Σε τεντωμένο σχοινί ακροβατεί η κυβέρνηση, στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, που μπαίνει στην ουσία των θεμάτων την επόμενη εβδομάδα, καθώς θεωρείται βέβαιο ότι θα ζητηθούν από την Αθήνα κάποια μέτρα λιτότητας και η κυβέρνηση προειδοποιεί ότι, στην περίπτωση αυτή, δεν θα διστάσει να ζητήσει λαϊκή έγκριση των μέτρων σε δημοψήφισμα, κάτι που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει την οργή των Βρυξελλών και του Βερολίνου.
Η εργασία που κάνουν αυτές τις ημέρες στην Αθήνα τα τεχνικά/δημοσιονομικά κλιμάκια των θεσμών, με επικεφαλής την «υπαρχηγό» του Ρίσι Γκογιάλ του ΔΝΤ, Ίβα Πέτροβα, αναμένεται ότι θα δώσει κατεύθυνση στη διαπραγμάτευση του BrusselsGroup, καθώς θα καταγράψει την πραγματική δημοσιονομική κατάσταση στα τέλη του 2014, τη δυναμική που αναπτύσσεται κατά το πρώτο δίμηνο του έτους και την ταμειακή θέση του Δημοσίου.
Ήδη η σύμβουλος του Γιάνη Βαρουφάκη, Έλενα Παναρίτη, αποκάλυψε ότι η δημοσιονομική κατάσταση που παρέλαβε η νέα κυβέρνηση είναι πολύ χειρότερη από αυτή που περιέγραφε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Σαμαρά. Ως γνωστόν, ο Γκίκας Χαρδούβελης και ο Χρήστος Σταϊκούρας θεωρούσαν βέβαιο ότι είχε επιτευχθεί το 2014 ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 1,5% του ΑΕΠ, όπως ακριβώς προβλεπόταν στο μνημόνιο.
Σύμφωνα με την κ. Παναρίτη, όμως, το πραγματικό πλεόνασμα που παραδόθηκε στη νέα κυβέρνηση ήταν της τάξεως του 0,6% του ΑΕΠ, δηλαδή λιγότερο από το μισό του μνημονιακού στόχου.
Αυτό σημαίνει ότι ήδη υπάρχει ένα «αφανές» δημοσιονομικό κενό ίσο με 0,9% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 1,6 δισ. ευρώ. Σε κανονικές συνθήκες διαπραγμάτευσης, η τρόικα θα πρέπει να ζητήσει την κάλυψη αυτού του κενού το 2015, με πρόσθετα μέτρα, ακόμη και αν γίνει δεκτό ότι φέτος θα έχουμε ένα πλεόνασμα της τάξεως του 1-1,5% του ΑΕΠ, το οποίο θα μπορούσε να κριθεί ότι βρίσκεται εντός του πλαισίου που προσδιόρισε η συμφωνία στο Eurogroup περί «κατάλληλου πλεονάσματος» με βάση τα οικονομικά δεδομένα της παρούσας συγκυρίας.
Πέρα από τη συζήτηση για τα δημοσιονομικά κενά, το ΔΝΤ καθιστά σαφές ότι δεν θα κινηθεί διαπραγματευτικά εντός που πλαισίου που έχει ορίσει η ελληνική κυβέρνηση με τη λίστα Βαρουφάκη, αλλά θα ζητήσει να εφαρμοσθούν όλα τα μέτρα του «παλιού» μνημονίου, που θεωρεί σημαντικά: από τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και του καθεστώτος ΦΠΑ, μέχρι τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις (ομαδικές απολύσεις).
Τι θα κάνει η κυβέρνηση αν βρεθεί μπροστά σε πιέσεις για τέτοια, επαχθή -ή «τοξικά», κατά Βαρουφάκη- μέτρα; Την πιο ξεκάθαρη απάντηση σε αυτό το ερώτημα έδωσε σήμερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, σε ραδιοφωνική του συνέντευξη: αν ζητηθούν μέτρα λιτότητας, η κυβέρνηση θα τα θέσει στο λαό, ζητώντας την έγκρισή ή απόρριψή τους σε δημοψήφισμα!
Συνεπώς, το δημοψήφισμα δεν είναι πλέον μια απόμακρη και ασαφής προοπτική, αλλά μπαίνει με τον πιο επίσημο τρόπο στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, με την κυβέρνηση να το χρησιμοποιεί σαν… μπαμπούλα προς τους θεσμούς, προκειμένου να αναχαιτίσει εκ των προτέρων τις διαθέσεις τους για επιβολή σκληρών μέτρων.
Αυτή η τακτική μπορεί να αποδώσει καρπούς, δεδομένου ότι οι δανειστές δεν θα ήθελαν να μπουν στην περιπέτεια ενός δημοψηφίσματος. Αν, όμως, οι δανειστές αποφασίσουν να τραβήξουν το σχοινί, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, το δημοψήφισμα μπορεί να αποδειχθεί μια πολύ επικίνδυνη περιπέτεια, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι μιλούν ανοικτά για την προοπτική εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη…