμε τις ανάγκες του, προσφέροντας υψηλής ποιότητας προϊόντα σε προσιτές τιμές», ανέφερε ο επικεφαλής της πατρινής βιομηχανίας Λουξ, Γιάννης Μαρλαφέκας, η οποία βρίσκεται πλέον στη δεύτερη θέση της εγχώριας αγοράς αναψυκτικών με γεύση, με μερίδιο που ξεπερνά το 20%, πάνω και από την πολυεθνική Pepsico. Να σημειωθεί πως σε μεγάλες επενδύσεις προχωρεί και η μεγαλύτερη εταιρεία του χώρου, η Coca Cola 3E, η οποία έχει χάσει σημαντικό μέρος των πωλήσεών της στη Ελλάδα λόγω της ύφεσης. Η εταιρεία της οικογένειας Δαυίδ, η οποία ελέγχει πάνω από το 70% στο σύνολο της εγχώριας αγοράς αναψυκτικών βάζει βαθιά το χέρι στη τσέπη, καθώς αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη είναι επενδύσεις ύψους 11 εκατ. ευρώ στις μονάδες της στο Σχηματάρι και στο Αίγιο, προκειμένου να συνεχίσει να παράγει υψηλής ποιότητας μη αλκοολούχα ποτά.