Ο κορωνοϊός που κλόνισε τις κεφαλαιαγορές ετοιμάζεται να δημιουργήσει ακόμα περισσότερα προβλήματα στην οικονομία των ΗΠΑ τους προσεχείς μήνες και ενδεχομένως να φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ.
Η - Economics έφτιαξε ένα σχεδιάγραμμα για να καθορίσει τις πιθανότητες ύφεσης της Αμερικής. Η πιθανότητα ύφεσης μέσα στο επόμενο έτος ανέρχεται πλέον στο 53%. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό από τότε που οι ΗΠΑ βγήκαν από τη Μεγάλη Ύφεση τον Ιούνιο του 2009, και σημαντικά υψηλότερο από το 24% που παρατηρήθηκε τον προηγούμενο μήνα. Η τελευταία αναθεώρηση συνδυάζει τις αναφορές του Φεβρουαρίου, τις εκτιμήσεις για άλλα στοιχεία που δεν έχουν ακόμη κυκλοφορήσει για αυτό τον μήνα και τα στοιχεία από τις χρηματοπιστωτικές αγορές από τις αρχές Μαρτίου.
Το σχεδιάγραμμα με τις πιθανότητες ύφεσης που δημιουργήθηκε από τους οικονομολόγους της - Eliza Winger, Yelena Shulyatyeva, Andrew Husby και Carl Riccadonna ενσωματώνει μια σειρά δεδομένων που περιλαμβάνουν τις οικονομικές συνθήκες, τις χρηματοπιστωτικές αγορές και τα περιθώρια υποκείμενης πίεσης.
Η αύξηση της πιθανότητας ύφεσης αντανακλά μια απότομη επιδείνωση στις χρηματοοικονομικές συνθήκες που ξεκίνησε από τα μέσα μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Δεδομένου ότι ο αριθμός των κρουσμάτων – και των θανάτων – από τον ταχέως μεταδιδόμενο κορωνοϊό αυξήθηκε, οι μετοχές υποχώρησαν απότομα και τα πιστωτικά περιθώρια διευρύνθηκαν. Η αγορά υπέστη ακόμη ένα πλήγμα μετά την κατάρρευση των συνομιλιών του ΟΠΕΚ και των εκτός ΟΠΕΚ συνεργατών του, γεγονός που οδήγησε σε πόλεμο τιμών μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας ρίχνοντας πολύ χαμηλά τις τιμές του πετρελαίου.
Οι μετοχές υποχωρούν, οι προσλήψεις παραμένουν σταθερές
Επιλεγμένοι βασικοί δείκτες από το σχεδιάγραμμα πιθανοτήτων ύφεσης
Σε αντίθεση με τα στοιχεία της χρηματοπιστωτικής αγοράς, τα αρχικά ποσοστά οικονομικών στοιχείων του Φεβρουαρίου παραμένουν θετικά. Η ανεργία έπεσε στο χαμηλότερο ποσοστό τα τελευταία 50 χρόνια, αφού οι προσλήψεις σε εταιρείες των ΗΠΑ παρέμειναν υψηλές.
Ενώ ο μηνιαίος δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών παρέμεινε σταθερός, οι εβδομαδιαίες εκτιμήσεις της - έχουν φτάσει στο χαμηλότερο επίπεδο του έτους. Οι εκτιμήσεις του Conference Board ήταν υψηλές τον Φεβρουάριο για διάστημα 6 μηνών και ο δείκτης του Πανεπιστημίου του Michigan ανέβηκε στο υψηλότερο ποσοστό του μέσα σε σχεδόν σε δύο χρόνια.
Πάντως, καθώς ο ιός προκαλεί όλο και περισσότερες ακυρώσεις ταξιδιών, διασκέψεων και μεγάλων εκδηλώσεων, οι οικονομικοί δείκτες ενδέχεται να πέσουν. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ανεβάσει την πιθανότητα ύφεσης του σχεδιαγράμματος ακόμη περισσότερο τους επόμενους μήνες.
Η πρόβλεψη για το πότε θα ξεκινήσει η ύφεση είναι πολύ δύσκολη, αλλά καθώς η πτώση πλησιάζει, οι δείκτες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Και πάλι, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η αστάθεια των αγορών οδήγησε στη μεγάλη άνοδο των πιθανοτήτων, γι’ αυτό και θα πρέπει να βγάζουμε προσεκτικά συμπεράσματα. Κατά καιρούς το σχεδιάγραμμα δημιούργησε ψευδείς φόβους, όπως όταν κυμάνθηκε λίγο κάτω από το 50% τον Δεκέμβριο του 2018.
