Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει κάνει την εξουσία σήμα κατατεθέν της προεδρίας του από τότε που μετακόμισε στο Μέγαρο των Ηλυσίων πριν από δύο μήνες.
Το στυλ του «Δία» που υιοθετεί έρχεται σε έντονη αντίθεση με τους τρεις άμεσους προκατόχους του και θυμίζει περισσότερο τον Σαρλ Ντε Γκωλ, όταν ίδρυσε την Πέμπτη Δημοκρατία πριν από 60 χρόνια.
Ωστόσο, αυτή την εβδομάδα, ο 39χρονος αρχηγός του κράτους της Γαλλίας κατηγορήθηκε ότι υπέπεσε στον αυταρχισμό με την παραίτηση του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων μετά από μια πικρή και πολύ δημόσια διαμάχη για τις περικοπές στις αμυντικές δαπάνες.
Η άνοδος του κ. Μακρόν από τότε που δημιούργησε το πολιτικό κίνημά του En Marche! (Τώρα La République en marche) πριν από 15 μήνες χαρακτηρίστηκε από ένα συνδυασμό αποφασιστικότητας, δεξιοτήτων και τύχης. Οι αντίπαλοι βγήκαν από τη μέση και ο νέος υποψήφιος βρήκε τη σωστή αλχημεία για μια χώρα κουρασμένη με την παραδοσιακή πολιτική.
Αντιμετωπίζοντας τη Μαρίν Λε Πεν του Εθνικού Μετώπου στην επαναληπτική προεδρική αναμέτρηση, ήταν βέβαιος για μια μεγάλη νίκη, η οποία συνοδεύτηκε από την επέλαση του La République en marche στις κοινοβουλευτικές εκλογές. Όπως πάει το αστείο, δεν χρειαζόταν να μάθει να κολυμπάει επειδή περπατούσε στο νερό.
Η παραίτηση την Τετάρτη από τον στρατηγό Πιέρ ντε Βιλέρ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την περικοπή των 850 εκατομμυρίων ευρώ στον προϋπολογισμό της άμυνας θόλωσε το νερό γύρω από τα πόδια του προέδρου. Παρ’ όλα αυτά, είναι ανένδοτος και επιμένει ότι είναι το υπουργείο άμυνας, όχι οι στρατηγοί, αυτό που αποφασίζει για τους προϋπολογισμούς και ότι, ως αρχηγός του κράτους, έχει τον τελευταίο λόγο. Θα χρειαστεί αυτήν τη σταθερότητα όταν θα αντιμετωπίσει τις πιο σοβαρές περικοπές δαπανών στο δημόσιο τομέα που χρειάζονται για να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο επίπεδο του στόχου της ΕΕ στο 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Η κίνηση σε αυτήν την κατεύθυνση είναι απαραίτητη για να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της Γερμανίας και τη συμμετοχή της Άνγκελα Μέρκελ σε σχέδια εμφυσήματος νέας ζωής στην ΕΕ και την ευρωζώνη.
Επιδιώκοντας να σημειώσει σημαντική πρόοδο εκεί που ο Ζακ Σιράκ, ο Νικολά Σαρκοζί και ο Φρανσουά Ολλάντ απέτυχαν όταν αντιμετώπιζαν τα γαλλικά κεκτημένα συμφέροντα, ο κ. Μακρόν δανείζεται τον μανδύα του ιδρυτή της Πέμπτης Δημοκρατίας. Οι διαφορές μεταξύ αυτού και του Ντε Γκωλ είναι εμφανείς, από το ύψος τους έως τις ιστορικές διαπιστεύσεις τους – για τον στρατηγό, η ηγεσία της Ελεύθερης Γαλλίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, για τον κ. Μακρόν ένα έτος ως υπουργός οικονομίας.
Ωστόσο, μοιράζονται χαρακτηριστικά, ξεκινώντας από μια κοινή πεποίθηση στο δικό τους πεπρωμένο και μια έντονη αίσθηση συγκυρίας. Ακριβώς όπως ο Ντε Γκωλ εκμεταλλεύτηκε πλήρως την παρακμή των πολιτικών κομμάτων στις χαοτικές τελευταίες ημέρες της Τέταρτης Δημοκρατίας, ο κ. Μακρόν πήρε ό, τι μπορούσε από την εκλογική κατάρρευση των Ρεπουμπλικάνων και των Σοσιαλιστών.
