Τέσσερεις κινδύνους αλλά και τρία πιθανά ατού μπορούν να οδηγήσουν την ελληνική οικονομία σε αναπτυξιακή ώθηση κατά τη διετία 2015-2016, όπως επισημαίνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Δυσοίωνες οι προβλέψεις για την ανεργία, ο δείκτης της οποίας φέτος θα διαμορφωθεί στο 26%, το 2015 θα υποχωρήσει στο 25,2%, ενώ το 2016 στο 24,1%.
Στην έκθεσή του για τις οικονομικές εξελίξεις, το «κεφάλαιο Ελλάδα» καταλαμβάνει περίοπτη θέση, καθώς ο διεθνής οργανισμός αναλύει τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χώρας μας, τους κινδύνους και τις προκλήσεις. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι το νέο μοντέλο στο οποίο θα στηριχθεί η βιωσιμότητα της οικονομίας τα επόμενα χρόνια συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο Εξαγωγές-Επενδύσεις-Ανταγωνιστικότητα, προσθέτοντας ότι μετά από έξι χρόνια ύφεσης εισήλθε φέτος σε τροχιά ανάκαμψης με πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,8%. Ο ΟΟΣΑ υποδεικνύει στις ελληνικές αρχές ότι πρέπει να έχουν ως πολιτική προτεραιότητα τη δίκαιη κατανομή του κόστους της προσαρμογής μεταξύ των κοινωνικών ομάδων, με δεδομένο ότι η δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να είναι βιώσιμη.
Από την άλλη, ο ΟΟΣΑ τονίζει ότι η όποια καθυστέρηση στις μεταρρυθμίσεις θα υπονομεύσει το επενδυτικό κλίμα, ενώ η αργή αναδιάρθρωση των τραπεζικών ισολογισμών μπορεί να φρενάρει την ανάκαμψη. Ταυτόχρονα, σημειώνει ότι ίσως οι τράπεζες μπορούν να παρέχουν τελικώς περισσότερα δάνεια στην οικονομία μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους, οι εξαγωγές μπορεί να αποφέρουν υψηλότερα οφέλη από τα προσδοκώμενα και οι ιδιωτικοποιήσεις εφόσον επιταχυνθούν να προσελκύσουν περισσότερα κεφάλαια. Ειδικότερα, οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ είναι οι εξής:
1. Ανάπτυξη. Για τη διετία 2015-2016 ο οργανισμός σημειώνει ότι αναμένεται να υπάρξει ισχυρή δυναμική, αν και για την επόμενη χρονιά προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα ενισχυθεί κατά 2,3%, έναντι στόχου του προϋπολογισμού 2,9%. Ο τομέας του τουρισμού είναι αυτός ο οποίος σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ κάνει τη διαφορά φέτος, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύει τη βελτίωση της εμπιστοσύνης και τη σταθεροποίηση της εγχώριας ζήτησης. Στην έκθεση αναφέρεται ότι το κλειδί για μια βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται στην ταχεία αναδιάρθρωση των τραπεζικών ισολογισμών σε συνδυασμό με την προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ενώ ώθηση θα δώσουν και οι πόροι του ΕΣΠΑ.
2. Ανεργία. Δυσοίωνες, όμως, είναι την ίδια στιγμή οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ για την πορεία του δείκτη, ο οποίος φέτος θα διαμορφωθεί στο 26%, το 2015 θα υποχωρήσει στο 25,2%, ενώ το 2016 στο 24,1%.
3. Δημόσιο χρέος. Το χρέος της χώρας (κατά Μάαστριχτ) δεν αναμένεται να μειωθεί κάτω από το 171% πριν το 2016. Συγκεκριμένα, το χρέος θα διαμορφωθεί φέτος στο 176,1% του ΑΕΠ, το 2015 θα υποχωρήσει στο 174,3% και το 2015 στο 171,4%. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι το μεγάλο βάρος του χρέους αποτελεί πρόκληση και ίσως χρειαστεί να αναζητηθεί πρόσθετη ελάφρυνση ενδεχομένως με παράταση των προθεσμιών αποπληρωμής και μείωση των επιτοκίων. Προσθέτει, δε, ότι η μείωσή του σε συνετά επίπεδα θα απαιτήσει χρόνια σταθερής ανάπτυξης και μια ισχυρή δημοσιονομική κατάσταση.
4. Πληθωρισμός-Μισθοί. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ ο αποπληθωρισμός θα συνεχιστεί και τη διετία 2015-2016 και η τάση μείωσης των τιμών θα είναι σταθερή. Ωστόσο, την ίδια ώρα, προβλέπει ότι θα μειωθούν περαιτέρω και οι μισθοί, κάτι που θα δημιουργήσει νέα πίεση στην αγοραστική δύναμη λόγω κυρίως των υψηλών φορολογικών επιβαρύνσεων. Σύμφωνα με τον Οργανισμό υπάρχει πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα στην οικονομία η οποία παραμένει αχρησιμοποίητη, ενώ το μοναδιαίο κόστος εργασίας συνεχίζει να μειώνεται, γεγονός που βοηθάει την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές.
5. Εισαγωγές-Εξαγωγές. Οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν φέτος κατά 8,8%, το 2015 θα υπάρξει επιβράδυνση στο 6,4%, ενώ το 2016 αναμένεται ενίσχυση κατά 7,9%. Ο ΟΟΣΑ εφιστά την προσοχή, τονίζοντας ότι οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην Ευρωζώνη μπορούν να βλάψουν τις εξαγωγές. Από την άλλη πλευρά, οι εισαγωγές θα αυξηθούν κατά 5,5%, 2,4% και 4% αντίστοιχα την τριετία 2014-2016.
Οι βασικές επισημάνσεις του ΟΟΣΑ
1. Εξαγωγές, Επενδύσεις και Ανταγωνιστικότητα αποτελούν το τρίπτυχο της ανάπτυξης.
2. Τη διετία 2015-2016 θα υπάρξει δυναμική ανάπτυξη.
3. Αύξηση ΑΕΠ 0,8% φέτος.
4. Αύξηση ΑΕΠ 2,3% το 2015 (πρόβλεψη προϋπολογισμού 2,9%).
5. Ανεργία 26% φέτος, μείωση στο 24% το 2016.
6. Θα συνεχιστεί η μείωση μισθών και τιμών.
7. Το δημόσιο χρέος θα υπερβεί το 175% του ΑΕΠ φέτος.
8. Κλειδί για τη βιώσιμη ανάπτυξη η αναδιάρθρωση των ισολογισμών των τραπεζών.
Οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία
1. Οι καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις μπορούν να υπονομεύσουν το επενδυτικό κλίμα.
2. Η αργή αναδιάρθρωση των τραπεζικών ισολογισμών πιθανόν να φρενάρει την ανάκαμψη.
3. Το πολύ υψηλό χρέος εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση.
4. Οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην Ευρώπη θα βλάψουν τις εξαγωγές και την ανάπτυξη.
Τα… κρυφά ατού της οικονομίας
1. Μετά την ανακεφαλαιοποίηση ο τραπεζικός τομέας μπορεί να παρέχει περισσότερα δάνεια.
2. Οι εξαγωγικές επιδόσεις θα μπορούσαν επίσης να υπερβούν τις προσδοκίες, καθώς τα οφέλη από τα κέρδη της μεγάλης ανταγωνιστικότητας έχουν ίσως υποτιμηθεί.
3. Η επιτάχυνση των σχεδιαζόμενων ιδιωτικοποιήσεων μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη