Η Άνγκελα Μέρκελ αντιμετωπίζει μιαν ξεκάθαρη επανάσταση στο κόμμα της καθώς δύο από τους ανώτερους υπουργούς της προκάλεσαν ανοικτά την πολιτική της «ανοικτής πόρτας» για τους πρόσφυγες.
Το γραφείο της γερμανίδας καγκελάριου αναγκάστηκε να παρέμβει το σαββατοκύριακο για να παρεμποδίσει μιαν χωρίς εξουσιοδότηση προσπάθεια από τον Thomas de Maiziere, τον υπουργό Εσωτερικών, να αλλάξει τους κανόνες ασύλου για τους σύρους πρόσφυγες.
Ωστόσο, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών της που απολαμβάνει μεγάλη επιρροή, έχει από τότε εκφράσει τη στήριξή του για την πρωτοβουλία του κ. de Maiziere, μαζί με μια σειρά ανώτερων στελεχών του κόμματος.
Ο υπουργός Εσωτερικών διέταξε πρόσφατα τους αξιωματούχους του υπουργείου του να σταματήσουν να αναγνωρίζουν αυτόματα τους σύρους ως πρόσφυγες υπό τις συμβάσεις της Γενεύης, όπως έχει γίνει γνωστό.
Επιθυμεί να προσφερθεί στους περισσότερους σύρους «επικουρική προστασία», μια πιο περιορισμένη μορφή προσωρινού ασύλου και να μην τους επιτραπεί να μεταφέρουν τις οικογένειές τους στη Γερμανία.
Το γραφείο της κ. Μέρκελ ανέτρεψε γρήγορα τη διαταγή, η οποία φάνηκε να έχει εκδοθεί χωρίς τη γνώση της καγκελάριου.
Ο κ. Σόιμπλε, ωστόσο, μίλησε υπέρ της ιδέας. «Φυσικά και πρέπει να περιορίσουμε τις επανενώσεις οικογενειών, καθώς η δυνατότητά μας δεν είναι απεριόριστη» είπε σε τηλεοπτική συνέντευξη.
«Τη θεωρώ μιαν απαραίτητη απόφαση και είμαι σίγουρος πως θα φτάσουμε γρήγορα σε συμφωνία στην κυβέρνηση.»
Ο κ. Σόιμπλε είπε σε άλλη συνέντευξη τη Δευτέρα: «Εάν όλοι θελήσουν να έρθουν στην Ευρώπη, αντί να λύσουν τα προβλήματα στη Συρία, δε θα λυθούν ποτέ».
Η πρόκληση από τους δύο ανώτερους υπουργούς του δικού της κόμματος έχει αφήσει την κ. Μέρκελ να εξαρτάται όλο και περισσότερο από τον κυβερνητικό της εταίρο, τους Σοσιαλδημοκράτες, για να στηρίξουν την πολιτική της.
Η Γερμανία περιμένει να υποδεχτεί τουλάχιστον 800.000 αιτούντες ασύλου φέτος, και υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες πως το δικαίωμα στην «οικογενειακή επανένωση» θα μπορούσε να καταβάλει τη χώρα.
Υπό τους υπάρχοντες κανόνες, όσοι λαμβάνουν πλήρη δικαιώματα πρόσφυγα μπορούν να μεταφέρουν τα μέλη της οικογένειάς τους στη Γερμανία για να μείνουν μαζί τους.
Η κίνηση του κ. de Maiziere ήταν μια άμεση πρόκληση για την κυρία Μέρκελ, η οποία έχει στοιχηματίσει το πολιτικό της μέλλον στην προσφυγική της πολιτική.
Η Γερμανία αυτή τη στιγμή προσφέρει αυτόματα πλήρη ασυλία στους περισσότερους σύρους, και μάλιστα έχει παραβλέψει τους κανονισμούς της ΕΕ σύμφωνα με τους οποίους οι πρόσφυγες θα πρέπει να καταθέτουν αίτηση για άσυλο στην πρώτη χώρα-μέλος που φτάνουν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυρία Μέρκελ και ο υπουργός Εσωτερικών της έχουν συγκρουστεί με αφορμή την πολιτική για τους πρόσφυγες. Όταν ο κ. de Maiziere θεωρήθηκε πως διαχειρίστηκε λανθασμένα την κρίση νωρίτερα φέτος, η κυρία Μέρκελ αφαίρεσε τον έλεγχο για το άσυλο από το υπουργείο του και το έθεσε υπό τη δικαιοδοσία του δικού της γραφείου.
Απ’ ότι φαίνεται, ο κ. de Maiziere δεν ενημέρωσε την καγκελαρία για τη νέα του πρωτοβουλία του. Ο Peter Altmaier, ο συντονιστής του προσφυγικού ζητήματος της κ. Μέρκελ, είπε πως η πρώτη φορά που άκουσε για αυτήν ήταν σε ένα θυμωμένο τηλεφώνημα από τον Sigmar Gabriel, τον αντικαγκελάριο.
