Καθώς η Άνγκελα Μέρκελ ετοιμάζεται για την εκστρατεία της κατά των λαϊκιστών αντιπάλων της, οι Σοσιαλδημοκράτες της Γερμανίας ανοίγουν ένα διαφορετικό μέτωπο κατά της εκλογικής της προσπάθειας.
Μέσα σε μια εβδομάδα μετά την ανάδειξη του Μάρτιν Σουλτς στον υποψήφιο του κόμματος για τις εθνικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, ο πολιτικός outsider έχει δώσει μια εμφανή ώθηση στο δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της χώρας στις δημοσκοπήσεις. Αυτό αλλάζει τη δυναμική στην κούρσα ύστερα από μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από την άνοδο του μικρότερου, αντιμεταναστευτικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία, ως αντίδραση στην προσφυγική κρίση της Ευρώπης.
Για τη Μέρκελ, την καγκελάριο που επέβλεπε το πολιτικό κέντρο κατά τα περισσότερα από 11 χρόνια της στην εξουσία, μια ουσιαστική πρόκληση από το SPD θα αύξανε την αβεβαιότητα, καθώς παλεύει με την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, μια Ευρωπαϊκή Ένωση που χάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, και μια αντικαθεστωτική εξέγερση σε όλη την Ευρώπη. Παρ’ ότι η συμμαχία της Χριστιανοδημοκρατικής της Ένωσης προηγείται στις εθνικές δημοσκοπήσεις, η στήριξη για το SPD ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο σε περισσότερα από τρία χρόνια την Τετάρτη.
«Χτυπάει τη CDU τη στιγμή που όλοι είχαν πιστέψει πως δε θα υπάρξει πρόκληση από το κέντρο και την κεντροαριστερά» είπε ο Κάρστεν Νίκελ, αναλυτής της Teneo Intelligence στις Βρυξέλλες. «Έχει υπάρξει μια απόλυτη εμμονή με την ακροδεξιά.»
Ο Σουλτς, 61 ετών, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναδείχθηκε σε βασικό αντίπαλο της Μέρκελ την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας πως θα χρησιμοποιήσει την εμπειρία του ως δρομέας 10.000 μέτρων, όταν ήταν νεότερος, για αντοχή. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως είναι πιο δημοφιλής από τον απερχόμενο αρχηγό του κόμματος Σίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος υποχώρησε για να ανοίξει τον δρόμο για τον Σουλτς.
Οι Σοσιαλδημοκράτες ανέβηκαν κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, ως το 26%, ενώ η ένωση της Μέρκελ έχασε 2 μονάδες, πέφτοντας στο 35%, σύμφωνα με την εβδομαδιαία δημοσκόπηση της Forsa που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη. Εάν επαναληφθεί την ημέρα των εκλογών, αυτό θα έβαζε το SPD στο ίδιο περίπου επίπεδο με το 25,7% που κέρδισε το 2013. Η Εναλλακτική για τη Γερμανία, ή AfD, η οποία έχει φτάσει ως το 14% στις έρευνες της Forsa, έχασε μια μονάδα και έπεσε στο 11%.
Παρ’ ότι η εκλογική του βάση είναι μικρότερο, το AfD με τη σπαρακτική του γλώσσα για τη μετανάστευση και την ασφάλεια έχει «κλέψει» ψηφοφόρους από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση σε μια σειρά περιφερειακών εκλογών στη Γερμανία τον περασμένο χρόνο, πυροδοτώντας πρωτοφανή κριτική για την πολιτική των ανοιχτών συνόρων μέσα στην CDU και από το αδελφό βαυαρικό της κόμμα.
Η Μέρκελ απάντησε αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την προσφυγική πολιτική, ύστερα από μια εκλογική ήττα στο Βερολίνο τον Σεπτέμβριο. Σε συνέλευση του κόμματος τον Δεκέμβριο, στήριξε την προσπάθεια των κοινωνικά συντηρητικών μελών για απαγόρευση των πέπλων που καλύπτουν όλο το πρόσωπο.
Υποδεικνύοντας πως θα αγωνιστεί με μια πλατφόρμα υπέρ της ενίσχυσης των εισοδημάτων και της πάταξης της φοροδιαφυγής, ο Σουλτς δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο συμμαχίας με το Πράσινο και το Αριστερό κόμμα, ηγούμενος μιας κυβέρνησης και ξεφεύγοντας από τον ρόλο του SPD ως μικρότερο κυβερνητικό σύμμαχο της Μέρκελ.
«Μια μερίδα των πρώην ψηφοφόρων του SPD που είχαν στραφεί στην αποχή ή ήταν αναποφάσιστοι έχει βρει τον δρόμο της επιστροφής» είπε ο Μάνφρεντ Γκίλνερ, διευθύνων σύμβουλος της Forsa στο Βερολίνο.
Απελευθερωμένος από τους περιορισμούς της εξουσίας, ο Σουλτς μπορεί επίσης να έχει μεγαλύτερη ελευθερία απέναντι στους λαϊκιστές. Την Κυριακή, τα έβαλε με το AfD και το γαλλικό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λε Πεν, κατηγορώντας τους για χρήση μισαλλόδοξων σλόγκαν και άσκηση του ίδιου «επιθετικού εθνικισμού» που κατέστρεψε την Ευρώπη στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
«Αυτή δεν είναι εναλλακτική για τη Γερμανία – είναι ντροπή για την ομοσπονδιακή δημοκρατία» είπε ο Σουλτς στους υποστηρικτές του.
Η Μέρκελ έχει ήδη περιγράψει τις εκλογές του 2017 ως την πιο δύσκολη αναμέτρησή της έως τώρα. Έρευνα εκ μέρους του τηλεοπτικού καναλιού ARD της έδινε τον Ιανουάριο 56% έγκρισης, πίσω από το 57% του Σουλτς. Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Γουόλτερ Στάινμαϊερ επίσης τα πήγαν καλύτερα.
Παρά την άνοδο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως μια συμμαχία υπό το SPD μαζί με άλλα δύο κόμματα θα ήταν ανέφικτη εάν γίνονταν εκλογές σήμερα. Η υποψηφιότητα του Σουλτς είναι «πιθανό να ωθήσει την εκστρατεία του SPD, αλλά απίθανο να εκτροχιάσει τη Μέρκελ» ανέφερε σε ερευνητικό σημείωμά της η Deutsche Bank τη Δευτέρα.