Εάν η Άνγκελα Μέρκελ είναι αποδυναμωμένη οδεύοντας προς τις γερμανικές εκλογές αυτού του έτους, ο βασικός της αντίπαλος είναι ακόμη πιο αδύναμος.
Ο Σίγκμαρ Γκάμπριελ είναι ο πιο πιθανός υποψήφιος που θα ανταγωνιστεί τη Μέρκελ για την καγκελαρία, όμως δεν είναι καν το πιο αγαπητό πρόσωπο του Σοσιαλδημοκρατικού του Κόμματος, πόσο μάλλον της χώρας γενικότερα.
Επιλέγοντας τον αρχηγό του κόμματος, το SPD θα αποκλείσει τον Μάρτιν Σουλτς, τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα μείωνε τη διαφορά με τη Μέρκελ, ενώ θα υπονόμευε τις ελπίδες των μελών του κόμματος να εκτοπίσουν τη Μέρκελ για να σχηματίσουν μια αριστερόστροφη κυβέρνηση. Η κατάληξη είναι πως μια τέταρτη καγκελαρία για τη Μέρκελ φαίνεται ακόμη πιο εξασφαλισμένη.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα κερδίσει η Μέρκελ» σύμφωνα με τον Μουζτάμπα Ραχμάν, αναλυτερή ευρωπαϊκών θεμάτων για την Eurasia Group. «Το ερώτημα έχει να κάνει με την ποιότητα της ηγεσίας της από εκεί και μετά.»
Αντιμέτωπη με σφοδρή κριτική στο εσωτερικό και το εξωτερικό για τη στάση της απέναντι στους πρόσφυγες και την τρομοκρατική επίθεση στο Βερολίνο, η Μέρκελ είναι παραμένει ο μεγαλύτερος αντίπαλος που πρέπει να ξεπεράσει κανείς, ακόμη και με το αντιμεταναστευτικό κόμμα της Εναλλακτικής για τη Γερμανία να σημειώνει πρόοδο. Παρ’ όλες τις προειδοποιήσεις για τα λάθη των δημοσκοπήσεων, η πιθανή υποψηφιότητα του Γκάμπριελ σημαίνει πως ένα αναπάντεχο αποτέλεσμα, ανάλογο της ψήφου του Brexit ή της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, είναι ακόμη λιγότερο πιθανό.
Οι ηγέτες των Σοσιαλδημοκρατών, του κυβερνητικού εταίρου της Μέρκελ από το 2013, θα συναντηθούν την Τρίτη για να συζητήσουν την προεκλογική στρατηγική και ο Γκάμπριελ, ο οποίος είναι υπουργός Οικονομίας της Μέρκελ, έχει την πρώτη αξίωση στην καγκελαρία, σύμφωνα με τρεις αξιωματούχους του κόμματος. Η εφημερίδα Bild ανέφερε πως έχει ήδη αποφασίσει να είναι υποψήφιος. Εκπρόσωπος του κόμματος αρνήθηκε να σχολιάσει.
«Η Μέρκελ θα αντιμετωπίσει έναν αντίπαλο που δεν παίζει στην ίδια κατηγορία με εκείνη» είπε ο Ζαν Τεσώ, ο διευθυντής του Richard C. Holbrooke Forum στην Αμερικανική Ακαδημία του Βερολίνου. «Αυτό είναι το πρόβλημα του SPD.»
Καθώς οι Σοσιαλδημοκράτες εξετάζουν τις επιλογές τους, η Μέρκελ προσπαθεί να οδηγήσει τα πρώτα προεκλογικά μοτίβα με τον δικό της τρόπο, αφού τα 11 χρόνια της στην εξουσία έχουν κάνει τους επενδυτές να τη θεωρούν ως πυλώνα σταθερότητας. Σε ομιλία στην Κολονία τη Δευτέρα, κάλεσε τους γερμανούς να υψώσουν το ανάστημά τους υπέρ μια ςναοιχτής, φιλελεύερης κοινωνίας, και είπε πως η δύναμη της Ευρώπης εξαρτάται εν μέρει από τη συμμόρφωση των χωρών της ευρωζώνης στους δημοσιονομικούς κανόνες – λίγες ημέρες μετά την κριτική του Γκάμπριελ κατά της πολιτικής λιτότητας.
Ένας λόγος για την επικράτηση του Γκάμπριελ είναι η ανησυχία εντός του SPD για τις πιθανές τριβές εάν οι ρόλοι του αρχηγού του κόμματος και του καγκελάριου χωρίζονταν, σύμφωνα με τους αξιωματούχους. Ο Γκάμπριελ ήταν αρχηγός του κόμματος το 2013 όταν ο πρώην υπουργός Οικονομικών Πέερ Στάινμπρουκ προκάλεσε τη Μέρκελ. Εκείνη κέρδισε με τη μεγαλύτερη διαφορά από το 1990.
