Ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι παραιτήθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας, αφού οι ψηφοφόροι απέρριψαν αποφασιστικά την πρότασή του για συνταγματική μεταρρύθμιση.Να τι περιμένει την Ιταλία, καθώς οι αγορές ξυπνούν και μαθαίνουν το αποτέλεσμα.
1. Τι θα συμβεί τη Δευτέρα;
Ο Ρέντσι θα παραδώσει την παραίτησή του στον πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα το απόγευμα της Δευτέρας. Ο στόχος του Ματαρέλα θα είναι να μάθει εάν μπορεί να δημιουργηθεί μια νέα συμμαχική κυβέρνηση ή αν θα πρέπει να ανακηρυχτούν πρόωρες εκλογές, και μπορεί να ζητήσει από τον Ρέντσι να καθυστερήσει την αποχώρησή του για να επιτρέψει συζητήσεις με τους εκπροσώπους των δύο κοινοβουλευτικών σωμάτων και με τους αρχηγούς των κομμάτων.
Η διαφορά με την οποία έχασε ο Ρέντσι είναι τόσο μεγάλη που μπορεί να χάσει και τη θέση του επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος.
2. Ποιος μπορεί να διαδεχθεί τον Ρέντσι;
Οι πιθανοί διάδοχοι συμπεριλαμβάνουν ανώτερους συμμάχους του Ρέντσι, όπως ο υπουργός Οικονομικών Πιέρ Κάρλο Παντοάν, ο εκπρόσωπος της Γερουσίας Πιέτρο Γκράσο και ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι. Ο Ρέντσι θα παραμείνει τυπικά στην εξουσία μέχρι να ορκιστεί ο επόμενος πρωθυπουργός.
3. Τι θέλει ο πρόεδρος Ματαρέλα;
Σταθερότητα. Ο Ματαρέλα ποτέ δεν πίστεψε πως ο Ρέντσι έπρεπε να κάνει το δημοψήφισμα ζήτημα παραίτησης, καθώς η ψηφοφορία, τουλάχιστον επίσημα, είναι να κάνει με μεταρρυθμίσεις και όχι με την επίδοση της κυβέρνησης. Αυτό που θα προτιμούσε ο πρόεδρος είναι η νέα κυβέρνηση να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το 2018, όταν είναι προγραμματισμένες οι επόμενες εκλογές – όμως το πόσο μπορεί να αντέξει μια υπηρεσιακή κυβέρνηση θα εξαρτηθεί από τους κομματικούς αρχηγούς.
4. Τι θέλουν οι αντίπαλοι του Ρέντσι;
Το αντικαθεστωτικό Κίνημα Πέντε Αστέρων ήθελε τον Ρέντσι να παραιτηθεί, και τώρα θέλει άμεσες εκλογές.
Το Κίνημα δίνει μάχη στήθος με στήθος με το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι στις δημοσκοπήσεις για τον πρώτο γύρο γενικών εκλογών, και θα νικούσε στον επαναληπτικό με 53% προς 47%, όπως έδειξε έρευνα της EMG που εκδόθηκε την Κυριακή. Εάν φτάσει στην κυβέρνηση, το κόμμα σχεδιάζει νέο δημοψήφισμα, για το αν η Ιταλία θα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη.
Ο πρώην πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι, αρχηγός του κεντροδεξιού κόμματος ForzaItalia, προσβλέπει σε μια πιθανή επάνοδο, ίσως ως μέρος μιας νέας κυβερνητικής συμμαχίας.
5. Ποια είναι η επόμενη προτεραιότητα της Ιταλίας;
Πέραν του σχηματισμού μιας νέας κυβέρνησης, προτεραιότητα για τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα είναι να μεταρρυθμίσουν τον εκλογικό νόμο. Θέλουν οπωσδήποτε να αλλάξουν το εκλογικό σύστημα για την κάτω βουλή, καθώς το παρόν σύστημα θα προσέφερε αυτόματα την πλειονότητα των εδρών στο πρώτο κόμμα – το οποίο μπορεί να γίνει το Κίνημα Πέντε Αστέρων.
6. Πώς αντιδρούν οι αγορές;
Το ευρώ έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδά του μετά τον Μάρτιο του 2015 καθώς ο Ρέντσι ανακοίνωσε την παραίτησή του, παρ’ ότι κάλυψε τις απώλειες μέχρι το τέλος της ομιλίας. Το ευρώ βρισκόταν 1 ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερα, στα 1,0560 δολάρια στη 1:25 το πρωί.
Παρ’ ότι η νίκη του «όχι» είχε ήδη αποτιμηθεί από τα ιταλικά κρατικά ομόλογα, οι αποδόσεις μπορεί να αυξηθούν ακόμη περισσότερο, καθώς οι αγορές εξετάζουν τον κίνδυνο των πρόωρων εκλογών, σύμφωνα με αναλυτές της Nomura, συμπεριλαμβανομένου του Τζόρνταν Ρότσεστερ.
7. Τι σημαίνει αυτό για τις ιταλικές τράπεζες;
Η πολιτική αβεβαιότητα που θα ακολουθήσει το δημοψήφισμα μπορεί να περιπλέξει ακόμη περισσότερο της προσπάθειες αύξησης μετοχικού κεφαλαίου από τη MontedeiPaschidiSiena. Η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας σχεδιάζει να ξεκινήσει την πώληση μετοχών αυτήν την εβδομάδα για να συγκεντρώσει 5 δισεκατομμύρια ευρώ, καθώς έχει επίσης να ξεφορτωθεί 27,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε επισφαλές χρέος.
«Πολλοί επενδυτές τώρα αναρωτιούνται: πώς θα καλύψει η MontePaschi την κεφαλαιακή της αύξηση;» είπε ο Βιντσέντζο Λόνγκο, αναλυτής της IGMarkets στο Μιλάνο. Οι επενδυτές μπορεί να διστάσουν να συμμετέχουν στην προσφορά, κάτι που μπορεί να αναγκάσει το κράτος να παρέμβει, ή την τράπεζα να καθυστερήσει την εκκαθάρισή της. Αυτό το σενάριο θα είχε άμεσες συνέπειες και για άλλες τράπεζες, όπως η BancaCarige, τράπεζα με έδρα στη Γένοβα που δέχεται πίεση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να ενισχύσει τον ισολογισμό της.