Κανείς από τους δύο δε στερείτε (ή στερούταν) θάρρους, αποφασιστικότητας ή την απαραίτητης δόσης έλλειψης διστακτικότητας. Όπως ο κ. Ντε Γκωλ, ο κ. Μακρόν φιλοδοξεί να κυβερνήσει πάνω από τις συμβατικές πολιτικές διαιρέσεις, σχηματίζοντας το δικό του κίνημα, φτάνοντας αριστερά και δεξιά και επιδιώκοντας να αντλήσει από ένα ισχυρό κέντρο όπου οι γάλλοι πολίτες μπορούν γενικά να βρουν ένα σπίτι.
Και οι δύο είναι (ή ήταν) πολύ καλά διαβασμένοι, τυπικά ευγενικοί και με προσοχή στη λεπτομέρεια. Παρ’ ότι όχι τόσο καθηλωτικός ρήτορας όπως ο στρατηγός, ο κ. Μακρόν χρησιμοποιεί τις ομιλίες του, όπως έκανε και ο προκάτοχός του πριν από μισό αιώνα, ως όργανα παιδαγωγίας, με αξιοσημείωτο παράδειγμα την ομιλία του το περασμένο σαββατοκύριακο για την 75η επέτειο της συγκέντρωση των Εβραίων στο Παρίσι, όπου δε δίστασε να επικρίνει ονομαστικά τον Ντε Γκωλ για το πρόσχημα ότι οι γαλλικές αρχές δεν είχαν ευθύνη.
Όπως έκανε και ο κ. Ντε Γκωλ μετά το 1958, ο κ. Μακρόν δεν έχασε χρόνο στην προσπάθειά του να ενισχύσει τη θέση της Γαλλίας στην παγκόσμια σκηνή. Οι πρώτοι μήνες της προεδρίας του σημαδεύτηκαν από έναν καταιγισμό διεθνούς δραστηριότητας που περιελάμβανε πρόσκληση στον Βλαντιμίρ Πούτιν στις Βερσαλλίες και τον Ντόναλντ Τραμπ στην παρέλαση της Ημέρας της Βαστίλης.
Ακολουθώντας τα βήματα του στρατηγού, ο νέος πρόεδρος θέλει να ενθαρρύνει τις σχέσεις με τη Γερμανία. Μια κοινή συνάντηση υπουργικών συμβουλίων πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι και, αφού οι Αμερικανοί και Ρώσοι ηγέτες είχαν ανταλλάξει άβολες χειραψίες με την κ. Μέρκελ στη σύνοδο κορυφής των G20 στο Αμβούργο, ο κ. Μακρόν ανέβηκε στην πλατφόρμα για να φιλήσει την καγκελάριο και στα δύο μάγουλα.
Πενήντα τέσσερα χρόνια από τότε που η Γαλλία άσκησε βέτο στην πρώτη προσπάθεια της Βρετανίας να συμμετάσχει στην κοινή αγορά, ο κ. Μακρόν δήλωσε ότι θα κρατήσει σκληρή στάση απέναντι στο Brexit. Ο υπουργός οικονομίας Μπρουνό Λε Μερ δήλωσε την Πέμπτη ότι «θέλουμε τα χρήματά μας πίσω».
Παρ’ όλες τις ομοιότητες, η Γαλλία του 2017 δεν είναι προφανώς εκείνη του 1958. Τότε, υπήρχε η απειλή εμφύλιου πολέμου μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Αλγερία, ενώ ο Ντε Γκωλ μπορούσε να αντλήσει από το ιστορικό του ανάστημα (και την εμπειρία του σε μια προηγούμενη προσπάθεια να αντικαταστήσει την Τέταρτη Δημοκρατία στα τέλη της δεκαετίας του 1940), ώστε να μπορέσει να ωθήσει τη συνταγματική και οικονομική αλλαγή.
Τώρα, η χώρα έχει περάσει μια δεκαετία ή και περισσότερο «morosité», κατά την οποία η πίστη στους πολιτικούς έχει μειωθεί, η ανεργία έχει παραμείνει επίμονα υψηλή και η Γαλλία έχει ξεπεραστεί ολοκληρωτικά από τη Γερμανία.
Το δυσαρεστημένο 42% των ψηφοφόρων που υποστήριξαν την κ. Λε Πεν ή τον ακραίο αριστερό Ζαν-Λικ Μελανσόν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών θα χρειαστεί όχι μόνο εξουσία αλλά και πειθώ – και αποτελέσματα – αν πρόκειται να δεχτούν τον συνδυασμό νέων αποχωρήσεων και παλιών τρόπων διακυβέρνησης που προσφέρει ο πρόεδρος.