«Είναι πολύ σημαντικό ο ιδιωτικός τομέας να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και δράσεις που ευθυγραμμίζονται με την κυβερνητική πολιτική και τους εθνικούς στόχους, όπως είναι η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου» επισήμανε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, στην παρουσίαση της νέας καμπάνιας ενημέρωσης για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων από την εταιρεία «Παπαστράτος», υπό την αιγίδα των υπουργείων Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη και Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής.
Ειδικά σήμερα, όπως είπε, που οι διαδοχικές κρίσεις και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα, αλλά και όλος ο πλανήτης, θέτουν σε δοκιμασία την υγεία, την κοινωνική συνοχή και την οικονομία, η σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημοσίου Τομέα είναι ευπρόσδεκτη και επιβεβλημένη σε όλους τους τομείς της δημόσιας σφαίρας.
Σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ, η περιστολή του λαθρεμπορίου καπνού, «διαχρονικού και διατοπικού φαινομένου που πλήττει σοβαρά την οικονομία και την κοινωνία», αποτελεί στρατηγικής σημασίας δράση για την κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών.
Όπως τόνισε, ένα στα τέσσερα πακέτα τσιγάρων που πωλούνται σήμερα στην Ελλάδα είναι παράνομο. «Πρόκειται, βέβαια, για πρόβλημα πανευρωπαϊκό, στη λύση του οποίου η Ελλάδα μπορεί να έχει κομβικό ρόλο» υπογράμμισε, σημειώνοντας πως στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταναλώθηκαν 34,2 δισ. παράνομα τσιγάρα το 2020, αριθμός που αντιστοιχεί στο 7,8% της συνολικής κατανάλωσης τσιγάρων στα 27 κράτη-μέλη της. Για την Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό διαμορφώνεται στο 22,4%, κατατάσσοντας τη χώρα μας στη δεύτερη θέση κατανάλωσης λαθραίων τσιγάρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε πως από την αρχή της θητείας της, η παρούσα κυβέρνηση αναγνώρισε το σημαντικό αυτό ζήτημα, λαμβάνοντας υπόψη ότι:
- Μόνο από τα καπνικά λαθραία προϊόντα, χάνονται σε ετήσια βάση περί τα 600 εκατ. ευρώ από τα δημόσια ταμεία, την τετραετία 2015-2018 χάθηκαν 2,5 δισ. ευρώ.
- Το παράνομο εμπόριο χρηματοδοτεί άλλες μορφές εγκληματικών οργανώσεων και έχει αρνητικό αντίκτυπο σε θέσεις εργασίας και στην ασφάλεια των πολιτών.
- Τα παράνομα καπνικά προϊόντα, αυτό είναι το πιο σημαντικό, φέρουν μεγάλο κίνδυνο για την υγεία.
«Ως κυβέρνηση, οφείλουμε να προστατεύουμε την κοινωνία» είπε ο υπουργός Οικονομικών, εξηγώντας πως στο πλαίσιο αυτό ο Ν. 4758/2020 για την περιστολή του λαθρεμπορίου αποτέλεσε κομβικής σημασίας πρωτοβουλία για την επίλυση του σημαντικού αυτού ζητήματος, καθώς με τις ρυθμίσεις του το ελληνικό Κράτος, για πρώτη φορά αντιμετώπισε ολιστικά και συστηματικά το ζήτημα του λαθρεμπορίου καυσίμων, τσιγάρων και αλκοολούχων ποτών, εκσυγχρόνισε το νομοθετικό πλαίσιο, ενδυνάμωσε τον επιχειρησιακό συντονισμό των υπηρεσιών, ενίσχυσε τις αρμόδιες διωκτικές αρχές και εισήγαγε μια δέσμη νέων μέτρων και αυστηρών κυρώσεων.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την περιστολή του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων, το νέο πλαίσιο, όπως είπε, εδράζεται σε 5 πυλώνες:
- Αναβαθμίστηκε το υφιστάμενο Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο και επεκτάθηκαν οι αρμοδιότητές του σε προϊόντα φόρου κατανάλωσης, όπως είναι ο καφές και τα καπνικά.
- Προβλέφθηκε η διασύνδεση και δια-λειτουργικότητα του εθνικού Ενιαίου Κεντρικού Μητρώου Εφοδιαστικής Αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών με το πληροφοριακό σύστημα του Μητρώου Ιχνηλασιμότητας Καπνικών Προϊόντων.
- Βελτιώθηκε το θεσμικό πλαίσιο σχετικά με τα μέτρα δέουσας επιμέλειας των εταιρειών καπνικών προϊόντων.
- Αυστηροποιήθηκε το πλαίσιο των προβλεπόμενων ποινών φυλάκισης και κάθειρξης για το αδίκημα της λαθρεμπορίας.