Ο κ. Altmaier περιέγραψε το επεισόδιο ως μια «σύντομη ενόχληση», όμως ο Robert Habeck, πολιτικός του κόμματος της αντιπολίτευσης, των Πράσινων, το περιέγραψε ως «απόπειρα πραξικοπήματος».
Ο Horst Seehofer, ο πρωθυπουργός του Βαυαρικού κρατιδίου, ο οποίος έχει γίνει η νέμεση της κυρίας Μέρκελ στο θέμα της πολιτικής ασύλου, γρήγορα πήρε θέση υπέρ της πρωτοβουλίας του υπουργού Εσωτερικός.
«Ο Thomas de Maiziere έχει δίκιο» είπε σε συνέντευξή του. «Πρέπει να ξεκινήσουμε να εφαρμόζουμε τον νόμο και να ελέγχουμε εις βάθος την κατάσταση κάθε σύρου πρόσφυγα.»
Ανώτερα στελέχη του κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών της κυρίας Μέρκελ μίλησαν ανοιχτά υπέρ της ιδέας.
«Οτιδήποτε βοηθήσει να περιοριστεί η εισροή και δώσει το μήνυμα πως η δυνατότητά μας είναι περιοσμένη είναι σωστό και σημαντικό» είπε ο Carsten Linnemann, εξέχων βουλευτής.
«Τις τελευταίες ημέρες σίγουρα δεν αποτέλεσαν θρίαμβο στην επικοινωνία όμως όλοι στο κόμμα συμφωνούν με τον υπουργό Εσωτερικών πως η επανένωση οικογενειών θα πρέπει να περιοριστεί» είπε ο Jens Spahn, αναπληρωτής του υπουργείου Οικονομικών.
Την ίδια στιγμή, η γερμανική κυβέρνηση έχει δημιουργήσει μυστικά σχέδια για να αντιμετωπίσει την πολιτική και ανθρωπιστική κρίση εάν οι χώρες των Βαλκανίων αποφασίσουν να κλείσουν τα σύνορά τους στους πρόσφυγες, σύμφωνα με μια εμπιστευτική έρευνα που έχει διαρρεύσει.
Η αναφορά, προετοιμασμένη από αρκετές κυβερνητικές αρχές, όπως η γερμανική υπηρεσία πληροφοριών, προβλέπει «πανικό και χάος» και «έφοδο των συνόρων» εάν η διαδρομή των προσφύγων στην Ευρώπη κλείσει, σύμφωνα με την εφημερίδα Welt.
Οι πληροφορίες διέρρευσαν ύστερα από πρόσφατη προειδοποίηση από την κυρία Μέρκελ πως το κλείσιμο των συνόρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε «ένοπλη σύγκρουση» στα Βαλκάνια.
Η Ουγγαρία έχει ήδη κλείσει τα σύνορά της με τη Σερβία και τη Σλοβενία για να αποτρέψει τους πρόσφυγες να εισέλθουν στην επικράτειά της.
Η αναφορά προειδοποιεί πως ένα ταυτόχρονο κλείσιμο από τη Μακεδονία, τη Σερβία, την Κροατία, την Ουγγαρία και τη Σλοβενία θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα αδιέξοδο στη διαδρομή των προσφύγων στην Ευρώπη και να «πυροδοτήσει πανικό και χάος μεταξύ των μεταναστών και των αρχών».
Το σημερινό σύστημα της «περιστρεφόμενης πόρτας» της Ελλάδας για τους αιτούντες ασύλου θα σταματούσε. Θα υπήρχε συσσώρευση προσφύγων και η «ανθρωπιστική κατάσταση θα συνέχιζε να επιδεινώνεται».
Η έκθεση προβλέπει έναν αριθμό πιθανών σεναρίων, μεταξύ αυτών και αυτό της εφόδου στα κλειστά σύνορα από τους πρόσφυγες.
Υπό άλλα σενάρια, οι αιτούντες ασύλου θα προσπαθούσαν να φτάσουν στη βόρεια Ευρώπη μέσω Βουλγαρίας, ή θα ταξίδευαν από την Ελλάδα στην Αλβανία με μικρές βάρκες.
Εάν οι πρόσφυγες κολλήσουν στην Τουρκία, θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να μετακινηθούν παράνομα ως την Ιταλία με πλοία – μια πολύ μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη διαδρομή από το σύντομο πέρασμα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, ή της Λιβύης και τον νοτιότερων νησιών της Ιταλίας που πραγματοποιούν τώρα.
Οι αριθμοί που καταφτάνουν στην Ευρώπη θα συνεχίσουν να αυξάνουν, προβλέπει η έκθεση. «Η μετανάστευση μέσω θαλάσσης από την Τουρκία προς την Ελλάδα αυξήθηκε ξανά τον Οκτώβριο» αναφέρει.
Η έκθεση συντάχθηκε από τις BfV και BND, μαζί με το υπουργείο Εξωτερικών, την ομοσπονδιακή αστυνομία και το ομοσπονδιακό γραφείο μεταναστών και προσφύγων.