Οι στατιστικολόγοι της Ιρλανδίας ανακοίνωσαν ότι η οικονομία τους είναι περίπου κατά το ένα τρίτο μικρότερη από ό, τι είχε αναφερθεί προηγουμένως.
Αυτό μοιάζει πολύ με το ότι δεν έχει τοποθετηθεί σωστά, αλλά η προσαρμογή λέει πολλά τόσο για τις ιδιοτροπίες της παγκοσμιοποίησης και όσο και των στατιστικών.
Η νέα αξιολόγηση είναι της ίδιας τάξης με την εξίσου παράξενη είδηση του περασμένου έτους ότι η παραγωγή της Ιρλανδίας αυξήθηκε κατά 26% το 2015. Αυτές οι στατιστικές ανωμαλίες προκύπτουν από το γεγονός ότι η οικονομία είναι πολύ μικρή και πολύ επιτυχημένη στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, γεγονός που συγχέει τα τυποποιημένα μέτρα. Ανακύπτει επίσης μια ευρύτερη ερώτηση: Τι πρέπει να θεωρείται ως μέρος της παραγωγής οποιασδήποτε χώρας;
Το βασικό κριτήριο είναι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ή το ΑΕΠ. Αυτό περιλαμβάνει την εγχώρια δραστηριότητα των πολυεθνικών εταιρειών. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία, ωστόσο, μπορεί να είναι δύσκολο να οριστεί η «εγχώρια δραστηριότητα». Στην Ιρλανδία, για παράδειγμα, η μετατόπιση άυλων περιουσιακών στοιχείων, όπως η πνευματική ιδιοκτησία, διαδραμάτισε ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο: οι αλλαγές αυτές μπορούν να θεωρηθούν ως επενδύσεις, γεγονός που αυξάνει το ΑΕΠ.
Η Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία της Ιρλανδίας επεξεργάζεται ένα νέο μέτρο για την καλύτερη κατανόηση της οικονομικής δραστηριότητας που ωφελεί τον ιρλανδικό λαό. Αυτό αρχίζει με το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα, το οποίο αφαιρεί τις καθαρές εκροές σε ξένους επενδυτές. Περαιτέρω προσαρμογές γίνονται για να εξασφαλιστεί ότι η τοποθέτηση των άυλων περιουσιακών στοιχείων και το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών μερισμάτων δεν διαστρεβλώνουν τους αριθμούς. Το μέτρο που προκύπτει, το οποίο ονομάζεται GNI*, θα πρέπει να είναι πολύ λιγότερο ικανό να αυξηθεί και να πέσει απότομα. Αυτό είναι το κριτήριο που δείχνει ότι η οικονομία ήταν κατά ένα τρίτο μικρότερη το 2015 από ό, τι φαίνεται από το ακαθάριστο ΑΕΠ.
Πόση έχει σημασία αυτό; Κατά έναν τρόπο, όχι πολύ: Τα πρότυπα διαβίωσης στην Ιρλανδία καθοδηγούνται από τις τοπικές τιμές και τα εισοδήματα και είναι ίδια με πριν. Ωστόσο, η αύξηση του ΑΕΠ αναφέρεται ως μέτρο της οικονομικής υγείας και της ικανότητας της κυβέρνησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει στόχους για τον προϋπολογισμό σε αυτή τη βάση. Και οι αναλυτές τείνουν να κρίνουν την ικανότητα της Ιρλανδίας να εξυπηρετεί το χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ και όχι το GNI*. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Το ΑΕΠ της Ιρλανδίας είναι υπερβολικά παραπλανητικό για να εξυπηρετήσει αυτούς τους σκοπούς.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, το ζήτημα μπορεί να είναι λιγότερο πιεστικό – προς το παρόν. Οι στρεβλώσεις που προκαλούνται από την οικονομική ευελιξία των πολυεθνικών επιχειρήσεων αναμένεται να αυξηθούν καθώς οι εθνικές οικονομίες συνδέονται περισσότερο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η παγκοσμιοποίηση είναι κακή ή ότι οι επιχειρήσεις δεν θα πρέπει να είναι ελεύθερες να οργανώνουν τους ισολογισμούς τους με τον τρόπο που έχει το μεγαλύτερο νόημα για αυτές και τους μετόχους τους. Σημαίνει μόνο πως, καθώς οι οικονομίες αλλάζουν, θα πρέπει να αλλάξουν και οι τρόποι μέτρησής τους.