Ανώτεροι αξιωματούχοι της ευρωζώνης προειδοποίησαν ότι η συνεχιζόμενη δίωξη στην Ελλάδα κατά του πρώην επικεφαλής της στατιστικής υπηρεσίας απειλεί να δημιουργήσει χάσμα ανάμεσα στην Αθήνα και τους πιστωτές της στη ζώνη του ευρώ, λίγες μόνο εβδομάδες μετά τη συμφωνία της χώρας για τα επόμενα στάδια της διάσωσης των 86 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μια ανασταλτική ποινή που εκδόθηκε αυτή την εβδομάδα εναντίον του Ανδρέα Γεωργίου προκάλεσε σύγχυση μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ, αναβιώνοντας αυτό που φοβούνται πολλές πρωτεύουσες ότι είναι μια σειρά δοκιμασίες με πολιτικά κίνητρα που αποβλέπουν στην αποκατάσταση της οικονομικής φήμης των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Η μακρόχρονη υπόθεση είναι πιθανό να τεθεί στην ημερήσια διάταξη των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης το Σεπτέμβριο εν μέσω «ανησυχίας για την καταδίκη μεταξύ των θεσμικών οργάνων», δήλωσε ένας διπλωμάτης. Οι δικαστικές διαδικασίες επικεντρώνονται στην περίοδο που ο κ. Γεωργίου είχε τη διαχείριση της ΕΛΣΤΑΤ, τον ανεξάρτητο στατιστικό οργανισμό που δημιουργήθηκε ως προϋπόθεση της πρώτης διάσωσης της Ελλάδας.
Σε σχόλια στο Twitter που αντικατοπτρίζουν βαθιά ανησυχία στις Βρυξέλλες κατά την καταδίκη του κ. Γεωργίου, ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κομισιόν, δήλωσε ότι παρακολουθεί τις εξελίξεις με ανησυχία. Ήταν «σημαντικό η ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ και οι άνθρωποι που κάνουν την εργασία τους να προστατεύονται σύμφωνα με το νόμο», δήλωσε ο κ. Ντομπρόβσκις, ο οποίος έχει την ευθύνη για τα θέματα του ευρώ.
Μιλώντας στους Financial Times, ο κ. Ντρομπρόβσκις δήλωσε ότι η ανεξαρτησία των εθνικών στατιστικών γραφείων ήταν ένας «βασικός πυλώνας της εύρυθμης λειτουργίας» του ευρώ και «ένα από τα κύρια στοιχεία που δημιουργούν την εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης».
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προστατεύεται από το δίκαιο της ΕΕ. Γι ‘αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.»
Σε άτυπη και γραπτή καταγραφή της δίκης του κ. Γεωργίου σε δικαστήριο της Αθήνας, ένας ευρωπαίος εμπειρογνώμονας στατιστικών, που κλήθηκε ως μάρτυρας υπεράσπισης, χαρακτήρισε την υπόθεση ως «τρομακτική προκαθορισμένη φάρσα».
Η καταγραφή, που ταχυδρομήθηκε σε ορισμένους αξιωματούχους της ΕΕ και όπως την είδαν οι Financial Times, αποκαλύπτει την έκταση των ανησυχιών στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα σχετικά με την υπόθεση. «Ήταν ξεκάθαρα σαφές ότι κανείς δεν άκουσε τις δηλώσεις μας», γράφει ο εμπειρογνώμονας.
Η καταγραφή περιγράφει «ανοιχτά απειλητική συμπεριφορά» στο δικαστήριο και μια «τρομερά εχθρική» ατμόσφαιρα, λέγοντας ότι η διαδικασία έπρεπε να σταματήσει για 45 λεπτά επειδή οι άνθρωποι φώναζαν και ούρλιαζαν κατά τη διάρκεια των αποδείξεων του εμπειρογνώμονα. «Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι ‘δίκες’ σαν και αυτή θα μπορούσαν να συμβούν σε μια δημοκρατική χώρα της ΕΕ».