Επειδή οι διάφοροι δείκτες παρουσιάζουν σημάδια πίεσης σε διαφορετικά σημεία, ο παρακάτω χρωματιστός χάρτης παρουσιάζει την πιθανότητα ύφεσης σε διάφορα χρονικά σημεία, με το καθένα να επικεντρώνεται σε διαφορετικό σύνολο δεικτών.
Για παράδειγμα, η ανάλυση σχετικά με το αν οι ΗΠΑ βρίσκονται στο όριο της ύφεσης βασίζεται εν μέρει σε εβδομαδιαία στοιχεία για τις παροχές ανεργίας. Στο τρίμηνο, το σχεδιάγραμμα επικεντρώνεται στις μεταβλητές της χρηματοπιστωτικής αγοράς, όπως είναι η διαφορά μεταξύ των τριμηνιαίων έντοκων γραμμάτιων του δημοσίου και των 10ετών ομολόγων. Έξι μήνες μετά, ο Δείκτης Οικονομικής Δραστηριότητας έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Μακροπρόθεσμα, επικεντρώνεται στις ανισορροπίες που εκδηλώνονται σε μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, όπως είναι τα εταιρικά επιτόκια σε σχέση με τα κέρδη.
Η πίεση αυξάνεται
Πιθανότητα ύφεσης εντός 0, 3, 6 και 12 μηνών
Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ μείωσαν τα επιτόκια κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στις αρχές Μαρτίου μετά τον κορωνοϊό και οι ενδεχόμενες επιπτώσεις του έκαναν τις μετοχές να πέσουν. Ήταν η πρώτη τέτοιου είδους κίνηση έκτακτης ανάγκης μετά την οικονομική κρίση του 2008. Οι μετοχές των ΗΠΑ σημείωσαν άνοδο αμέσως μετά την περικοπή των επιτοκίων προτού ξαναρχίσει η πτώση τους.
Οι επενδυτές στην προθεσμιακή αγορά των ομοσπονδιακών κεφαλαίων στοιχηματίζουν ότι η κεντρική τράπεζα θα μειώσει τα επιτόκια τουλάχιστον κατά μισή ποσοστιαία μονάδα περισσότερο μέχρι το τέλος αυτού του μήνα. Μια τέτοια κίνηση θα άφηνε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ με ελάχιστα «πολεμοφόδια» όσον αφορά τις δαπάνες στα επιτόκια σε περίπτωση ύφεσης.
Μικρή ισχύς
Οι μειώσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ σε προηγούμενες περιόδους ύφεσης
Πολλοί θεωρούν ότι ύφεση υπάρχει ύστερα από δύο διαδοχικά τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης. Η επίσημη επιτροπή χρονολόγησης στο Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών ακολουθεί μια πιο ολιστική προσέγγιση, ορίζοντας την ύφεση ως «μια σημαντική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας που διαχέεται σε ολόκληρη την οικονομία και διαρκεί περισσότερο από μερικούς μήνες». Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, δεν δημιουργούνται με τον ίδιο τρόπο όλες οι οικονομικές υφέσεις. Όσον αφορά την οικονομική κρίση, η τελευταία ύφεση ήταν ιδιαίτερα παρατεταμένη και βαθιά. Οι προηγούμενες οικονομικές υφέσεις ήταν μικρότερες και πιο ρηχές.
Ρηχή ή βαθιά ύφεση;
Τριμηνιαία αλλαγή του ΑΕΠ των ΗΠΑ μετά από την ύφεση – 100 = έναρξη της ύφεσης
Οι υφέσεις συνήθως συνοδεύονται από ταχεία αύξηση του ποσοστού ανεργίας. Το ποσοστό ανεργίας διαφέρει σημαντικά στις περιόδους ύφεσης ανάλογα με το εύρος και τη σοβαρότητα της ύφεσης. Ενώ η ανεργία έφτασε στο 10% το 2009 και αυξήθηκε ακόμη περισσότερο στις αρχές της δεκαετίας του 1980, άλλες υφέσεις κατέληξαν σε οδυνηρές αλλά μικρότερες αυξήσεις στο ποσοστό ανεργίας.