Η Μέρκελ, στα 62 της, και ο Γκάμπριελ, στα 57, έχουν καθήσει στο ίδιο υπουργικό τραπέζι τα επτά από τα τελευταία 11 χρόνια. Μετά τις εκλογές του 2013, ο Γκάμπριελ επέλεξε μια συνεργασία με τη συμμαχία της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης της Μέρκελ, παρ’ ότι μια κυβέρνηση του SPD μαζί με τους Πράσινους και το αντικαταπιταλιστικό Αριστερό κόμμα ήταν μαθηματικά δυνατή. Ο Σουλτς αντιπροσωπεύει ένα νέο πρόσωπο με ελάχιστα προηγούμενα στο εσωτερικό.
Εάν ο καγκελάριος της Γερμανίας εκλεγόταν απευθείας και δεν επιλογόταν από το πρώτο κόμμα, η Μέρκελ θα νικούσε με 46% έναντι 27% για τον Γκάμπριελ, σύμφωνα με έρευνα της Emnid που δημοσιεύτηκε στην κυριακάτικη εφημερίδα Bild am Sonntag. Η υπεροχή της Μέρκελ πέφτει στο 39% σε μια υποθετική αναμέτρηση με τον Σουλτς, ο οποίος θα έπαιρνε 38%.
Στα 57 του χρόνια, ο Γκάμπριελ χρειάζεται να σκεφτεί το πολιτικό του μέλλον. «Ο Γκάμπριελ θα έχει τελειώσει πολιτικά εάν δεν κατέβει στις εκλογές και πιστεύω πως το γνωρίζει» είπε ο Τζόζεφ Τζάνινγκ, επικεφαλής του γραφείου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στο Βερολίνο.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ελάχιστα περιθώρια ελιγμών για το SPD εκτός από την επανάληψη μιας «μεγάλης συμμαχίας» των δύο μεγαλύτερων κομμάτων της Γερμανίας. Με 22% στήριξης έναντι του 38% της συμμαχίας της Μέρκελ, οι Σοσιαλδημοκράτες δε θα είχαν αρκετά για να σχηματίσουν πλειοψηφία με οποιονδήποτε σύμμαχο εάν διεξάγονταν εκλογές σήμερα.
Το SPD αντιμετωπίζει επίσης ένα μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς μέχρι και έξι κόμματα μπορεί να μοιραστούν τις έδρες στη Bundestag αυτό το φθινόπωρο, αντί για τα τέσσερα που είναι σήμερα. Πολλά μέλη του SPD αντιτίθεντια στην επανάληψη του ρόλου του μικρότερου εταίρου, κάτι που θα μπορούσε να κάνει τις συζητήσεις συνεργασίας με τη Μέρκελ μετά τις εκλογές ιδιαίτερα δύσκολες.
Δημοσκόπηση της Insa τον Δεκέμβριο έδειξε μόνο 40% των υποστηρικτών του SPD να θέλουν επανάληψη της ρύθμισης. Μια τριμελή συμμαχία με τους Πράσινους και τους Αριστερούς, γνωστή ως κοκκινο-κοκκινο-πράσινη για τα χρώματα των κομμάτων, προτιμάται από 51%.
«Η κοκκινο-κοκκινο-πράσινη συμμαχία αντικατοπτρίζει την κοινωνική πραγατικότητα, οπότε μια τέτοια ρύθμιση σε ομοσπονδιακό επίπεδο θα άξιζε την προσπάθεια» είπε ο Σοσιαλδημοκράτης βουλευτής Άξελ Σάιφερ σε συνέντευξή του.
Ο Γκάμπριελ ανέφερε μια ακόμη επιλογή σε συνέντευξή του με το περιοδικό Der Spiegel: μια κυβέρνηση SPD, Πρασίνων και του Ελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, έναν φιλοεπιχειρηματικό παραδοσιακό σύμμαχο των Χριστιανοδημοκρατών που βρέθηκε εκτός κοινοβουλίου το 2013.
Όλοι οι υπολογισμοί θα αποδειχθούν μάταιοι εάν το κόμμα του Γκάμπριελ παραμείνει σε τέλμα. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, καμία από τις τριμελείς επιλογές δεν έχει κυβερνητική πλειοψηφία προς το παρόν.
«Προς το παρόν φαίνεται πως δε θα φτάσουν οι ψήφοι για κοκκινο-κοκκινο-πράσινη κυβέρνηση» είπε ο Γοργκ Φόμπρικ, ανώτερος διευθυνητής προγράμματος του German Marshall Fund of the U.S. στο Βερολίνο. «Όλα δείχνουν προς τη συνέχιση της μεγάλης συμμαχίας, ακόμη κι αν η CDU και το SPD γνωρίζουν πως μια μεγάλη συμμαχία δεν τους κάνει καλό.»