Η Λιθουανία, η Σλοβακία, η Λετονία και η Εσθονία θα ζητήσουν την Τρίτη (24 Μαΐου) την κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να χρηματοδοτηθεί η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο, όπως προκύπτει από κοινή επιστολή που συνέταξαν οι τέσσερις χώρες τη Δευτέρα.
Στις 3 Μαΐου η Ουκρανία υπολόγισε το ποσό των χρημάτων που απαιτούνται για την ανοικοδόμηση της χώρας από την καταστροφή που προκάλεσε η Ρωσία σε περίπου 600 δισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά με τον πόλεμο να βρίσκεται ακόμη σε πλήρη εξέλιξη, το ποσό είναι πιθανό να έχει αυξηθεί απότομα, αναφέρεται στην επιστολή.
«Ένα σημαντικό μέρος του κόστους ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της αποζημίωσης των θυμάτων της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης, πρέπει να καλυφθεί από τη Ρωσία», αναφέρει η επιστολή, η οποία πρόκειται να παρουσιαστεί στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ την Τρίτη.
Η επιστολή καλεί επίσης την ένωση των 27 χωρών να ξεκινήσει την προετοιμασία νέων κυρώσεων κατά της Μόσχας.
«Σε τελική ανάλυση, εάν η Ρωσία δεν σταματήσει τη στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας, δεν θα πρέπει να παραμείνουν καθόλου οικονομικοί δεσμοί μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας – διασφαλίζοντας ότι κανένας από τους οικονομικούς πόρους, τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μας δεν θα συμβάλει στην πολεμική μηχανή της Ρωσίας», αναφέρεται.
Οι τέσσερις χώρες σημείωσαν ότι η ΕΕ και οι ομοειδείς χώρες έχουν ήδη παγώσει περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε ρωσικά φυσικά και νομικά πρόσωπα και περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθεματικά κεντρικών τραπεζών.
«Πρέπει τώρα να προσδιορίσουμε νόμιμους τρόπους για να μεγιστοποιήσουμε τη χρήση αυτών των πόρων ως πηγή χρηματοδότησης – τόσο για το κόστος των συνεχιζόμενων προσπαθειών της Ουκρανίας να αντισταθεί στη ρωσική επίθεση, όσο και για τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση της χώρας», ανέφεραν.
«Η δήμευση των κρατικών περιουσιακών στοιχείων, όπως τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας ή η περιουσία των κρατικών επιχειρήσεων, έχει άμεση σχέση και αποτέλεσμα από αυτή την άποψη».
Η ΕΕ έχει μέχρι στιγμής δεσμεύσει περιουσιακά στοιχεία Ρώσων και Λευκορώσων ολιγαρχών και οντοτήτων αξίας περίπου 30 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε την περασμένη Τετάρτη ότι θα μπορούσε να ελέγξει αν είναι δυνατόν να κατασχεθούν τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας βάσει των εθνικών και των ευρωπαϊκών νόμων, αλλά δεν ανέφερε τα αποθεματικά κεντρικών τραπεζών.
«Η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων είναι διαφορετική από την κατάσχεσή τους», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Κρίστιαν Βίγκαντ. «Στα περισσότερα κράτη μέλη, αυτό δεν είναι δυνατό και απαιτείται ποινική καταδίκη για τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων. Επίσης, νομικά μιλώντας, οι ιδιωτικές οντότητες και τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας δεν είναι το ίδιο», δήλωσε.
Είπε επίσης ότι η Επιτροπή θα υποβάλει αργότερα αυτή την εβδομάδα πρόταση για να καταστεί η παραβίαση των περιοριστικών μέτρων έγκλημα στην ΕΕ, καθώς και πρόταση για την αναθεώρηση και ενίσχυση των υφιστάμενων κανόνων της ΕΕ για τη δήμευση και την ενίσχυση του συστήματος ανάκτησης και δήμευσης περιουσιακών στοιχείων.
«Σε περιπτώσεις όπου δεν θα εντοπιστούν νόμιμοι τρόποι για τη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων, αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως μοχλός πίεσης και να αποδεσμεύονται μόνο όταν η Ρωσία αποζημιώσει την Ουκρανία για όλες τις ζημίες που προκλήθηκαν», δήλωσαν οι τέσσερις χώρες.
Η Ρωσία αποκαλεί τις ενέργειές της στην Ουκρανία «ειδική επιχείρηση», η οποία, όπως λέει, δεν αποσκοπεί στην κατάληψη εδαφών, αλλά στην καταστροφή των στρατιωτικών δυνατοτήτων του νότιου γείτονά της και στη σύλληψη αυτών που θεωρεί επικίνδυνους εθνικιστές.