Η απόσυρση των ΗΠΑ σηματοδοτείται από την ανακοίνωση της διοίκησης του Τραμπ σχετικά με νέους δασμούς για ηλιακούς συλλέκτες και πλυντήρια ρούχων. Όσο απογοητευτική κι αν μπορεί να είναι αυτή η επιλογή – να μην αναφέρουμε πόσο κακή για τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές των ΗΠΑ – είναι καλή είδηση ότι τα υπόλοιπα 11 μέλη της δια-Ειρηνικής εταιρικής σχέσης έχουν ενταχθεί στο κενό που προκύπτει.
Με τη συμφωνία τους να προχωρήσουν χωρίς τις ΗΠΑ, εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα και τα παγκόσμια. Το νέο σύμφωνο είναι πολύτιμο για την υπόλοιπη ομάδα και με τύχη θα αποτελέσει πρότυπο απελευθέρωσης του εμπορίου ευρύτερα.
Η συμφωνία ήταν αμφίβολη μέχρι αυτήν την εβδομάδα. Αρχικά προβλεπόταν να τεθεί σε ισχύ μόνο εάν οι χώρες που αντιστοιχούσαν στο 85% της παραγωγής της περιοχής υπέγραφαν – ένα όριο αδύνατο να επιτευχθεί χωρίς τις ΗΠΑ, τον κύριο αρχιτέκτονα του σχεδίου. Τον Νοέμβριο, μετά την εγκατάλειψη της Ουάσινγκτον, τα υπόλοιπα μέλη δήλωσαν ότι ήλπιζαν να προχωρήσουν ανεξάρτητα, αλλά ο Καναδάς, μεταξύ άλλων, εξέφρασε επιφυλάξεις και παρέμειναν εμπόδια. Οι συνομιλίες στο Τόκιο έχουν προφανώς επιλύσει αυτά τα ζητήματα ή, εν πάση περιπτώσει, τα έχουν παραμερίσει. Ο πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τρουντό, χαιρέτισε τη συμφωνία ως τη «σωστή συμφωνία».
Η εταιρική σχέση έχει σημασία επειδή, σύμφωνα με το σχεδιασμό των ΗΠΑ, είναι ένα νέο είδος εμπορικής συμφωνίας. Οι κυριότερες διατάξεις της δεν αφορούν τους δασμούς, αλλά επικεντρώνονται στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, στην προώθηση του εμπορίου βάσει δεδομένων και στη διατήρηση υψηλών προτύπων εργασιακής και περιβαλλοντικής προστασίας. Ο στόχος, εν συντομία, είναι η διευκόλυνση νέων μορφών εμπορίου.
Ένα ανανεωμένο TPP θα πρέπει να αυξήσει την διαπραγματευτική δύναμη των μελών και να διευκολύνει την αντίσταση σε τυχόν επιπλέον κινήσεις των ΗΠΑ προς τον προστατευτισμό. Και δεν χρειάζεται να σταματήσει εδώ. Η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες δεν είναι μέλη αλλά έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών του Πίτερσον, αυτό το μεγαλύτερο TPP θα αποφέρει κέρδη περίπου 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τα μέλη του – κάτι που ξεπερνά την αρχική συμφωνία. Οι εταίροι θα πρέπει να καταστήσουν σαφές στην Κίνα ότι θα είναι επίσης ευπρόσδεκτη να συμμετάσχει, εφόσον είναι πρόθυμη να συμμορφωθεί με τους κανόνες του συμφώνου.
Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, προς το παρόν, δεν καθοδηγείται πλέον από φωτισμένη φιλοδοξία. Ωστόσο, μια εταιρική σχέση του Ειρηνικού που συνεχίζει να προχωρά μπορεί να ελπίζει ότι τελικά θα καλωσορίσει την Αμερική, υπό νέα κυβέρνηση, πίσω στην ομάδα. Εν τω μεταξύ, τα μέλη της μπορούν να ασκήσουν την ηγεσία στο εμπόριο για την οποία οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται πλέον.