“Το μόνο πραγματικό λάθος είναι εκείνο από το οποίο δεν μαθαίνουμε τίποτα τελικά.” – F. Scott Fitzgerald (1896-1940)
Ο έξυπνος δεν σημαίνει ότι κάνει πάντοτε έξυπνα πράγματα, ούτε και ο βλάξ ότι δεν κάνει έξυπνα πράγματα. Το αντίθετο μάλιστα.
Ένας δραστήριος και πολυπράγμων έξυπνος κάνει πολλές βλακείες.
Για τον έξυπνο, οι βλακείες είναι μία διαδικασία μάθησης προς ικανοποίηση του αποφθέγματος του «γνῶθι σαὐτόν», σε ό,τι αφορά τις πραγματικές του δυνατότητες και της αναγνώρισης του περιβάλλοντος, το οποίο συμπεριλαμβάνει και τη γνώση των χαρακτήρων των άλλων ανθρώπων, με τους οποίους, λίγο πολύ, όλα τα κοινωνικά όντα, εξ ορισμού, θα πρέπει να έρθουν σε επαφή και να συνεργαστούν.
Στη διαδικασία αποκόμισης χρήσιμης γνώσης, οι έξυπνοι κάνουν κι αυτοί βλακείες, αλλά μαθαίνουν απ’ αυτές.
Οι βλάκες δεν μαθαίνουν ποτέ.
Ο έξυπνος δεν επαναλαμβάνει την ίδια βλακεία. Το πάθημα του γίνεται μάθημα.
Ο βλάκας δεν μπορεί να γίνει έξυπνος, διότι δεν μαθαίνει από τις βλακείες του. Σε πολλές περιπτώσεις τις αποδίδει σε ατυχία ή σε υπονόμευση.
Ο έξυπνος μπορεί να γίνει βλάκας, κυρίως αν κάνει καθημερινή παρέα με πολλούς βλάκες.
“Και τούτο λυπρόν: συνασοφείν τοις μη σοφοίς.” – Ευριπίδης ( 480-406 π.Χ.)
“Να κουβεντιάζεις με ανόητους είναι σαν ν’ ανάβεις δάδα για τους τυφλούς.“- Πιέρ Κλωντ Μπουάστ (1765-1824)
Η εξυπνάδα δεν είναι έμφυτη, όπως ίσως η ευφυΐα, αλλά επίκτητη.
Το «μαθαίνω από τα λάθη μου» δεν είναι αρκετό για τον έξυπνο.
Ο έξυπνος δεν γνωρίζει μόνο τον εαυτό του αλλά και αυτό που τον περιβάλλει.
Ο έξυπνος ρίχνει φως στο σκότος που επικρατεί ολόγυρά του. Βλέπει όλες τις κινήσεις των άλλων ανθρώπων και μαθαίνει από τα λάθη τους, και συνεπώς δεν τα αναπαράγει ο ίδιος. Βλέπει, κυρίως, τους έξυπνους, αλλά και τους βλάκες.
Από ΟΛΩΝ τα λάθη μπορεί να μάθει.
Μαθαίνει (α) από τα λάθη του, (β) από τα λάθη των άλλων έξυπνων, και (γ) από τα λάθη των ηλιθίων που είναι πάμπολλα και επαναλαμβανόμενα.
«Ο έξυπνος θέλει να μαθαίνει, αλλά ο ανόητος θέλει να μαθαίνει τους άλλους». Άντον Τσέχωφ (1860-1904)
“Τον βλάκα μπορείς να τον καταλάβεις από δυο ενδείξεις: μιλάει για πράγματα που είναι γι’ αυτόν άχρηστα και εκφράζει γνώμη για κάτι που κανένας δεν τον ρωτάει.” – Πλάτων (427-347 π.Χ)
www.chartwar.gr