Tεράστιο είναι το πλήγμα που έχουν υποστεί οι ελληνικές βιομηχανίες το τελευταίο διάστημα, εξαιτίας κυρίως της μεγάλης υποχώρησης των κερδών στον κλάδο της ξυλείας.
Η παραγωγική δύναμη των βιομηχανιών κατά το πρώτο πεντάμηνο του έτους κατέγραψε μείωση σχεδόν 30%. Αυτή την ώρα οι εισηγμένοι όμιλοι του κλάδου μετρούν τις ζημίες τους, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις 75 συνολικά μεγάλες, μεσαίες και μικρές εταιρείες παραγωγής και προϊόντων ξύλου.
Για την ακρίβεια ο κλάδος της ξυλείας είναι αντιμέτωπος με έναν βασικό κίνδυνο. Την κατακόρυφη μείωση της εγχώριας ζήτησης, λόγω της πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας και της μείωσης των επενδύσεων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, όπως και στα μεγάλα τραπεζικά ανοίγματα, τα οποία επιβαρύνονται με υψηλά επιτόκια.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πτώχευση της θρυλικής βιομηχανίας ξυλείας Shelman που δεν κατάφερε να ορθοποδήσει παρά τις συστηματικές απόπειρες του Α. Αδαμόπουλου να την εξυγιάνει. Η Shelman -με βασικό μέτοχο και manager τον Παναγιώτη Ηλιάδη- είχε γράψει Ιστορία για πολλά-πολλά χρόνια και πολλοί υποστηρίζουν πως το μεγάλο λάθος ξεκίνησε από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 όταν οι ελληνικές βιομηχανίες ξύλου αποφάσισαν να αυξήσουν κατά πολύ την παραγωγική τους δυναμικότητα (και οι πιστώτριες τράπεζες συμφώνησαν να τις χρηματοδοτήσουν…) προσδοκώντας πως η εγχώρια οικοδομική δραστηριότητα θα αυξανόταν συνεχώς και θα υπήρχαν μεγάλα περιθώρια εξαγωγών στα Βαλκάνια. Το πρώτο θύμα της υπόθεσης ήταν η ΒΑΛΚΑΝ (η παραγωγή διακόπηκε αρχικά από το παλαιό ιδιοκτησιακό σχήμα τη δεκαετία του 1990 και για δεύτερη φορά πριν από πέντε περίπου χρόνια από τη διοίκηση της Μηχανικής), ενώ και η Shelman είχε αρχίσει να μπαίνει σε επικίνδυνες περιπέτειες αρκετά χρόνια πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Και ενώ η εταιρεία υπό τη διοίκηση Κομνηνού έδειχνε πως πήγαινε να ισορροπήσει, την κατάσταση ήρθε να επιδεινώσει η κατακόρυφη πτώση της ζήτησης από το 2008 και μετά, που ουσιαστικά αποτελείωσε τη γνωστή βιομηχανία.
Το δρόμο της Shelman ακολούθησε και η μητρική Alpha Wood, η οποία είχε κάνει επίσης αίτηση στο άρθρο 99 αλλά απορρίφθηκε. Η Alpha Wood συνεχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα ρευστότητας.
Όπως αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ, η μείωση του όγκου παραγωγής στο πρώτο 5μηνο του έτους άγγιξε περίπου στο 30%, όταν κατά το ίδιο διάστημα το 2013 ήταν μειωμένη κατά 8,9%, ενώ ο τζίρος των εταιρειών του κλάδου μειώθηκε στο ίδιο διάστημα κατά 35% περίπου, έναντι σχεδόν 20% πέρυσι.
O κίνδυνος της μηδενικής σχεδόν εγχώριας παραγωγής λόγω της αρνητικής πορείας προκαλεί αναταράξεις. Ας ληφθεί υπ’ όψιν πως από τις δύο εισηγμένες εταιρείες (που απέμειναν μετά την πτώχευση της Shelman), Ακρίτας και Interwood-Ξυλεμπορία, η πρώτη είναι η μόνη λειτουργούσα βιομηχανία παραγωγής τεχνητής ξυλείας στην Ελλάδα, αφού η δεύτερη είναι εισαγωγέας. Και οι δύο παλεύουν να ανταπεξέλθουν και να βγουν σώες και αβλαβείς από τις συνεχείς ζημίες και το βάρος των δανείων.
