Του Julian Lee
Οι φόβοι ενός υπερπλεονάσματος πετρελαίου υποχωρούν, καθώς η ισχυρότερη ζήτηση και η περιορισμένη προσφορά μοιάζει δεδομένο ότι θα συσφίξουν την αγορά και θα αυξήσουν τις τιμές. Θα είναι ένας καλός χειμώνας για τους παραγωγούς πετρελαίου, αλλά ακόμη ένα χτύπημα για τους καταναλωτές, οι οποίοι ήδη ταλαιπωρούνται από το αυξανόμενο κόστος φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Η άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου, η οποία έχει ως αποτέλεσμα το κόστος τόσο των υγροποιημένων προμηθειών όσο και των ποσοτήτων που παραδίδονται μέσω αγωγών στις ευρωπαϊκές αγορές να έχει φτάσει σε ρεκόρ, έχει αρχίσει να έχει αντίκτυπο στην αγορά πετρελαίου.
Οι καταναλωτές επιδιώκουν να απομακρυνθούν από το ακριβό φυσικό αέριο προς το οριακά λιγότερο ακριβό πετρέλαιο.
Αύξηση ζήτησης “μαύρου χρυσού”
Ο όμιλος Vitol, ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος έμπορος πετρελαίου στον κόσμο, αναμένει αλλαγή προτιμόμενου καυσίμου και αύξηση της ζήτησης πετρελαίου κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα τον τρέχοντα χειμώνα. Η Consultants Facts Global Energy βλέπει παρόμοια αύξηση, με κινεζικά φορτηγά, παραγωγούς ενέργειας στην Ασία και διυλιστήρια πετρελαίου σε όλο τον κόσμο να αναζητούν φθηνότερες εναλλακτικές σε σχέση με το φυσικό αέριο που χρησιμοποιούν τώρα.
Ο Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC) βλέπει ελαφρώς μικρότερο αντίκτυπο, εκτιμώντας ότι η πρόσθετη ζήτηση για τα επόμενα δύο τρίμηνα θα είναι 370.000 βαρέλια την ημέρα.
Η Deutsche Bank βλέπει τις αυξανόμενες τιμές σε φυσικό αέριο, ηλεκτρικό ρεύμα και άνθρακα να δημιουργούν τη δυνατότητα εναλλαγής καυσίμων στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας τον επόμενο χειμώνα, αν και σημειώνει ότι η δυνατότητα να το κάνει κανείς αυτό στην Ευρώπη είναι περιορισμένη.
Αυτοί οι αριθμοί μπορεί να μην φαντάζουν τεράστιοι, ωστόσο η ζήτηση πετρελαίου θα λάβει μια νέα ισχυρή ώθηση τους επόμενους μήνες.
Οι αερομεταφορές… επιστρέφουν
Η πρόσφατη απόφαση των ΗΠΑ να επιτρέψει επισκέπτες από την Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο από τον Νοέμβριο θα δώσει μια πολύ αναγκαία ώθηση στις υπερατλαντικές αερομεταφορές. Τα αεροπορικά ταξίδια μεγάλων αποστάσεων ήταν ένα από τα τελευταία τμήματα της ζήτησης πετρελαίου το οποίο ανακάμπτει από την πανδημία της Covid-19, με τις εμπορικές πτήσεις να παραμένουν άνω του 20% μειωμένες σε σχέση με τα ανάλογα επίπεδα του 2019, την ώρα που η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η ζήτηση για καύσιμα οδικής κυκλοφορίας έχει ξεπεράσει τα προ lockdown μεγέθη.
Η συμβουλευτική JBC Energy υπολογίζει την προβλεπόμενη αύξηση της ζήτησης καυσίμων για αεροσκάφη τους τελευταίους τρεις μήνες του έτους στα 400.000 βαρέλια την ημέρα.
Δεν είναι μόνο οι ανοδικές αναθεωρήσεις στις προσδοκίες για τη ζήτηση που θα αυξήσουν τις τιμές του πετρελαίου. Η πλευρά της προσφοράς παίζει κι εκείνη τον ρόλο της.
Καταιγίδες και τυφώνες
Ο τυφώνας Ida τσάκισε την πετρελαϊκή παραγωγή στον Κόλπο του Μεξικού στα τέλη Αυγούστου, προτού ανοίξει ένα μονοπάτι καταστροφής στην ενδοχώρα των ΗΠΑ. Ανάγκασε αρχικά να σταματήσει μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής πετρελαίου σε σχέση με οποιαδήποτε προηγούμενη καταιγίδα/τυφώνα, περιορίζοντας κατά 30 εκατομμύρια βαρέλια την παραγωγή της περιοχής, τον προηγούμενο μήνα.
Η ποσότητα είναι ανάλογη εκείνης που χάθηκε κατά τους δύο μεγάλους συνδυασμούς δύο καταιγίδων – Katrina και Rita το 2005, Gustav και Ike το 2008 – οι οποίοι έπληξαν τον Κόλπο από τότε που έγινε κομβικής σημασίας περιοχή παραγωγής πετρελαίου.
Και ο αντίκτυπος της Ida δεν έχει τελειώσει ακόμα. Η παραγωγή θα παραμείνει περίπου 300.000 βαρέλια ημερησίως κάτω από το φυσιολογικό, καθώς η Royal Dutch Shell εργάζεται για την επισκευή του σταθμού μεταφοράς West Delta-143, ο οποίος μεταφέρει αργό από τις πλατφόρμες της Mars, Ursa και Olympus. Οι ροές δεν θα αποκατασταθούν πλήρως μέχρι τις αρχές του 2022.
Ο OPEC+ δεν… σώζει
Η συμβολή στον εφοδιασμό από πλευράς του OPEC και των συμμάχων του είναι επίσης πιθανό να απογοητεύσει. Παρόλο που το καρτέλ σχεδιάζει να αυξάνει την παραγωγή κατά 400.000 βαρέλια σε ημερήσια βάση κάθε μήνα – με την αύξηση για τον Νοέμβριο να αναμένεται να επισφραγιστεί στη σύνοδο μέσω τηλεδιάσκεψης στις 4 Οκτωβρίου – πολλά από τα μέλη του δεν κατάφεραν να αυξήσουν την παραγωγή σύμφωνα με τους αυξανόμενους στόχους τους.
Οι κυριότεροι από αυτούς είναι οι δυτικοαφρικανοί παραγωγοί Αγκόλα και Νιγηρία, των οποίων τα επίπεδα παραγωγής κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έχουν επίσης τεθεί ερωτήματα σχετικά με την δυνατότητα της Ρωσίας να ενισχύσει την παραγωγή της, καθώς αυτή έχει μείνει στάσιμη από τον Απρίλιο, παρά την αύξηση του παραγωγικού περιθωρίου της χώρας.
Οι αυξήσεις στους στόχους οι οποίοι έχουν τεθεί για το υπόλοιπο του έτους θα οδηγήσουν στην παραγωγή στη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία, τα δύο μεγαλύτερα μέλη του ομίλου OPEC+, πάνω από τα 10 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Πλησιάζει έτσι πολύ στα μέσα επίπεδα πριν από την πανδημία, ιδιαίτερα για τη Σαουδική Αραβία.
Και μετά υπάρχει το Ιράν. Οποιεσδήποτε υποφώσκουσες προσδοκίες για αύξηση των εξαγωγών πετρελαίου της Ισλαμικής Δημοκρατίας πριν από το τέλος του έτους έχουν εξατμιστεί. Η νέα κυβέρνηση της Τεχεράνης λέει ότι οι πυρηνικές συνομιλίες με τις έξι παγκόσμιες δυνάμεις θα ξαναρχίσουν τις “επόμενες εβδομάδες”, αυτό ωστόσο είναι απίθανο να οδηγήσει σε μια σημαντική πρόοδο εγκαίρως ώστε να αρχίσει η αύξηση της παραγωγής φέτος.
Συνδυάστε όλους τους παραπάνω δείκτες ισχυρότερης ζήτησης και ασθενέστερης προσφοράς και δεν είναι δύσκολο να καταλάβετε γιατί το αργό τύπου Brent κινείται σε υψηλό σχεδόν τριών ετών και φθάνει τα 80 δολάρια το βαρέλι.
Εάν δεν υπήρχαν ανησυχίες για τον πληθωρισμό και τη μείωση των μέτρων οικονομικής τόνωσης, σίγουρα θα είχαμε ήδη ξεπεράσει το συγκεκριμένο ορόσημο. Ετοιμαστείτε να βάλετε το χέρι στην τσέπη εάν θέλετε να οδηγείτε, καθώς και να ζεστάνετε το σπίτι σας αυτόν τον χειμώνα.