Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα θα επιχειρήσουν το βράδυ της Πέμπτης και την Παρασκευή, στη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, να συσφίξουν τις σχέσεις τους λόγω των ανησυχιών που προκαλεί ο Ντόναλντ Τραμπ αναφορικά με το κλίμα και το εμπόριο.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ θα υποδεχθούν τον κινέζο πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ με την ελπίδα να εμβαθύνουν σε κοινές θέσεις, παρά τις επίμονες διαφωνίες αναφορικά με τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις ελεύθερες συναλλαγές.
Αυτή η σύνοδος κορυφής αποκτά ιδιαίτερη σημασία από το γεγονός ότι η γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ δήλωσε την Κυριακή ότι δεν μπορεί «να υπολογίζει πλήρως» στο Λονδίνο και την Ουάσινγκτον ως συμμάχους και εξέφρασε την επιθυμία οι Ευρωπαίοι να αγωνιστούν για «το δικό τους μέλλον» και να πάρουν «τη μοίρα τους στα χέρια τους».
Οι δηλώσεις αυτές έγιναν την επομένη μιας συνόδου κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7), κατά την οποία η ενότητα των επτά πλουσιότερων βιομηχανικών χωρών του πλανήτη έσπασε μπροστά σ’ έναν Ντόναλντ Τραμπ που αρνιόταν να δεσμευθεί υπέρ της συμφωνίας του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Μέσα σ’ αυτό το ευαίσθητο πλαίσιο, το Πεκίνο –πρώτος παγκοσμίως ρυπαντής με αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου– και οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να εκδώσουν μια κοινή δήλωση εκφράζοντας τη σταθερή υποστήριξή στους στη συμφωνία αυτή.
Κάποια πρόοδος ελπίζεται ότι θα υπάρξει επίσης όσον αφορά τη συμφωνία επενδύσεων, η διαπραγμάτευση της οποίας γίνεται από το 2013 μεταξύ των δύο οικονομικών δυνάμεων και τώρα ολοκληρώνεται ο 13ος γύρος διαπραγματεύσεων.
«Παραμένουν διαφορές», παραδέχεται ο Λι Σενγκάνγκ, του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, όμως «η θέση της Κίνας είναι σαφής: ‘Θέλουμε να ολοκληρωθεί γρήγορα αυτή η συμφωνία’».
Για τον Ματς Χάρμπορν, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Εμπορικού Επιμελητηρίου «μια επιτάχυνση» των συνομιλιών «θα έδειχνε πως η Κίνα αντιμετωπίζει με σοβαρότητα» αυτή τη διαπραγμάτευση.
«Θα θέλαμε οι επιχειρήσεις μας να έχουν την ίδια πρόσβαση στην κινεζική αγορά που έχουν οι κινεζικές επιχειρήσεις στην ευρωπαϊκή αγορά», εξήγησε στο τηλεοπτικό δίκτυο -.
Στην αρχή της χρονιάς φάνηκε να αρχίζει μια εμπορική προσέγγιση ανάμεσα στην Κίνα και την ΕΕ, λόγω της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ, οι θέσεις του οποίου υπέρ του προστατευτισμού στο εμπόριο προκαλούσαν ήδη ανησυχία.
Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ –ηγέτης μιας χώρας που είναι ακόμη επισήμως κομμουνιστική– είχε μάλιστα υπερασπιστεί τις ελεύθερες συναλλαγές αγαθών και κεφαλαίων «που είναι αδύνατο να σταματήσουν», καθώς και μια «αμετάκλητη» παγκοσμιοποίηση.
Η ομιλία αυτή ήταν ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι περιμένουν έκτοτε από την Κίνα «να περάσει από τα λόγια στις πράξεις», σύμφωνα με τη δήλωση της ευρωπαίας επιτρόπου Εμπορίου Σεσίλια Μάλμστρομ.
«Οι ευπρόσδεκτες δεσμεύσεις εκ μέρους τους περί απελευθέρωσης δεν έχουν συνοδευτεί από συγκεκριμένες δράσεις», δήλωσε ακόμη την περασμένη εβδομάδα η Μάλμστρομ, απόδειξη ότι διαφωνίες εξακολουθούν να υφίστανται στο εμπόριο.
Στα σημεία τριβής περιλαμβάνεται το καθεστώς της «οικονομίας της αγοράς» που η ΕΕ αρνείται να χορηγήσει στην Κίνα, επειδή την κατηγορεί για ντάμπινγκ σε ορισμένους τομείς, όπως η σιδηρουργία.
Ή επίσης τα εργαλεία εμπορικής άμυνας που οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να ενισχύσουν ακριβώς για να αντιμετωπίσουν τις πρακτικές του Πεκίνου.
Άλλα θέματα, όπως η «στρατιωτικοποίηση» στη Σινική Θάλασσα, πηγή περιφερειακών εντάσεων, ή το ζήτημα των ανθρώπινων δικαιωμάτων, απασχολούν επίσης τους Ευρωπαίους.
«Οι ηγέτες της ΕΕ οφείλουν να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και να ενεργήσουν ούτως ώστε τα ανθρώπινα δικαιώματα και η απελευθέρωση ειρηνικών διαδηλωτών να αποτελέσουν μια μείζονα στρατηγική προτεραιότητα στις σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα», δηλώνει η Λότε Λάιχτ της μκο Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.
Η οργάνωσή της και πολλές άλλες, όπως η Διεθνής Αμνηστία ή οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, απηύθυναν ανοικτή επιστολή στους Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ζητώντας τους να θέσουν τα ζητήματα αυτά στους Κινέζους.
«Οι περισσότεροι από τους ευρωπαίους ηγέτες αρνούνται να δεσμευθούν δημοσίως σε ζητήματα όπως η χρήση από την Κίνα βασανιστηρίων και αυθαίρετων συλλήψεων», αναφέρουν αυτές οι μκο στην επιστολή τους.