Οι επερχόμενες εκλογές στην Ολλανδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία θα διεξαχθούν σε αυτό που είναι ίσως το πιο πυρετώδες πολιτικό περιβάλλον από τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η μεταπολεμική φιλελεύθερη δημοκρατική τάξη βρίσκεται υπό απειλή παντού, αλλά ιδιαίτερα στην Ευρώπη, όπου η ΕΕ αντιμετωπίζει προκλήσεις που συμπεριλαμβάνουν μια όλο και πιο επιθετική Ρωσία, τη μόνιμη απειλή της τρομοκρατίας, τη δημοκρατική στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, και μια άνιση οικονομική ανάπτυξη.
Ύστερα από το δημοψήφισμα του Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως πρόεδρο των ΗΠΑ, το ερώτημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι ξεκάθαρο: θα ασκήσουν οι λαϊκιστικές και εθνικιστικές δυνάμεις την ίδια επιρροή στις χώρες του πυρήνα της ΕΕ;
Στην Ολλανδία, ο Γκερτ Βίλντερς και το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας έχουν ισχυρή παρουσία στις δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές του επόμενου μήνα. Ο Βίλντερς εγκρίνει το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ που απαγορεύει την είσοδο στις ΗΠΑ σε οποιονδήποτε από επτά χώρες με μουσουλμανικές πλειοψηφίες. Όπως και ο επικεφαλής στρατηγιστής του Τραμπ Στίβεν Μπάνον, ο Βίλντερς βλέπει τον κόσμο μέσα από ένα ρατσιστικό πρίσμα, και πιστεύει πως δίνει μια μάχη για να σώσει τον δυτικό πολιτισμό από το Ισλάμ.
Κανένα άλλο ολλανδικό κοινοβουλευτικό κόμμα δεν έχει τέτοιες απόψεις, οπότε μια κυβέρνηση υπό τον Βίλντερς παραμένει καθόλου βέβαιη. Με τον ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε να διατηρεί το έδαφός του, ο Βίλντερς πιθανότατα να μείνει τελικά μακριά από την εξουσία.
Την ίδια στιγμή, στη Γαλλία, η αρχηγός του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λε Πεν προηγείται αυτή τη στιγμή στις δημοσκοπήσεις για την προεδρική κούρσα, η οποία θα αποφασιστεί σε δύο γύρους τον Απρίλιο και τον Μάιο. Η Λε Πεν έχει υποσχεθεί να διεξάγει δημοψήφισμα για τη θέση της Γαλλίας στην ευρωζώνη, παρά τις προειδοποιήσεις από την Τράπεζα της Γαλλίας πως η έξοδος από τη νομισματική ένωση θα μπορούσε να αυξήσει το γαλλικό εθνικό χρέος κατά 30 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Έχει επίσης εκφράσει την επιθυμία της να καταργήσει θεμελιώδη στοιχεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, όπως είναι η ελεύθερη μετακίνηση των ευρωπαίων πολιτών.
Στο δημοψήφισμα του Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, οι ψηφοφόροι από τις μεγάλες μητροπολίτικες περιοχές στήριξαν καταιγιστικά την παραμονή και τη Χίλαρι Κλίντον αντίστοιχα. Πιθανότατα θα δούμε ένα παρόμοιο μοτίβο στις γαλλικές εκλογές. Όμως ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ψηφοφόροι πυροδότησαν τον αναδυόμενο εθνικισμό στη Βρετανία και την Αμερική, η Λε Πεν οφείλει μεγάλο μέρος της υποστήριξή της σε νεώτερα στρώματα – ένα ανησυχητικό σημάδι για την έκταση στην οποία βασικά μέρη του γαλλικού εκλογικού σώματος αισθάνονται απογοητευμένα.
Μια νίκη της Λε Πεν θα αποσταθεροποιούσε αναμφίβολα την Ευρώπη πολιτικά και οικονομικά. Με τους επικίνδυνους εθνικιστικούς δαίμονες του παρελθόντος της Ευρώπης απελευθερωμένους, η ΕΕ όπως τη γνωρίζουμε θα μπορούσε εύκολα να αποσυντεθεί. Όμως όσοι πιστεύουν στη φιλελεύθερη δημοκρατία, τους κανόνες δικαίου και την ευρωπαϊκή ενοποίηση, έχουν ακόμη καιρό να κινητοποιηθούν γύρω από έναν εναλλακτικό υποψήφιο – ο οποίος πιθανότατα θα επικρατούσε σε έναν δεύτερο γύρο με τη Λε Πεν και, ελπίζει κανείς, θα έφερνε τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και θα διατηρούσε τον ενεργητικό ρόλο της Γαλλίας στην Ευρώπη.
