Η πορεία των ελληνικών εξαγωγών το διάστημα Ιανουάριος-Μάιος 2017 είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική αποδεικνύοντας τη δυναμική τους τόσο με τα πετρελαιοειδή όσο και εξαιρουμένων αυτών.
Πιο συγκεκριμένα, οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν σε 11,8 δις. ευρώ έναντι 9,9 δις. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2016, σημειώνοντας αύξηση κατά 19,5% σε ετήσια βάση, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή η μεταβολή αυτή παρουσίασε αύξηση κατά 514,6 εκατ. ευρώ, δηλαδή 6,9%. Ιδιαίτερα για το μήνα Μάιο 2017 οι εξαγωγές παρουσίασαν άνοδο κατά 25,3% συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων, ενώ σε αξία ανήλθαν σε 2,5 δις. ευρώ έναντι 2 δις. ευρώ το Μάιο 2016.
Τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά των δυνατοτήτων που έχει το ελληνικό εξαγωγικό εμπόριο παρουσιάζοντας σημαντική άνοδο σε κλάδους όπως τα τρόφιμα, οι πρώτες ύλες και τα χημικά και βιομηχανικά, λειτουργώντας ωστόσο σε ένα ιδιαίτερα αρνητικό περιβάλλον. Ένα βασικό πρόβλημα που εξακολουθεί να επηρεάζει τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι η εικόνα της χώρας η οποία συνεχίζει να είναι αρνητική και έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει επιφυλακτικότητα των ξένων συνεργατών σε παραγγελίες από ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και στην προμήθεια πρώτων υλών από τις ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς πιστώσεις παρέχονται πολύ δύσκολα από το εξωτερικό. Απόρροια αυτών είναι η επιδείνωση του σημαντικότερου προβλήματος των ελληνικών επιχειρήσεων το οποίο είναι η έλλειψη ρευστότητας και χρηματοδότησης των εξαγωγών. Σημαντικά μέτρα για τη μείωση των υφιστάμενων προβλημάτων είναι η καλύτερη αντιμετώπιση του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα και η συνέπειά του στις υποχρεώσεις προς τους ιδιώτες καθώς οι οφειλές ξεπερνούν τα 5 δις. ευρώ, για αυτό η σημερινή απόφαση που προβλέπει ταχεία επιστροφή του πιστωτικού ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα θετική, αρκεί να εφαρμοστεί. Επίσης, μεγάλη ανακούφιση σε θέματα ρευστότητας θα επιφέρει η αντιμετώπιση των υπερχρεωμένων εταιριών, για αυτό ελπίζουμε ο νόμος να λειτουργήσει και να απελευθερώσει κεφάλαια στην αγορά.
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των ελληνικών εξαγωγών είναι η χαμηλή προστιθέμενη τους αξία. Σε αυτό το πλαίσιο ο ΣΕΒΕ διοργάνωσε το 5ο Export Summit το οποίο είχε στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας στις εξαγωγές. Ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο αγροδιατροφικός όπου διαθέτουμε προϊόντα εξαιρετικής διατροφικής αξίας και ποιότητας όπως ελιές, τυρί, γιαούρτι και ακτινίδια, υστερούμε σημαντικά στον τρόπο με τον οποίο τα παρουσιάζουμε με αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες να εξάγονται χύμα χωρίς να εκμεταλλεύεται η οικονομία μας την υπεραξία τους, δίνοντας την ευκαιρία σε ανταγωνιστές μας όπως η Ιταλία να απολαμβάνουν αυτή την υπεραξία. Στο συνέδριο του ΣΕΒΕ εξετάσαμε τρόπους με τους οποίους θα αυξήσουμε αυτή την προστιθέμενη αξία βελτιώνοντας τη συσκευασία των προϊόντων, το branding, την τυποποίηση και την πιστοποίηση. Εκτός του αγροδιατροφικού τομέα η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα δημιουργική και στον κλάδο των δομικών υλικών, δηλαδή σε χημικά και βιομηχανικά προϊόντα, όπου και εκεί οι προοπτικές είναι μεγάλες αλλά υστερούμε σε θέματα παρουσίασης. Ο ΣΕΒΕ προσπαθεί μέσω σημαντικών συνεργειών με φορείς όπως η ΓΑΙΑ Επιχειρείν αλλά και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ) να ενισχύσει την καλύτερη πιστοποίηση και τυποποίηση των ελληνικών προϊόντων.
Τέλος, ιδιαίτερα σημαντική για την οικονομία της χώρας και ιδιαίτερα της Βόρειας Ελλάδας είναι η εκμετάλλευση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Οι εξελίξεις σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΘ και την έλευση νέου παρόχου δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες καθώς φαίνεται ότι ο συγκεκριμένος πάροχος που είναι από τους μεγαλύτερους στον κόσμο, δε διαθέτει ανταγωνιστικά λιμάνια στην περιοχή και το λιμάνι θα αποτελέσει κεντρικό εργαλείο για την ανάπτυξη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της περιοχής. Ωστόσο, για να εκμεταλλευτούμε τις δυνατότητες που απορρέουν από την αξιοποίηση του λιμανιού, θα πρέπει να βελτιώσουμε τις οδικές και σιδηροδρομικές μας υποδομές. Επίσης θα πρέπει να αναδείξουμε τις δυνατότητες που έχει η περιοχή μας να προσφέρει υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας όπως συναρμολόγηση και τυποποίηση, εκμεταλλευόμενοι τον υφιστάμενο βιομηχανικό ιστό αλλά και το έξοχο ανθρώπινο δυναμικό μας.
*Ο Κυριάκος Λουφάκης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος