Πολλοί σχολιαστές εστιάζουν στη μελλοντική σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση της ΕΕ, το καθεστώς των Ευρωπαίων πολιτών στη Βρετανία ή των Βρετανών στην Ευρώπη ή ποιον ρόλο θα έχει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά η μεγαλύτερη αλλαγή όταν η Βρετανία αποχωρήσει από την ΕΕ θα είναι οτο Λονδίνο να δώσει εθελοντικά την έδρα του στο φόρουμ που αποφασίζει για το μέλλον της Ευρώπης.
Για αιώνες, η Βρετανία ξόδεψε αίμα και χρήματα για να διασφαλίσει ότι η Ευρώπη ήταν ανοιχτή για το βρετανικό εμπόριο, ότι καμία κυρίαρχη ηπειρωτική δύναμη ιδεολογία ή πίστη δεν επικράτησε και ότι οι αξίες του φιλελευθερισμού, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου διαδίδονται σε ολόκληρη την ήπειρο.
Τις τελευταίες δεκαετίες η Βρετανία είχε μια θέση, μία ψήφο και μία φωνή σε όλες τις μεγάλες αποφάσεις για την πορεία της Ευρώπης. Οι Βρετανοί διπλωμάτες, αξιωματούχοι και αστρικοί ηγέτες όπως η Margaret Thatcher και ο Tony Blair, μεγιστοποίησαν την επιρροή τους με το να πείθουν και να ωθούν την υπόλοιπη Ευρώπη σε μια επιθυμητή για την Βρετανία κατεύθυνση. Αυτό σήμαινε δημιουργία συμμαχιών αλλά η Βρετανία είχε περισσότερη εξουσία και επιρροή στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία. Σε κάθε πρωτεύουσα του κόσμου, στον ΠΟΕ, και σε άλλα διεθνή όργανα, οι Βρετανοί διπλωμάτες θα συναντιόνταν με τους ομολόγους τους της ΕΕ και προσπαθούσαν να οδηγήσουν την ατζέντα κοντά στα επιθυμητά βρετανικά συμφέροντα.
Όλα αυτά έρχονται στο τέλος τους -ασχέτως του εάν η βρετανική έξοδος από την ΕΕ θα είναι σκληρή ή ήπια ή θα ακολουθεί το νορβηγικό ή το ελβετικό μοντέλο. Σε μια νύχτα η Βρετανία θα γίνει ένας διεθνής παράγοντας πολιτικής που θα πρεπει να περιμένει στους διαδρόμους των οργάνων χάραξης πολιτικής της ΕΕ, από το ΕΥρωπαϊκό Συμβούλιο και την Κομισιόν μέχρι την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης. Δεν θα έχει νόημα για κανέναν στην Ουάσιγκτον, στο Πεκίνο, στο Νέο Δελχί, στο Λάγος ή στη Μπραζίλια να ρωτάνε τον Βρετανό πρεσβευτή τι σκοπεύει να κάνει η Ευρώπη ή ποια είναι η θέση της σε κρίσιμα παγκόσμια ζητήματα.
ΝΑι, αυτή η παραμελημένη Βρετανία μετά την έξοδοαπό την ΕΕ θα διατηρήσει την έδρα της ως μόνιμο μέλος του συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Λονδίνο μπορεί ακόμη να βρίσκεται στη λίστα των επισκεπτών από το Βερολίνο, το ΠΑρίσι και τη Βαρσοβία που ζητούν ακρόαση από τον Αμερικανό πρόεδρο. Η κοινοπολιτεία θα είναι πάντα εκεί. Η Βρετανία θα παραμείνει στο ΝΑΤΟ, στον ΟΑΣΑ και στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Αυτοί είναι όλοι αξιοσέβαστοι οργανισμοί, αλλά κανένας δεν έχει τη σημασία των χωρών της Ευρώπης που ερ΄γαζονται σε συνεννόηση σε μια μόνιμη θεσμοθετημέμη βάση ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επομένως το Ηνωμένο Βασίλειο θα επανέλθει στη διμερή διπλωματία. Όσοι έχουν μεγάλη φαντασία ελπίζουν ότι αυτό θα σημαίνει μια επιστροφή στην δόξα για το Γραφείο Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας (FCO), αλλά τα λεφτά δεν είναι και δεν θα είναι εκεί. Σε ό,τι αφορά το πεδίο ανταγωνισμού που επιδίωξε να είναι παρούσα η Βρετανία, να ασκήσει επιρροή, να διαμορφώσει τους κανόνες και να υπερασπιστεί τα βασικά της συμφέροντα, το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι στην πρώτη γραμμή. Το FCO προτείνει τη διεξαγωγή μιας διάσκεψης στα Δυτικά Βαλκάνια το 2018. Είναι μια καλή πρωτοβουλία αλλά ποιος εκτός της ΕΕ θα νοιαστεί για το τι πιστεύει ή προτείνει η Βρετανία για αυτή την ταραγμένη ακόμη και προβληματική περιοχή;
Από την ισλαμική τρομοκρατία μέχρι τις περιβαλλοντικές πολιτικές, και μέχρι την προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων, η Βρετανία θα αποσυνδεθεί από όλους τους βασικούς παίκτες της ΕΕ. Ασφαλώς, θα υπάρξουν ευγενικά καλωσορίσματα στους Βρετανούς πρωθυπουργούς και υπουργούς Εξωτερικών, αλλά το καθεστώς τρίτης χώρας από το Ηνωμένο Βασίλειο θα σημαίνει ότι οι απεσταλμένοι του Λονδίνου έχουν την ίδια θέση με αυτούς του Μεξικού, της Τουρκίας ή της Νότις Κορέας.
