- Written by Super User
- Published in TOP STORY
Με εφαλτήριο το χιονισμένο ελβετικό θέρετρο του Νταβός, το ΔΝΤ και προσωπικά η κ. Λαγκάρντ, που φαίνεται από τις εξελίξεις των τελευταίων 24ώρων να έχει «θωρακίσει» την υποψηφιότητά της για άλλη μια θητεία στο Ταμείο, επιστρέφει δυναμικά στη διαχείριση του ελληνικού προγράμματος, αφήνοντας την Κομισιόν σε δεύτερο ρόλο εντός της τρόικας των διεθνών πιστωτών.
Στροφή 180 μοιρών στις (δύσκολες) σχέσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κάνει και επισήμως η ελληνική κυβέρνηση, με τον πρωθυπουργό να προχωρεί στο Νταβός σε «επίθεση φιλίας» στην Κριστίν Λαγκάρντ, λαμβάνοντας υποσχέσεις από τη διευθύντρια του ΔΝΤ ότι η Ουάσιγκτον δεν θα «φρενάρει» την πρώτη αξιολόγηση και, εφόσον αυτή ολοκληρωθεί επιτυχώς, θα υπερασπισθεί σθεναρά το ελληνικό αίτημα για μια ουσιαστική ελάφρυνση χρέους.
Ο ρόλος του Ταμείου ως «πρώτου βιολιού» της τρόικας επιβεβαιώθηκε πολλαπλώς στο Νταβός:
- Ο Αλέξης Τσίπρας «έθαψε το τσεκούρι του πολέμου» και δήλωσε ότι η Ελλάδα αποδέχεται το ρόλο του Ταμείου, με έναν μόνο αστερίσκο: να μην προκληθεί καθυστέρηση της αξιολόγησης, λόγω διαφωνιών μεταξύ των θεσμών.
- Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εξήγησε με γλαφυρό τρόπο γιατί το Βερολίνο αποκλείεται να δεχθεί τη συνέχιση του ελληνικού προγράμματος χωρίς το Ταμείο: αν πάει, είπε, στη γερμανική Βουλή και προτείνει κάτι τέτοιο, θα είναι σαν να μπαίνει με αναμμένο κερί σε ένα δωμάτιο με εκρηκτικά.
- Όσες αμφιβολίες υπήρχαν για την ανανέωση της θητείας της Κριστίν Λαγκάρντ, ως αποτέλεσμα των λαθών στο ελληνικό πρόγραμμα, «έσβησαν» όταν ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έπλεξε με πολλές δόσεις χιούμορ από το βήμα του Νταβός και παρούσης της Λαγκάρντ το εγκώμιο της Γαλλίδας πολιτικού, λέγοντας ότι έχει κάνει «καταπληκτική δουλειά» στο Ταμείο και ζητώντας… προσωπικό δάνειο. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Όσμπορν, είχε σπεύσει, νωρίτερα, να προτείνει επισήμως την Λαγκάρντ για μια νέα θητεία, ενώ οι χώρες των BRICS, που είχαν σταθεί επικριτικά σε πολλούς χειρισμούς της για το ελληνικό ζήτημα, για πολλούς λόγους θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα στηρίξουν άλλη υποψηφιότητα (η Κίνα είναι ικανοποιημένη για την συμπερίληψη του γιουάν στα αποθεματικά νομίσματα, η Βραζιλία έχει πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα για να δημιουργήσει αυτή την περίοδο προβλήματα στους κόλπους του Ταμείου κ.ο.κ.).
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, ήθελε από τις συναντήσεις υψηλού επιπέδου που είχε στο Νταβός να λάβει διαβεβαιώσεις από όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες ότι αυτή την φορά, εφόσον η Αθήνα αποδεχθεί την ισχυρή παρουσία του Ταμείου, οι εισηγήσεις του ΔΝΤ για τολμηρά μέτρα ελάφρυνσης του χρέους δεν θα πέσουν στο κενό, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν, αλλά η Ελλάδα θα «ανταμειφθεί» τελικά για τη στάση της, με μια «γενναιόδωρη» ρύθμιση για το χρέος.
