Μια ματιά έξω από τα σύνορά μας θα αρκούσε αν κάναμε τον κόπο να ρίξουμε μια ματιά: το κυρίαρχο ευρωπαϊκό σύστημα που δοκιμάστηκε την τελευταία τετραετία δείχνει να σταθεροποιείται και να αναδιοργανώνεται στην παραδοσιακή του βάση.
Πρώτη ήταν η Ιταλία, με τον Ρέντσι να ανασυγκροτεί την Κεντροαριστερά στην εξουσία και να βγαίνει πρώτο κόμμα στις τελευταίες ευρωεκλογές.
Ακολούθησε η Ισπανία, όπου η φθορά της δεξιάς κυβέρνησης αποβαίνει πλέον σταθερά υπέρ των Σοσιαλιστών. Οι πολυσυζητημένοι Podemos ακολουθούν από μακριά τους αντιπάλους του παραδοσιακού δικομματισμού τρίτοι και καταϊδρωμένοι.
Τα ίδια ισχύουν και στην Πορτογαλία, όπου όλα δείχνουν πως από την κυβέρνηση θα φύγει μεν η Κεντροδεξιά αλλά θα επιστρέψουν οι Σοσιαλιστές.
Τέλος, στη Γαλλία ο εφιάλτης της Μαρίν Λεπέν φαίνεται να αποκτά ταβάνι. Παραμένει στα υψηλά ποσοστά του 25-27%, αλλά η ταχεία ανασυγκρότηση της παραδοσιακής Δεξιάς και Κεντροδεξιάς προβάλλει ξανά ως η κυρίαρχη εναλλακτική επιλογή απέναντι στους καταρρέοντες Σοσιαλιστές.
Τρεις μεγάλες χώρες της Ευρώπης, όπου πολλοί προέβλεπαν, ήλπιζαν ή φοβόντουσαν ότι ο δεξιός ή αριστερός λαϊκισμός μπορεί να κερδίσουν τη μάχη και να αλλάξουν τα ευρωπαϊκά δεδομένα, επιστρέφουν σταθερά στην παραδοσιακή αντιπαράθεση Κεντροδεξιάς-Κεντροαριστεράς.
Με άλλα λόγια, τα καλαμπούρια μάλλον τελειώνουν. Η ευρωζώνη δε δείχνει τάσεις αυτοκτονίας, ούτε φαίνεται να μπαίνει στον πειρασμό μιας γενικής απορρύθμισης.
«Η αλλαγή έχει αρχίσει, τίποτα δε θα τη σταματήσει»: και το βράδυ του πρώτου και το βράδυ του δεύτερου γύρου των γαλλικών νομαρχιακών εκλογών ο Νικολά Σαρκοζί χρησιμοποίησε την ίδια έκφραση. Μία έκφραση αποκαλυπτική της φιλοδοξίας του: να επιστρέψει το 2017 στον προεδρικό θώκο της Γαλλίας. Το μπλε κύμα που σάρωσε τη χώρα την Κυριακή συνιστά αναμφισβήτητη (προσωπική) επιτυχία για τον επικεφαλής της γαλλικής Δεξιάς, ο οποίος επανήλθε στην ενεργό πολιτική πριν από τέσσερις μήνες με το επιχείρημα ότι είναι ο μόνος ικανός να ανακόψει την επέλαση της Ακροδεξιάς. Ωστόσο, όπως επισήμαινε χθες η “Monde”, ο δρόμος μέχρι το 2017 παραμένει μακρύς.
Η «επόμενη ημέρα» στη Γαλλία βρήκε τη Δεξιά να απολαμβάνει τη μεγάλη νίκη της προσπαθώντας να φανεί σεμνή και ταπεινή και τους Σοσιαλιστές να γλείφουν τις πληγές που τους αφήνει η τέταρτη συναπτή εκλογική ήττα μέσα σε έναν χρόνο, αναζητώντας παράλληλα οδούς αναγέννησης – παρότι ο Μανουέλ Βαλς ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση δε θα αλλάξει πολιτική και το όνειρο μιας συσπείρωσης της Αριστεράς παραμένει μακρινό.
