Στην Ελλάδα του 2014 λοιπόν βασιλεύει οικονομική απαισιοδοξία και στασιμότητα, και μια επιχειρηματικότητα που πνέει τα λοίσθια. Δεν υπάρχουν λεφτά, δεν υπάρχουν κεφάλαια, οι τράπεζες δε δίνουν δάνεια, φταίει το κράτος, το μνημόνιο, η κακή μας μοίρα.
Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, είμαστε καταδικασμένοι στη φτώχεια, τη μιζέρια και τη γκρίνια μας. Δεν υπάρχουν πλέον ευκαιρίες. Μέγα λάθος. Πάντα υπάρχουν ευκαιρίες.
Υπήρξαν Έλληνες που με το επιχειρηματικό τους δαιμόνιο έκαναν θαύματα, κυριάρχησαν στον κόσμο και ασφαλώς έδωσαν στην ελληνική οικονομία ώθηση, ζωντάνια και εκρηκτικότητα, εκμεταλλευόμενοι ευκαιρίες, παίρνοντας δουλειές εκατομμυρίων, έχοντας τόλμη και παίρνοντας το ρίσκο. Και όλα αυτά σε εποχές μετά η πριν από πολέμους, εποχές που οι άνθρωποι ήταν φτωχότεροι από τώρα, η οικονομία είχε λιγότερες δυνατότητες, και το να κάνεις κάτι ισχυρό και κερδοφόρο ήταν εξίσου, μπορεί και δυσκολότερο από ότι είναι σήμερα. Λένε πως ο Έλληνας έχει το επιχειρηματικό δαιμόνιο μέσα του, σε όποιο μέρος του κόσμου και αν πήγε δημιούργησε επιχειρήσεις κερδοφόρες και δυνατές. Ε, δεν μπορεί αυτό το δαιμόνιο να χάθηκε ξαφνικά πριν από 5 χρόνια. Βλέπετε δεν υπάρχουν δαίμονες ευτυχώς.
Το πιο πιθανό είναι ότι μας πήρε η κάτω βόλτα, η κακή ψυχολογία, και μέσα στη γενικά απελπισία χάσαμε κάθε ενδιαφέρον να ψάξουμε για καινούργιες ιδέες, για καινοτομίες και ευκαιρίες με ελάχιστες εξαιρέσεις που ακτινοβολούν. Η μόνη λύση για να βγούμε από το αδιέξοδο είναι το επιχειρείν πρέπει να το καταλάβουμε. Το κράτος έπαψε να είναι πια ο εργοδότης. Λεφτά φυσικά υπάρχουν ελληνικά αλλά μάλλον κάθονται στα σεντούκια και περιμένουν μάλλον την επιφοίτηση, δεν μπορώ να το εξηγήσω διαφορετικά. Έχουμε γίνει μάλλον επιχειρηματοφοβικοί, δε θέλουμε να πάρουμε κανένα ρίσκο και απλά να βολευτούμε κάπου με 500 ευρώ. Μα τι πάθαμε τελικά; Μένουμε στάσιμοι και απελπισμένοι αυτό πάθαμε.
Ο τίτλος του άρθρου φυσικά είναι αλληγορικός αλλά όποιος σκέφτεται έστω και λίγο να επιχειρήσει, πρέπει να το κάνει. Είναι η μόνη λύση. Πρέπει να βρούμε την κάθε ευκαιρία, να δούμε τη νέα τάξη πραγμάτων, να ξεκινήσουμε δυναμικά σε νέους τομείς όπως της τεχνολογίας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, να επιχειρήσουμε εκεί που πρέπει, μακροπρόθεσμα και με υγιή τρόπο, αργά και σταθερά αν χρειαστεί, με λίγα κεφάλαια αν δε γίνεται αλλιώς, με δανεικά και δικά μας, με μετρητά ή επιταγές. Πρέπει να γίνει επιχειρηματική επανάσταση, να γίνει οικονομική έκρηξη και μπαμ καινοτομίας και νέων ιδεών εκμεταλλευόμενοι κάθε γνώση, κάθε τεχνολογικό εφόδιο και κάθε δίαυλο ευκαιρίας σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά, σε μια αγορά του διαδικτύου και της πληροφόρησης που είναι ανοιχτή σε όλους ανεξάρτητα από το αν έχουν μνημόνιο ή όχι. Η ελληνική οικονομία πρέπει να ανοίξει φτερά και αυτό εξαρτάται από όλους εμάς, τα κίνητρά μας, τη διάθεσή μας. Να επικεντρωθούμε σε εξαγωγικές επιχειρήσεις, να επεκταθούμε σε αγορές όλου του κόσμου, να δημιουργήσουμε νέα προιόντα, φθηνά, προσιτά και γιατί όχι τεχνολογικά εξελιγμένα. Να πάρουμε ξένη τεχνογνωσία και να τη μετατρέψουμε σε πυλώνα της ελληνικής επιχειρηματικής επανάστασης.
Η οικονομία δεν είναι κάτι θεωρητικό και αόριστο. Η οικονομία είμαστε εμείς, εμείς την τρέχουμε, εμείς την αναπτύσσουμε, εμείς την κρατάμε όρθια. Ασφαλώς η κρίση και γενικά οι άσχημες οικονομικές συνθήκες επηρρεάζουν κάθε επιχειρηματική σκέψη αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό και θέμα του πως βλέπουμε τα πράγματα γύρω μας. Η ελληνική οικονομία έχει μεγάλες δυνατότητες που μπορούν να αναπτυχθούν ακόμη και στο πιο αντίξοο περιβάλλον, ακόμη και με σκληρό φορολογικό σύστημα, ακόμη και με διαφθορά και γραφειοκρατία στις δημόσιες υπηρεσίες, ναι έχουμε προβλήματα. Το μόνο εύκολο είναι να βρούμε δικαιολογίες. Η θέλησή μας για ανάκαμψη πρέπει να τις υπερνικήσει και να μας κάνει να κυνηγήσουμε τις ευκαιρίες και να φτιάξουμε από το μηδέν τη νέα ελληνική οικονομία. Περιμένουμε λέει ο άλλος από την κυβέρνηση να φέρει ανάκαμψη. Η κυβέρνηση θα τη φέρει την ανάκαμψη; Χάσαμε το μυαλό μας σε αυτήν τη χώρα. Σιγά μη φέρει και το μεσσία. Εμείς θα φέρουμε την ανάκαμψη, οι λίγοι τολμηροί που θα επιχειρήσουν και θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας για τους πολλούς και κοινωνική ευημερία για όλους. Είναι η μόνη λύση, και ευτυχώς έχουμε πολλά παραδείγματα από το παρελθόν για να εμπνευστούμε, να δημιουργήσουμε τα πάντα, και να μην το βάλουμε κάτω. Δικαιολογίες θα υπάρχουν πάντα. Εγώ πιστεύω σε μια οικονομική αναγέννηση που μπορεί να υπάρξει λόγω του καλού επιπέδου των ελλήνων επιστημόνων, της διαδικτυακής αγοράς, των ανοιχτών συνόρων. Υπάρχουν ήδη δείγματα γραφής από πολλές ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο των νέων τεχνολογιών αλλά και μεγάλες επενδύσεις στον τουρισμό. Αυτά τα δείγματα πρέπει να γίνουν μαζικά και τότε θα αποκτηθεί η δυναμική που χρειάζεται γιατί η οικονομία είναι ασφαλώς ψυχολογία, αλυσίδα, και ένας πολύ υγιής ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρηματιών ακόμη και με αθέμιτα μέσα καμιά φορά.
Γ.ΤΣΙΑΜΙΤΡΟΣ