Αυτές οι διαβεβαιώσεις όχι μόνο δόθηκαν από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, και την Κριστίν Λαγκάρντ, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, και ο «σκληρός» Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, φέρεται να τόνισε στον Αλέξη Τσίπρα, σε κατ’ ιδίαν συνομιλία, ότι αν η Ελλάδα περάσει τις «εξετάσεις» του Ταμείου, ο ίδιος δεν θα φέρει αντίρρηση να προωθήσει στο γερμανικό Κοινοβούλιο ακόμη και μια τολμηρή πρόταση του Ταμείου για το χρέος, που σε άλλες εποχές θα φαινόταν αδιανόητη για τους Γερμανούς πολιτικούς. Απαραίτητη προϋπόθεση, όμως, όπως φέρεται να είπε ο κ. Σόιμπλε στον Α. Τσίπρα, είναι να παραμείνει το Ταμείο σε ρόλο «εγγυητή» της υλοποίησης του προγράμματος.
Πέραν αυτών των πολιτικών δεσμεύσεων, που θεωρητικά θα μπορούσαν να αναιρεθούν στο μέλλον με διάφορα προσχήματα, η Αθήνα έχει έναν πρόσθετο, θεσμικό λόγο, για να πιστεύει ότι το Ταμείο, αυτή την φορά, θα κάνει τα πάντα για να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα του χρέους.
Όπως ανακοινώθηκε χθες, το Ταμείο επισημοποιεί την απόφασή του να διαγράψει από το καταστατικό του έναν ειδικό όρο, που προστέθηκε το 2010, ενόψει των αποφάσεων για χορήγηση του δανείου στην Ελλάδα. Αυτός ο όρος επέτρεψε στο ΔΝΤ να παραχωρήσει τεράστια δάνεια, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία, αργότερα, παρότι δεν μπορούσε να πιθανολογηθεί βάσιμα, όπως επέβαλε ως τότε το καταστατικό, ότι τα χρέη τους θα ήταν βιώσιμα. Για να δικαιολογηθεί αυτό το «παραθυράκι», είχε ορισθεί ότι μεγάλα δάνεια θα μπορούσαν να χορηγηθούν εάν αυτό κρινόταν απαραίτητο για τη συστημική σταθερότητα.
Από τη στιγμή που κλείνει το «παράθυρο» για να συνεχισθεί ο δανεισμός της Ελλάδας χωρίς να θεωρείται βιώσιμο το χρέος της χώρας, το Ταμείο είναι πλέον και θεσμικά υποχρεωμένο να ασκήσει τη μέγιστη δυνατή πίεση στους Ευρωπαίους, ώστε να διαμορφωθεί ένα σχέδιο ουσιαστικής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Πάντως, όσο και αν είναι θετικές οι εξελίξεις σε σχέση με την αποφασιστικότητα του Ταμείου να κλείσει γρήγορα η αξιολόγηση, όπως επιθυμεί και η κυβέρνηση, αλλά και για τη στάση που θα τηρήσει το ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση για το χρέος, δεν παύει να υπάρχει και μια «κακή» όψη στο ίδιο νόμισμα: πριν φθάσουμε να συζητήσουμε τι μπορούν να κάνουν οι Ευρωπαίοι για το ελληνικό χρέος, το Ταμείο θα επιδιώξει να κάνει και η ελληνική κυβέρνηση ό,τι καλύτερο γίνεται για τον ίδιο σκοπό.
Προφανώς, αυτό σημαίνει πίεση για μια «αυστηρή» μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό, αλλά και για όσα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα κριθούν απαραίτητα για να φθάσουμε το 2018 σε πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και να το διατηρήσουμε τα επόμενα χρόνια. Ήδη, στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη στελεχών του υπουργείου Εργασίας με τεχνικά κλιμάκια των θεσμών έγινε σαφές ότι θα ζητηθούν μειώσεις στα ποσοστά αναπλήρωσης του σχεδίου Κατρούγκαλου, δυσκολότερες προϋποθέσεις για τη χορήγηση της εθνικής σύνταξης και άλλα μέτρα που θα ρίξουν «λάδι στη φωτιά» των αντιδράσεων στο εσωτερικό της χώρας για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.