Όσο για τη Μαρίν Λεπέν, την ηγέτιδα του Εθνικού Μετώπου, αυτή έκρυβε την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι δεν κατόρθωσε να κατακτήσει κανένα νομό πίσω από καταγγελίες πως φταίνε οι «εκλογικές κομπίνες ανάμεσα στο UMP και το PS», το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα των νομαρχιακών εκλογών και αισιόδοξες εκτιμήσεις ότι στις περιφερειακές εκλογές του Δεκεμβρίου το κόμμα της «έχει σοβαρές ελπίδες επιτυχίας σε τέσσερις-πέντε περιφέρειες» από τις 13 της χώρας.
Στην πραγματικότητα, οι περιφερειακές είναι μόνο ένα από τα κρίσιμα ετάπ που πρέπει να περάσει ο Σαρκοζί προκειμένου να επιστρέψει στο Ελιζέ το 2017: μπορεί το Εθνικό Μέτωπο να μην πέτυχε τους πιο φιλόδοξους στόχους του την Κυριακή, ενίσχυσε όμως σημαντικά την εδαφική δικτύωσή του και, επιπλέον, το αναλογικό εκλογικό σύστημα των περιφερειακών εκλογών το ευνοεί περισσότερο.
Προηγείται σε κάθε περίπτωση, στα τέλη Μαΐου, το επανιδρυτικό συνέδριο του UMP, στο οποίο ο Σαρκοζί θέλει να δώσει νέο όνομα, νέο καταστατικό και νέο όραμα: είναι πράγματι ο μεγάλος νικητής των νομαρχιακών εκλογών, αυτό όμως δε σημαίνει ότι εξόντωσε τους εσωκομματικούς αντιπάλους του. Και οι αντιπαλότητες που έχουν φέρει το UMP πολλάκις στο χείλος της διάλυσης τα τρία τελευταία χρόνια αναμένεται να κορυφωθούν το φθινόπωρο του 2017, οπότε θα διεξαχθούν οι εσωκομματικές εκλογές για το χρίσμα του προεδρικού υποψηφίου.
Αντίθετα με τον Αλέν Ζιπέ ή τον Φρανσουά Φιγιόν, ο Σαρκοζί δεν έχει ανακοινώσει ακόμα επισήμως την υποψηφιότητά του. Ωστόσο, αμφιβολίες για τις προθέσεις του δεν υπάρχουν. Συνεργάτες του χαρακτήριζαν ήδη από την Κυριακή το αποτέλεσμα των νομαρχιακών εκλογών δικαίωση της απόφασής του να «χτυπήσει δυνατά» το Εθνικό Μέτωπο – δηλαδή να δανειστεί μέρος της ακροδεξιάς ρητορικής. Ο ίδιος, πάλι, υποσχέθηκε ότι μία από τις «προτεραιότητές» του θα είναι να «ενισχύσει» τη συμμαχία του δεξιού UMP με το κεντρώο UDI, που συνέβαλε σημαντικά – σύμφωνα με τους αναλυτές στον θρίαμβο της Κυριακής. Με το ένα πόδι στο Κέντρο και το άλλο δεξιότερα της Δεξιάς, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας καλείται να εκτελέσει δύσκολες ασκήσεις ισορροπίας. Παράλληλα βέβαια, όπως σημείωσε η “Monde”, πρέπει να προτείνει στους γάλλους ένα πειστικό πρόγραμμα αλλαγής: «προς το παρόν, η Δεξιά επωφελείται της λαϊκής αποδοκιμασίας απέναντι στην κυβέρνηση Ολάντ και της απόρριψης της Αριστεράς. Είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση, δεν είναι όμως αρκετό για να νικήσει το 2017, ιδιαίτερα με ένα Εθνικό Μέτωπο να παραμονεύει».