Πολυπαραγοντική ήταν η μείωση του ορίου χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών από τον έκτακτο μηχανισμό ELA της Τράπεζας της Ελλάδος κατά 5 δισ. ευρώ και δεν σχετίζεται αποκλειστικά με την άνοδο των καταθέσεων τους καλοκαιρινούς μήνες.
Κατ΄ αρχάς η υποχώρηση του σχετικού πλαφόν ήταν αποτέλεσμα της βελτίωσης της ρευστότητας του συστήματος την περίοδο από τις αρχές Αυγούστου έως και σήμερα και όχι των μεταβολών των τελευταίων ημερών.
Λόγω της αργίας του Δεκαπενταύγουστου, η Τράπεζα της Ελλάδος δεν αιτήθηκε τη μεταβολή του σχετικού ορίου στα μέσα του περασμένου μήνα, αλλά ανέβαλε την υποβολή της πρότασής της για τις αρχές Σεπτεμβρίου.
Στο μήνα που μεσολάβησε, οι τράπεζες αποπλήρωσαν μέρος της χρηματοδότησης από τον ELA μέσω:
– Της αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα, η οποία τον τελευταίο καλοκαιρινό μήνα ήταν υψηλότερη από την αντίστοιχη ενίσχυση των μεγεθών τον Ιούλιο, κατά τη διάρκεια του οποίου καταγράφηκε αύξηση της τάξης των 927 εκατ. ευρώ.
– Της αύξησης των διατραπεζικών συναλλαγών για άντληση ρευστότητας με ενέχυρα στοιχεία του ενεργητικού των τραπεζών, εξέλιξη σημαντική στην πορεία τους για επανασύνδεση με τις αγορές.
– Της μείωσης των υπολοίπων στα δάνεια, καθώς συνεχίζεται η απομόχλευση των τραπεζικών ισολογισμών.
Τραπεζικοί κύκλοι εκτιμούν ότι στην αποκλιμάκωση του ορίου χρηματοδότησης μέσω του ELA συνέβαλε και η μείωση του «μαξιλαριού» που τηρεί η Τράπεζα της Ελλάδος για τις ανάγκες του συστήματος.
Στα τέλη Ιουλίου οι τράπεζες ήταν δανεισμένες με 34,5 δισ. ευρώ από τον ELA έναντι πλαφόν χρηματοδότησης 38,9 δισ. ευρώ για το οποίο είχε λάβει η Τράπεζα της Ελλάδος έγκριση από την ΕΚΤ την ίδια περίοδο.
Δηλαδή υπήρχε περιθώριο επιπλέον δανεισμού της τάξης των 4,4 δισ. ευρώ για παν ενδεχόμενο. Είναι πιθανό λοιπόν η Τράπεζα της Ελλάδος να επέλεξε τη μείωση αυτής της ασφαλιστικής δικλίδας, καθώς οι συνθήκες εξομαλύνονται στον κλάδο.
Εξάλλου, δεν αποκλείεται ακόμη και οι ίδιες οι τράπεζες να είχαν κρατήσει ρευστότητα… στην άκρη, χωρίς να την έχουν πραγματικά ανάγκη, και τώρα που τα σχετικά μεγέθη τους έχουν βελτιωθεί, να την επέστρεψαν στην Τράπεζα της Ελλάδος, επιταχύνοντας τη μείωση των ορίων του ELA..
Σημειώνεται πως στα τέλη Αυγούστου, με βάση όσα δήλωσαν οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων με αφορμή τη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του β΄ τριμήνου, ο δανεισμός τους από τον ELA είχε υποχωρήσει στα επίπεδα των 30 δισ. ευρώ, χαμηλότερα κατά 4,5 δισ. ευρώ περίπου σε σχέση με τα μεγέθη στο τέλος Ιουλίου.
Έως και τις 20 Σεπτεμβρίου το όριο δανεισμού από τον ELA θα βρίσκεται στα επίπεδα των 33,9 δισ. ευρώ.