Πριν από έναν χρόνο, η Άνγκελα Μέρκελ ήταν αδιαμφισβήτητα η πιο ισχυρή πολιτικός της Ευρώπης, με βάση όχι μόνο την μακρά παρουσία της ως καγκελάριος της Γερμανίας αλλά και την ισχύ της οικονομίας της χώρας της. Η επιρροή της έφτανε πέρα των συνόρων της Γερμανίας: για να γίνει οτιδήποτε σοβαρό μέσα στην ΕΕ, έπρεπε να συμφωνήσει η κυρία Μέρκελ.
Ωστόσο, με μία μοιραία απόφαση έθεσε σε κίνδυνο τόσο τη θέση της όσο και τη φήμη της. Η πρόσκλησή της προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες να κατευθυνθούν στη Γερμανία το περασμένο καλοκαίρι έχει αναμφισβήτητα υπονομεύσει την κυβέρνησή της και βλάψει τη συνοχή της ΕΕ, πιθανώς τελειωτικά.
Τα αποτελέσματα από τις περιφερειακές εκλογές της Κυριακής στη Γερμανία είναι μια πρώτη ένδειξη. Δεν αποτελούν ξεκάθαρη απόρριψη της μεταναστευτικής πολιτικής της κυρίας Μέρκελ, καθώς κάποια κεντρικά κόμματα τα πήγαν καλά και οι περισσότερες ψήφοι δόθηκαν στα κόμματα που στήριξαν την προσέγγιση της καγκελάριου.
Όμως η επιτυχία του αντιμεταναστευτικού κόμματος της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), κάποτε ένα κεντροδεξιό κίνημα που έχει πλέον εμπλουτιστεί με πιο δυσάρεστα στοιχεία, υποδεικνύει πως ένας αυξανόμενος αριθμός ψηφοφόρων δεν εμπιστεύονται πλέον τον τρόπο που διαχειρίζεται την προσφυγική κρίση.
Αυτό έχει μεταβάλει το ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο και παρουσιάζει ένα προβληματικό σκηνικό για την εκστρατεία του Ντέιβιντ Κάμερον τη στιγμή που προσπαθεί να κρατήσει το Ηνωμένο Βασίλειο στην ΕΕ, ιδιαίτερα ενώ ένα τρίτο των αναποφάσιστων ψηφοφόρων υποστηρίζουν πως ο μεγαλύτερος λόγος που διστάζουν να στηρίξουν την παραμονή στην ένωση είναι η ανησυχία τους για τη μετανάστευση.
Καλωσορίζοντας τους πρόσφυγες, η κυρία Μέρκελ ενθάρρυνε μια κίνηση ανθρώπων προς την Ευρώπη που η δική της χώρα δεν είναι πρόθυμη να απορροφήσει. Τώρα επιμένει ένας αριθμός χωρών, που δεν είχαν λόγο στο ζήτημα, να δεχτούν μετανάστες που δε θέλουν.
Επιπλέον, η κρίση έχει οδηγήσει σε υποχωρήσεις προς την Τουρκία, από όπου προέρχονται οι περισσότεροι μετανάστες, και οι οποίες έχουν ανησυχήσει πολλούς ευρωπαίους. Όχι μόνο θα μπορούν οι τούρκοι να ταξιδεύουν στη ζώνη Σένγκεν χωρίς βίζα και θα λάβουν έξι δισεκατομμύρια ευρώ για να φροντίσουν τους σύρους πρόσφυγες, η ΕΕ επίσης θα επισπεύσει την αίτηση της Άγκυρας για ένταξη στην ΕΕ, ακόμη κι αν κανείς δεν περιμένει πως αυτή η αίτηση θα πετύχει.
Πράγματι, υπάρχουν ενδείξεις πως οι αριθμοί όσων διασχίζουν τη θάλασσα για να φτάσουν στην Ελλάδα έχουν ξεκινήσει να πέφτουν από τη στιγμή που οι τουρκικές αρχές άρχισαν να εμποδίζουν τους πρόσφυγες από το να επιβιβάζονται σε βάρκες – κάτι που έπρεπε να είχαν κάνει πολύ καιρό πριν. Όμως χιλιάδες ανθρώπων παραμένουν παγιδευμένοι παρά τις υποσχέσεις μετεγκατάστασής τους με αναλογική βάση.
Ίσως η κυρία Μέρκελ να μπορέσει να ανατρέψει αυτήν την κρίση. Εάν, όμως, η αύρα της κυριαρχίας της έχει εξαφανιστεί για τα καλά, δεν έχει παρά να κατηγορήσει τον εαυτό της.