Η τραπεζική κρίση της Ελλάδας έχει τουλάχιστον ένα θετικό αποτέλεσμα, και είναι φτιαγμένο από πλαστικό.
Σε μια χώρα που τα μετρητά είναι βασιλιάς και οι αδήλωτες συναλλαγές αποτελούν ακόμη το ένα τέταρτο της οικονομίας, περίπου ένα εκατομμύριο χρεωστικές κάρτες εκδόθηκαν από τις τράπεζες από τότε που η κυβέρνηση τις έκλεισε για τρεις εβδομάδες και έθεσε ελέγχους στα χαρτονομίσματα του ευρώ. Τα έκτακτα μέτρα που κάποιοι αξιωματούχοι είχαν προειδοποιήσει πως μπορούσαν να ενισχύσουν τη μαύρη αγορά δίνουν δείγματα για το αντίθετο.
Η Alpha Bank εξέδωσε περίπου 220.000 κάρτες τον Ιούλιο, περισσότερες απ’ ότι όλον τον προηγούμενο χρόνο, καθώς κυρίως οι συνταξιούχοι κατάλαβαν πως έπρεπε να έχουν πρόσβαση στα χρήματά τους στα ΑΤΜ και αλλού, είπε ο Λεωνίδας Κασούμης, γενικός διευθυντής των καταναλωτικών δανείων. Οι πωλήσεις στα supermarket και τα βενζινάδικα μέσω χρεωστικών καρτών διπλασιάστηκαν μετά τους ελέγχους κεφαλαίων, ενώ η χρήση στην επαρχεία τριπλασιάστηκε, είπε.
«Τα capital controls ήταν ένα μεγάλο κίνητρο» είπε ο Κασούμης. «Είναι καλό για τους εμπόρους, επειδή τα μετρητά είναι περιορισμένα, είναι καλό για τις τράπεζες επειδή μειώνει τα λειτουργικά κόστη. Όμως τα καλύτερα νέα είναι για την οικονομία.»
Οι περιορισμοί στα μετρητά τέθηκαν στα τέλη του Ιουνίου, καθώς οι τράπεζες έχαναν χρήματα και συντηρούνταν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι έλληνες μπορούν να κάνουν ανάληψη 420 ευρώ την εβδομάδα, παρ’ ότι δεν υπάρχει όριο στα έξοδα μέσω χρεωστικών καρτών, εφόσον οι συναλλαγές γίνονται εντός της χώρας.
Συλλογή φόρων
Αυτό που συνέβη είναι μια μεταβολή άνευ προηγουμένου για μια χώρα με τον μικρότερο αριθμό κατά κεφαλήν ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ.
Η κουλτούρα των μετρητών συνέβαλε στο κακό ιστορικό της χώρας στην αντιμετώπιση της σκιώδους οικονομίας και της συλλογής φόρων, που αποτελεί και έναν από τους λόγους που οδήγησαν την Ελλάδα να αναζητήσει το πρώτο πρόγραμμα διάσωσης από τους ευρωπαίους εταίρους της και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το 2010.
Η αύξηση των καρτών που βρίσκονται σε κυκλοφορία θα βοηθήσει να αντιμετωπιστεί αυτό, καθώς η αγορά και η πώληση αγαθών και υπηρεσιών περνάει στα βιβλία, σύμφωνα με τον Θεόδωρο Καλαντώνη, αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο της Eurobank. Μέχρι τώρα, οι πληρωμές με πλαστικό χρήμα αντιστοιχούσαν στο 6% του συνόλου, ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη, είπε.
Η ζήτηση των επιχειρήσεων για πληρωμή μέσω συστημάτων καρτών έχει εξυψωθεί, ακόμη και σε μη παραδοσιακούς πελάτες, όπως οι οδοντίατροι και οι γιατροί, σύμφωνα με τον Καλαντώνη.
Κάρτες Visa
Η μεγαλύτερη τράπεζα, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, εξέδωσε περισσότερες από 400.000 χρεωστικές κάρτες κατά τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες.
Ο αριθμός των ενεργών καρτών Visa στην Ελλάδα διπλασιάστηκε τον Ιούλιο σε σχέση με προηγούμενους μήνες, είπε η Νίκος Καμπανόπουλος, ο τοπικός διευθυντής της Visa Europe.
Η εταιρεία, η οποία διαχειρίζεται σχεδόν το 60% των ελληνικών πληρωμών με κάρτα στο σημείο πληρωμής, είδε μία αύξηση 135% στις συναλλαγές μέσω κάρτας στις δύο εβδομάδες αμέσως μετά την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίων, είπε ο Καμπανόπουλος. Το 2014, τα έξοδα με κάρτα Visa ήταν 1 ευρώ για κάθε 37 ευρώ, σε σχέση με το 1 ευρώ για κάθε 6 ευρώ στην Ευρώπη ως σύνολο.
Μέχρι τον προηγούμενο μήνα, η πλειοψηφία των ελλήνων συνταξιούχων δεν είχαν καν τραπεζική κάρτα, κάτι που οδήγησε στις εικόνες του Ιουλίου, με ηλικιωμένους έλληνες να στέκονται απελπισμένοι έξω από τις τράπεζες για να πάρουν τις συντάξεις τους όταν έκλεισαν οι τράπεζες.
Τώρα, οι εικόνες είναι πιο πιθανό να είναι αυτές των μελών της οικογένειας να βοηθούν τους νέους κατόχους καρτών.
Περισσότεροι άνθρωποι ξεκίνησαν να ζητούν να πληρώσουν με κάρτα στην καφετέρια της κεντρικής Αθήνας όπου εργάζεται ο Αλέξανδρος Παπαδάκης από τότε που επιβλήθηκαν τα capital controls. Η επιχείρηση ετοιμάζεται να εγκαταστήσει σύστημα, είπε ο 31χρονος.
«Ελπίζω να γίνει σύντομα συνήθεια για όλους τους έλληνες» είπε.