Στις εκλογές στη Γερμανία αργότερα φέτος, το ακροδεξιό κόμμα της Εναλλακτικής για τη Γερμανία είναι απίθανο να διεκδικήσει την καγκελαρία, παρά την όποια βοήθεια λαμβάνει από τη Ρωσία. Όμως ο επόμενος καγκελάριος – είτε είναι ο Μάρτιν Σουλτς από τους Σοσιαλδημοκράτες είτε και πάλι η Άνγκελα Μέρκελ – θα πρέπει να ηγηθεί μιας παγκόσμιας συμμαχίας των προθύμων για να υπερασπιστεί ό, τι έχει μείνει από τη μεταπολεμική τάξη. Μια τέτοια προσπάθεια θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει τον Καναδά, την Αυστραλία, και τους συμμάχους της Δύσης στην Ασία, όμως θα πρέπει να ξεκινήσει βάζοντας σε τάξη την ίδια την Ευρώπη.
Οι ευρωπαίοι γιόρτασαν πρόσφατα την 25η επέτειο της Συνθήκης του Μάαστριχ, η οποία σηματοδότησε μια καθοριστική στιγμή στην ιστορία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Όπως μάθαμε στα χρόνια που μεσολάβησαν, οι δυνάμεις της ΕΕ δε φτάνουν για να αντιμετωπιστούν όλες οι προκλήσεις που έχει μπροστά της η Ευρώπη. Η Γερμανία θα πρέπει να βοηθήσει στην επανόρθωση της κατάστασης προσφέροντας ένα όραμα μιας πιο σίγουρης και φιλόδοξης Ευρώπης – μίας που μπορεί να ξεπεράσει τις εσωτερικές διαμάχες, να φροντίσει την ασφάλειά της και να διαχειριστεί ουσιαστικά τη μετανάστευση.
Εάν προκύψουν νέα κινήματα για να αντισταθμίσουν τις δυνάμεις του εθνικισμού και του λαϊκισμού, αυτό δε θα είναι ένα τόσο μακρινό σενάριο. Και ενώ ο πρώην αρχηγός του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου Νάιτζελ Φάρατζ, ο Βίλντερς, η Λε Πεν και οι όμοιοί τους συνεχίζουν να παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως θαρραλέα αντικαθεστωτικά αουτσάιντερ, αυτή η επίκληση αποδυναμώνεται χάρη στην ίδια τους την επιτυχία – και στην περίπτωση του UKIP χάρη στα οικονομικά σκάνδαλα.
Εάν ακροδεξιοί εθνικιστές ηγέτες ανέλθουν στην εξουσία σε κάποια από τις μεγαλύτερες δυτικές χώρες, θα ανακαλύψουν σύντομα πως η προσφορά λαϊκιστών υποσχέσεων είναι ευκολότερη από την υλοποίησή τους – όπως ανακαλύπτει τώρα ο Τραμπ με το ανησυχητικά χαοτικό ξεκίνημα της διακυβέρνησής του. Ο Τραμπ, οι Brexiteers και οι όμοιοί τους αλλού, δεν έχουν ακόμη αποδείξει πως μπορούν να εξασφαλίσουν μια ευρέως διαμοιρασμένη οικονομική ευημερία και να υπερασπιστούν τα συστήματα παγκόσμιας διακυβέρνησης, λειτουργώντας με δεξιότητα κ αι επαγγελματισμό στην παγκόσμια σκηνή.
Θα πρέπει να είναι εμφανές πως, σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου τα εθνικά κράτη είναι όλο και πιο αδύναμα, κανενός είδους λαϊκιστικός εθνικισμός δεν μπορεί να φέρει την αλλαγή που απαιτεί ο κόσμος. Ευτυχώς, η φιλελεύθερη δημοκρατία συνεχίζει να προσφέρει μια προοδευτική εναλλακτική, και μια νίκη από τη Μέρκελ ή τον Σουλτς στη Γερμανία, ύστερα από την ήττα της Λε Πεν στη Γαλλία, θα μπορούσε να προαναγγείλει την ανάδειξη μιας παγκόσμιας αντεπίθεσης.
Την ίδια στιγμή, νέα φιλοευρωπαϊκά κεντρώα κινήματα έχουν ήδη εμφανιστεί σε όλη την Ευρώπη, από το Nowoczesna (Σύγχρονο) στην Πολωνία μέχρι τους Ciudadanos (Πολίτες) στην Ισπανία. Αυτά τα κόμματα δεν πουλούν ψέματα, και δεν οφείλουν την επιτυχία τους στη προπαγάνδα και τα trolls στα κοινωνικά δίκτυα με τη χρηματοδότηση της Ρωσίας.
Τώρα που κάποιοι λαϊκιστές έχουν ανέλθει στην εξουσία, οι φιλελεύθεροι έχουν την ευθύνη να τους ελέγχουν και να προσφέρουν ένα εναλλακτικό όραμα. Η υποτίμηση των ανθρώπων που ψήφισαν το Brexit, τον Τραμπ, και τους αντίστοιχους ψηφοφόρους στην Ευρώπη, δεν είναι μια λογική στρατηγική. Οι νέοι παγκόσμιοι δημαγωγοί θα πρέπει να κρίνονται από τις πράξεις τους, και να νικώνται με την αλήθεια, τη λογική, και τον σεβασμό για τη δημοκρατία.