Ο κ. Γεωργίου έχει αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής έξι ακροάσεις κεκλεισμένων των θυρών στο ανώτατο δικαστήριο και τέσσερις ανοιχτές δίκες, σχετικά με ισχυρισμούς ότι αύξησε το μέγεθος του ελλείμματος του προϋπολογισμού της χώρας το 2009.
Επιπλέον, έχει βρεθεί αντιμέτωπος με ισχυρισμούς ότι έβλαψε τα συμφέροντα της χώρας, παραβίασε τις εσωτερικές διαδικασίες, δυσφήμιζε τους συναδέλφους του στην ΕΛΣΤΑΤ και συνέχισε να εργάζεται για τους πρώην εργοδότες του, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ακόμα και μετά την ένταξή του στη νέα υπηρεσία.
Η υπόθεση ξεκινά από το 2011, όταν ένας κατώτερος οικονομικός εισαγγελέας διέταξε την εξέταση του εάν ο κ. Γεωργίου εργάστηκε κατά των ελληνικών συμφερόντων. Ξεχωριστές υποθέσεις υποβλήθηκαν αργότερα από δύο μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΛΣΤΑΤ και από έναν ανώτερο αξιωματούχο της ΕΛΣΤΑΤ.
Ο ίδιος αρνείται όλες τις κατηγορίες και έχει υποστηριχθεί από ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα που δέχτηκαν χωρίς επιφυλάξεις τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ όταν ήταν υπεύθυνος από το 2010 έως το 2015. Ο κ. Ντομπρόβσκις επανέλαβε ότι «έχουμε πλήρη εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία και την ακρίβεια» αυτών των δεδομένων.
Σε αντίθεση με τις αξιώσεις κατά του κ. Γεωργίου, αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν επανειλημμένα υποστηρίξει ότι διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση της φήμης των ελληνικών στατιστικών που είχε καταστραφεί από την επανειλημμένη υποτίμηση του ελλείμματος από την Αθήνα στα χρόνια πριν από το ξέσπασμα της κρίσης στη χώρα το 2009.
Στην τελευταία υπόθεση, τρεις δικαστές εφετείου αποφάσισαν ομόφωνα ότι ο κ. Γεωργίου υπέπεσε σε πταίσμα επειδή δεν ενημέρωσε και δε συζήτησε τα στατιστικά ζητήματα με τους συναδέλφους μέλη του διοικητικού συμβουλίου, αν και αυτό θα ήταν αντίθετο με τον κώδικα στατιστικής πρακτικής της ΕΕ.
Η επανεμφάνιση της υπόθεσης Γεωργίου έρχεται σε μια εποχή αυξανόμενης αισιοδοξίας γύρω από την Ελλάδα και τη διάσωσή της.
Τον περασμένο μήνα, η Κομισιόν δήλωσε ότι η Αθήνα δεν πρέπει πλέον να θεωρείται ότι παραβιάζει τους κανόνες για το έλλειμμα της ΕΕ, προτείνοντας να κλείσει μια «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος» που ξεκίνησε όταν η Ελλάδα έπεσε στην κρίση χρέους της το 2009. Τις τελευταίες εβδομάδες, κατάφερε να πραγματοποιήσει την πρώτη πώληση ομολόγων σε τρία χρόνια.
Ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε ότι δεν ήταν βέβαιο ότι η υπόθεση θα φθάσει μέχρι και να διαταράξει τη διάσωση. «Αλλά η γενική τοποθέτηση θα ήταν μια ισχυρή υποστήριξη για τον Γεωργίου.»
«Τα στοιχεία που έφερε επικυρώθηκαν από τη Eurostat», είπε ο ανώτερος διπλωμάτης, αναφερόμενος στο γραφείο στατιστικών της ΕΕ. «Θα εκπλαγώ αν δεν υπήρχε ομοφωνία σε αυτήν την προσέγγιση.»