Η ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, κτηριακών υποδομών επιχειρήσεων και δημοσίων κτηρίων θα αποτελέσει σημαντικό τμήμα των κεφαλαίων του ταμείου Ανάκαμψης, που θα δοθούν για την πράσινη μετάβαση της χώρας. Πρόκειται, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, για έναν μοχλό ανάπτυξης, αύξησης της αξίας των ακινήτων, αστικής αναγέννησης και εξασφάλισης καλών αποδόσεων για τους επενδυτές. Δεν είναι τυχαίο που η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης χρηματοδοτεί τέτοιου είδους έργα, έχοντας προχωρήσει το 2017 στη δημιουργία joint venture με την Dimand για την υλοποίηση projects αστικής ανάπλασης.
Η ένταξη έργων στο ταμείο Ανάκαμψης, αν και δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη με ποια κριτήρια και πόσο χρονοβόρος ως διαδικασία θα είναι, εκτιμάται ότι θα ενισχύσει σημαντικά το ΑΕΠ.
Η πτώση των επενδύσεων
Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα του ΙΟΒΕ, οι ετήσιες επενδύσεις σε κατοικίες υποχώρησαν κατά 95,4% και διαμορφώθηκαν το 2017 σε 1,1 δισ., έναντι 24,8 δισ. ευρώ το 2007. Οι επενδύσεις σε κατοικίες αντιστοιχούσαν το 2017 στο 0,6% του ΑΕΠ, έναντι 10,8% το 2007, ενώ οι επενδύσεις σε λοιπές κατασκευές διαμορφώθηκαν κοντά στο 2,0% το 2017, όπως και το ΠΔΕ. Εξάλλου, η ραγδαία υποχώρηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας αποτυπώνεται και στον αριθμό των οικοδομικών αδειών που υποχώρησε από 79.000 το 2007 σε 14.000 το 2017.
Τα χρόνια που διαδέχτηκαν το 2017 υπήρξε σημαντική βελτίωση στον τομέα των επενδύσεων. Η προοδευτική βελτίωση της αγοράς κατοικιών επιβεβαιώνεται και από τις πρόσφατα καταγεγραμμένες εξελίξεις σχετικών στοιχείων της αγοράς ακινήτων. Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις σε κατοικίες (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ, σε σταθερές τιμές) ενισχύθηκαν κατά 12,1% το 2019, έναντι 17,2% το 2018, αν και παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (0,8%).
Οι οικοδομικές άδειες για νέες κατοικίες (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) το ενδεκάμηνο του 2019, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018, κατέγραψαν αύξηση κατά 24,0% σε όρους αριθμού αδειών και 12,3% σε όρους όγκου, ενώ ειδικότερα για την περιοχή της Αθήνας καταγράφηκαν ιδιαίτερα υψηλοί ρυθμοί αύξησης (57,4% και 40,4% αντίστοιχα). Παράλληλα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών του ΙΟΒΕ για τις κατοικίες σημείωσε βελτίωση για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά (2019: 3,6%). Ωστόσο, λόγω της πανδημικής κρίσης οι σχετικές επενδύσεις επιβραδύνθηκαν, ενώ η καθίζηση του τουρισμού ανέκοψε το κύμα των ανακαινίσεων κατοικιών και κτηρίων που είχε ξεκινήσει με την προοπτική βραχυπρόθεσμης μίσθωσής τους.
Στροφή στις επενδύσεις σε πράσινα κτήρια
Η υπαγωγή των έργων αναβάθμισης κτηρίων συνάδει με τη στρατηγική που έχει υιοθετήσει η EBRD από το 2017, η οποία περιλαμβάνει την υλοποίηση έργων αναβάθμισης εμπορικών ακινήτων και εφοδιαστικών κέντρων, ξενοδοχείων και άλλων ακινήτων στον χώρο της φιλοξενίας. Όπως και την πραγματοποίηση επενδύσεων σε υποβαθμισμένες βιομηχανικές περιοχές, χαρτοφυλάκια ακινήτων και αστικά κέντρα.
Όπως έχει εξηγήσει σε παλαιότερη συνέντευξή του στο Capital.gr, ο Vlaho Kojakovic, Διευθυντής του κλάδου ακίνητης περιουσίας και τουρισμού της EBRD “ο λόγος για τον οποίο εστιάζουμε στα πράσινα κτίρια είναι ότι η αποστολή της EBRD είναι να προωθήσει βιώσιμες οικονομίες, οι οποίες – μεταξύ άλλων – παράγουν χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και είναι ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή. Η νέα μας στρατηγική είναι εναρμονισμένη με τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης που έχουν τεθεί από τα Ηνωμένα Έθνη και τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, και αντικατοπτρίζει το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα πράσινα κτίρια και οι πράσινες πόλεις στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής.
“Η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα των κτιρίων, η βελτίωση των επιχειρησιακών τους επιδόσεων (για παράδειγμα με την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας) και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας τους με καινοτόμες έξυπνες λύσεις μπορούν πράγματι να κάνουν τη διαφορά”.