Το Λονδίνο θα πάψει να είναι το κέντρο του κόσμου σε ό,τι αφορά τη συζήτηση εξωτερικής πολιτικής εκτός της Ουάσγιτον. Τα αναγνωρισμένα Think tanks, όπως τα Chatham House, IISS, Royal United Services ή τα νέα όπως το CER ή το ECFR, έχουν μεγάλη φήμη. Θα γίνουν λιγότερο συναψή και θα προσελκύουν μικρότερη χρηματοδότηση καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμμετέχει στις αποφασεις εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ επειδή οι υπουργοί Εξωτερικών του και οι αξιωματούχοι του δεν είναι πλέον κλειδωμένοι στη βασική ευρωπαϊκή χάραξη πολιτικής.
Όπως τα πανεπιστημιακά τμήματα που διδάσκουν και ερευνούν την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική χάονουν χρηματοσότηση, και οι ΜΚΟ που λαμβάνουν λεφτά από την ΕΕ και φέρνουν σε επαφή Ευρωπαίους ερευνητές θα μειώσουν επίσης τις δραστηριότητές τους, το Λονδίνο ως Νο1 διεθνές φόρουμ πολιτικής, θα υποβαθμιστεί.
Ως ένας υπουργός της FCO, συναντιόμουν τακτικά με αντίστοιχα στελέχη της ΕΕ και ήμουν σε θέση να αναφέρω στον Blair για την πολιτική σχετικά με το τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη. Εκτός της ΕΕ, η Βρετανία θα παρακολουθεί όσο τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα αποφασίσουν για οτιδήποτε από τις ευρωπαϊκές πολιτικές αστυνόμευσης και δικαιοσύνης μέχρι τις ένοπλες παρεμβάσεις της ΕΕ σε ταραγμένες περιοχές αφρικανικών ή αραβικών χωρών.
Το Brexit είναι η μεγαλύτερη κίνηση μείωσης της επιρροής που έχει βιώσει ποτέ η Βρετανία στην ιστορία των διεθνών σχέσεων. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι το κατεστημένο της βρετανικής εξωτερικής πολιτικής δεν έχει εκφράσει ανησυχία. Η συντριπτική εστίαση στη συζήτηση του Brexit για το εμπόριο και τη μετανάστευση, έχει περιθωριοποιήσει την επερχόμενη απώλεια της βρετανικής επιρροής, η οποία είναι άνευ προηγουμένου στη βρετανική ιστορία.
Ο πρώην υπουργός ΕΞωτερικών William Hague και ο πρώην γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, George Robertson, έχουν ζητήσει το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει καθεστώς παρατηρητή στις συνεδριάσεις εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Αλλά τότε, γιατί όχι και η Τουρκία ή οι ΗΠΑ; Αυτή ακριβώς η επιλεκτική προσέγγιση είναι που απορρίπτουν οι άλλες 27 χώρες. Όταν η Βρετανία αποχωρήσει από την ΕΕ, δεν θα έχει λόγο και θα έχει μικρή επιρροή στην μελλοντική γεωπολιτική κατεύθυνση αυτής της περιοχής του κόσμου.