- Κυρώθηκε το διεθνές Πρωτόκολλο για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού της Σύμβασης-Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον Έλεγχο του Καπνού. Μία κύρωση με ιδιαίτερη συμβολική και ουσιαστική σημασία, καθότι αποτελεί τη βάση για διακρατική συνεργασία και ανταλλαγή τεχνογνωσίας στον κρίσιμο τομέα του ελέγχου για τον εντοπισμό του παράνομου εμπορίου καπνικών προϊόντων και την περιστολή της λαθρεμπορίας.
Ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε πως οι προσπάθειες που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα, από το σύνολο των εμπλεκόμενων υπουργείων και η συνεργασία μεταξύ των διαφορετικών δημοσίων φορέων και των διωκτικών Αρχών έχουν φέρει σημαντικές επιτυχίες, όπως είναι:
- Η εξάρθρωση εγκληματικών οργανώσεων και ο εντοπισμός παράνομων εργοστασίων τσιγάρων, από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την Ελληνική Αστυνομία.
- Ο εντοπισμός και η κατάσχεση παράνομων τσιγάρων σε πλοία, από το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και το Λιμενικό Σώμα.
- Ο εντοπισμός παράνομων εργαστηρίων παραγωγής νοθευμένων αλκοολούχων ποτών και παράνομων τσιγάρων στα λιμάνια, από την ΑΑΔΕ και τα Τελωνεία.
- Ο εντοπισμός παράνομων εργαστηρίων παραγωγής νοθευμένων αλκοολούχων ποτών και ο εντοπισμός αποθηκών παράνομων τσιγάρων και καφέ, από το ΣΔΟΕ.
Παρά τις σημαντικές αυτές επιτυχίες, πάντως, «για την επίλυση του σύνθετου αυτού προβλήματος, χρειάζονται πολυδιάστατες και στοχευμένες ενέργειες, ενισχυμένη συνεργασία και ενεργός εμπλοκή της κοινωνίας και των οικονομικών δρώντων. Πρέπει μέσα από την εκπαίδευση και τη συνεργασία Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα να δώσουμε τη μάχη σε όλα τα επίπεδα. Οφείλουμε να αυξήσουμε τις δράσεις περιστολής, αλλά και να ενημερώσουμε την κοινωνία για τον αρνητικό αντίκτυπο αγοράς και κατανάλωσης παράνομων προϊόντων αμφιβόλου ποιότητας» τόνισε ο κ. Σταϊκούρας.
«Εκτός της “λίστας 301” για δεύτερη χρονιά η Ελλάδα»
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Οικονομικών, Απόστολος Βεσυρόπουλος, υπογράμμισε πως η περιστολή του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων αποτελεί έναν κοινό, εθνικό στόχο. Όπως είπε, «από την πρώτη μέρα διακυβέρνησής μας, μέσα από δράσεις αλλά και ουσιαστικές θεσμικές παρεμβάσεις, δώσαμε έμπρακτα δείγματα γραφής.
Σε νομοθετικό επίπεδο:
Αναβαθμίσαμε το Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο (Σ.Ε.Κ.) για την περιστολή του λαθρεμπορίου και επεκτείναμε τις αρμοδιότητές του στα υποκείμενα σε φόρο κατανάλωσης προϊόντα, όπως το ηλεκτρονικό τσιγάρο και το θερμαινόμενο προϊόν καπνού.
Προχωρήσαμε στην κύρωση και ενεργοποίηση του Διεθνούς Πρωτοκόλλου για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου καπνού.
Δρομολογήσαμε τη λειτουργία του Ενιαίου Κεντρικού Μητρώου Εφοδιαστικής Αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών (Ε.Κ.Μ.Ε.Α.) και τη διασύνδεσή του με το ενωσιακό σύστημα ιχνηλασιμότητας καπνικών.
Παράλληλα, εντοπίσαμε και καλύψαμε τα κενά του υφιστάμενου συστήματος αδειοδοτήσεως καπνικών, με την προσθήκη νέων δραστηριοτήτων αλλά και κρίσιμων πρώτων υλών για την κατασκευή βιομηχανοποιημένων καπνών.
Στον επιχειρησιακό τομέα, οι διωκτικές αρχές κατάφεραν να εξαρθρώσουν 13 πλήρως εξοπλισμένα εργοστάσια παραγωγής παράνομων τσιγάρων. Ο εξοπλισμός τους κατασχέθηκε και οι δεκάδες συλλήψεις που ακολούθησαν έδωσαν ένα καίριο πλήγμα στα δίκτυα του λαθρεμπορίου.
Μέσα από το σύνολο αυτών των δράσεων, η χώρα μας βρέθηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά εκτός της “λίστας 301” στην οποία βρισκόταν από το 2008, μια λίστα στην οποία περιλαμβάνονται κράτη που κρίνονται αναποτελεσματικά και ανεπαρκή ως προς την αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου, της διαδικτυακής πειρατείας, καθώς και σχετικά με την προστασία των εμπορικών σημάτων και των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας» επισήμανε ο κ. Βεσυρόπουλος.