Παρατηρείται μια διάχυτη ευχαρίστηση, στους κυβερνητικούς παράγοντες για την παρατηρούμενη αύξηση των εξαγωγών αγαθών της χώρας και δεν παύουν να το δηλώνουν σε κάθε ευκαιρία. Ξεχνούν όμως συστηματικά να αναφερθούν στην άλλη όψη των εξωτερικών συναλλαγών δηλαδή στις εισαγωγές και τελικά στο διαμορφούμενο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου. Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά στο πως έχουν οι εξελίξεις στον τομέα αυτό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ : Σεπτέμβριος 2021, 5 Νοεμβρίου 2021) οι εξελίξεις έχουν ως εξής:
Η συνολική αξία των εξαγωγών αγαθών– αποστολών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021 ανήλθε στο ποσό των 28.637,9 εκατ. ευρώ (34.343,7 εκατ. δολάρια) έναντι 22.398,9 εκατ. ευρώ (25.258,6 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2020,παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ 27,9%. Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 3.368,0 εκατ. ευρώ,δηλαδή 19,2% και η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 3.349,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή19,2%, σε σχέση με το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020.
Η συνολική αξία των εισαγωγών- αφίξεων κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021 ανήλθε στο ποσό των 45.345,6εκατ. ευρώ (54.033,2 εκατ. δολάρια) έναντι 36.194,8 εκατ. ευρώ (40.592,9 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2020,
παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ 25,3%. Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 5.295,8 εκατ. ευρώ,δηλαδή 18,1% και η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 5.323,2 εκατ. ευρώ, δηλαδή
18,3%, σε σχέση με το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020.
Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021 ανήλθε σε 16.707,7 εκατ. ευρώ(19.689,5 εκατ. δολάρια) έναντι 13.795,9 εκατ. ευρώ (15.334,3 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2020, παρουσιάζοντας
αύξηση, σε ευρώ, 21,1%. Το αντίστοιχο μέγεθος χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 1.927,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή16,5% και το αντίστοιχο μέγεθος χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 1.973,4 εκατ. ευρώ, δηλαδή 17,0%.
Η μείωση της εγχώριας ζήτησης το 2020, κυρίως λόγω πτώσης της ιδιωτικής κατανάλωσης, είχε ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των εισαγωγών. Γεγονός που λειτούργησε βελτιωτικά στο εμπορικό έλλειμμα της χώρας. Παράλληλα, οι εξαγωγές εμπορευμάτων, επέδειξαν ανθεκτικότητα στην πανδημία του κοροναϊού COVID-19. Ως εκ τούτου, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου συρρικνώθηκε. Η εν λόγω πορεία αντιστράφηκε το 2021 (βάσει των παρατηρήσεων Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021), με την ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης να οδηγεί σε άνοδο των εισαγωγών και σε διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος.
Προσοχή η εγχώρια ζήτηση λόγω του μεγέθους της στην ελληνική οικονομία , περίπου 70,0% του ΑΕΠ, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στον προσδιορισμό του. Το έργο επαναλαμβάνεται: κάθε μεγέθυνση του ΑΕΠ συνοδεύεται από αύξηση του εμπορικού ελλείμματος. Αποτέλεσμα της διαχρονικής (και συνεχιζόμενης) στενής παραγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας και της χαμηλής προστιθέμενης αξίας στα παραγόμενα αγαθά.
Κώστας Μελάς, Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας