Η ανησυχία είναι δικαιολογημένη, αλλά η κρίση μπορεί επίσης να είναι υπερβολική και να προσφέρει επενδυτικές ευκαιρίες.
Η Καταλονία αντιπροσωπεύει περίπου το 16% του πληθυσμού της χώρας και πάνω από το 20% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Περίπου το ένα τέταρτο των ισπανικών εξαγωγών είναι καταλανικά προϊόντα και περίπου το ίδιο ποσοστό των εισερχόμενων ξένων επενδύσεων στην Ισπανία προορίζεται για την περιοχή. Η Βαρκελώνη, η περιφερειακή πρωτεύουσα, είναι μια μεγάλη ευρωπαϊκή πόλη και παραμένει ένας σημαντικός τουριστικός πόλος έλξης.
Μια τεμαχισμένη Ισπανία θα μπορούσε να μειώσει την ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους της χώρας, προκαλώντας τις εταιρείες αξιολόγησης να υποβαθμίσουν τις υποχρεώσεις. Οι επενδυτές, με τη σειρά τους, θα πρέπει να επανεκτιμήσουν τις προσαρμοσμένες στο ρίσκο αποδόσεις στο χαρτοφυλάκιο κρατικών χρεογράφων και να επανεξετάσουν το δυναμικό κέρδους των ισπανικών εταιρειών που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν μια μικρότερη εγχώρια αγορά.
Αυτό που συμβαίνει στην Καταλονία δε μένει μόνο στην Καταλονία. Εάν η περιοχή αποκτήσει με επιτυχία την ανεξαρτησία της από την Ισπανία, αυτό θα μπορούσε, για παράδειγμα, να ενθαρρύνει τις προσπάθειες της Σκωτίας να αποχωρήσει από το Ηνωμένο Βασίλειο και το φλαμανδικό αυτονομιστικό κίνημα στο Βέλγιο. Μια Ευρωπαϊκή Ένωση που αγωνίζεται ήδη να γίνει μια ενοποιημένη οικονομική περιοχή θα μπορούσε, αντιθέτως, να καταστεί πιο κατακερματισμένη, μειώνοντας τις προοπτικές για την οικονομία και τις αγορές της.
Αλλά οι εξελίξεις στην Καταλονία θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν πλεονέκτημα για τους επενδυτές. Στην περίπτωση της Ισπανίας, οι ευκαιρίες υπάρχουν τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα. Οι ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων αντέδρασαν στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και στην έντονη ισπανική καταστολή των διαμαρτυριών διευρύνοντας τη διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των ισπανικών και γερμανικών 10ετών κρατικών ομολόγων, με τα τελευταία να είναι το μέτρο της «επιστροφής χωρίς κινδύνους» στην Ευρώπη. Το χάσμα αυξήθηκε από 114 μονάδες βάσης στις 29 Σεπτεμβρίου σε 133 μονάδες βάσης στις 4 Οκτωβρίου και παρέμεινε αυξημένο σε 122 μονάδες βάσης στις 9 Οκτωβρίου (παρακάτω διάγραμμα).
Καθώς καμία κυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν παρείχε ούτε λεκτική υποστήριξη στο καταλανικό κίνημα και η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι αντιτάσσεται αποφασιστικά στις συζητήσεις με τους αυτονομιστές, οι προοπτικές για την Ισπανία παραμένουν άθικτες, παρότι η δυσαρέσκεια θα συνεχίσει να σιγοβράζει στη βορειοανατολική περιοχή. Η απειλή ότι οι τραπεζικές καταθέσεις μπορεί να εγκαταλείψουν τις τράπεζες που εδρεύουν στην Καταλονία και ότι οι εταιρείες θα φύγουν, αναμένεται επίσης να αποδυναμώσει την καταλανική αποφασιστικότητα να αποχωρήσει. Η ισπανική κυβέρνηση έχει ήδη λάβει μέτρα για να διευκολύνει τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες να μετακινηθούν από την Καταλονία, ασκώντας ακόμη μεγαλύτερη πίεση στην περιοχή. Επίσης, η Ισπανία απειλεί να χρησιμοποιήσει το άρθρο 155 του συντάγματος της χώρας για να ακυρώσει την αυτονομία της Καταλονίας.
Οι αγορές ομολόγων θα αντικατοπτρίσουν πιθανώς την ανακούφιση των επενδυτών καθώς η ισπανική κυβέρνηση επιτυγχάνει. Κάποια άνεση έχει ήδη εμφανιστεί στις τιμές των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Επίσης, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αναμένεται να συνεχίσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων στο άμεσο μέλλον, οι ισπανικές αποδόσεις χρέους ενδέχεται να μειωθούν περαιτέρω και η διαφορά με τις γερμανικές υποχρεώσεις θα μπορούσε να καταστεί μικρότερη.
Αυτό μπορεί να μην είναι το τέλος της θετικής ιστορίας για τους επενδυτές. Οι ισπανικές αρχές έχουν κάνει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στον καθαρισμό του τραπεζικού συστήματος μετά την κατάρρευση των τιμών των ακινήτων κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης και αυτό θα μπορούσε να επιταχυνθεί λόγω της απειλής της Καταλονίας. Επιπλέον, αναμένουμε νέα μέτρα για την προσέλκυση άμεσων επενδύσεων στην Ισπανία για να αντισταθμίσουν τις δυσμενείς επιπτώσεις της καταλανικής ψηφοφορίας. Για παράδειγμα, τα φορολογικά κίνητρα και οι ευκαιρίες μετατροπής του χρέους σε ίδια κεφάλαια είναι συχνά χρησιμοποιούμενα μέτρα για την προώθηση των επενδύσεων.
Εν ολίγοις, η κατάσταση της Καταλονίας μπορεί να είναι μόνο μια καταιγίδα σε φλυτζάνι, αλλά είναι μια με σημαντικές συνέπειες για τους ομολογιούχους και τους επενδυτές μετοχών.