Όσον αφορά την Ακρίτας, το 6μηνο του έτους υπέστη μείωση του τζίρου της σε 11,088 εκ. από 15,114 εκ. το ίδιο διάστημα πέρυσι, ενώ οι ζημιές διευρύνθηκαν στα 6,363 εκ. Εν μέσω αυτού του κλίματος, απευθύνθηκε στις τράπεζες, οι οποίες πραγματοποίησαν αναδιάρθρωση του μακροπρόθεσμου δανεισμού της εταιρείας, ποσού 20,8 εκ. σε βάθος 10ετίας, με διετή περίοδο χάριτος και ενίσχυση με νέο κεφάλαιο κίνησης 5,5 εκ. Οι τράπεζες δεν έκαναν δεκτό το αίτημα της προέδρου της Ακρίτας, Λουκίας Σαράντη λόγω του business plan που εκπόνησε, σε συνεργασία με την Deloitte, αλλά και εξαιτίας του γεγονότος πως την τελευταία πενταετία της σφοδρής κρίσης η Ακρίτας είχε επιστρέψει προς το τραπεζικό σύστημα 12 εκ. σε κεφάλαιο και 12,775 εκ. σε τόκους.
Στόχος της διοίκησης της εταιρείας είναι η εκμετάλλευση της νέας χρηματοδότησης σε κεφάλαια κίνησης προκειμένου να μειωθεί δραστικά το κόστος παραγωγής και να αυξηθεί ο βαθμός απασχόλησης των βιομηχανικών εγκαταστάσεων, προσβλέποντας σε άμεση θετική επίδραση στα αποτελέσματα και στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της στις αγορές του εξωτερικού.
Η δεύτερη εισηγμένη εταιρεία Interwood-Ξυλεμπορία, που δραστηριοποιείται στο εμπορικό κομμάτι του κλάδου βρίσκεται σε καλύτερη μοίρα. Στο 6μηνο του έτους η διοίκηση της Interwood-Ξυλεμπορία είδε αύξηση του τζίρου στα 13.105 εκ. από -12.228 εκατ., κάτι που έφερε και μείωση στις ζημιές στις 441 χιλ. Η εταιρεία παράλληλα είχε να αντιμετωπίσει την συνεχιζόμενη ζημιογόνα περίοδο και το καθόλου ευκαταφρόνητο βαρίδι των δανείων, τα οποία διευρύνθηκαν από 27.557 εκ. το 2013, σε -28.005 εκ. το εξάμηνο, από τα οποία τα 15,179 εκ. είναι βραχυπρόθεσμα. Η διοίκηση της Interwood-Ξυλεμπορία κατά πάσα πιθανότητα θα πράξει ότι και η Ακρίτας, για να μπορέσει να αναδιαρθρώσει τον δανεισμό της.
Η επικίνδυνη κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι 75 εταιρείες του κλάδου ξυλείας, αποτυπώνεται από την πτώση του τζίρου κατά 19% το 2013, στα 197,401 εκ. από 244,619 εκ. Από την άλλη πλευρά οι ζημιές, μπορεί να παρουσίασαν μικρή μείωση στα 75,049 εκ. από 75,131 εκ., αυτό όμως δεν αλλάζει τη δυσμενή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει. Κι αυτό γιατί ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός αυξήθηκε οριακά στα 358,327 εκ. από 357,293 εκ., όπως και οι συνολικές υποχρεώσεις στα 726,613 εκ. από 789,293 εκ. το 2012. Τα ποσά είναι τεράστια, καθώς η καθοδική πορεία του τζίρου στο εξάμηνο του 2014, γιγαντώνει το πρόβλημα, που εντείνεται από την συνεχιζόμενη υποχώρηση της εγχώριας ζήτησης και την στασιμότητα της οικοδομικής δραστηριότητας.