Δέκα ομάδες καταναλωτών που συντονίζονται από την Ευρωπαϊκή Οργάνωση Καταναλωτών (BEUC) κατηγόρησαν τη Google ότι κατευθύνει αθέμιτα τους καταναλωτές να εγγραφούν σε λογαριασμό Google, επιτρέποντας στην εταιρεία να συλλέγει μεγάλο όγκο προσωπικών δεδομένων.
Δηλώνουν ότι η Google εμποδίζει τους καταναλωτές να προστατεύσουν την ιδιωτική τους ζωή, γεγονός που θα αποτελούσε αθέμιτη εμπορική πρακτική, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων της ΕΕ, θα πρέπει να προσφέρεται στους χρήστες προστασία της ιδιωτικής ζωής από τον σχεδιασμό και εξ ορισμού.
Η καταγγελία είναι η τελευταία μιας αυξανόμενης σειράς από οργανώσεις καταναλωτών, με τις οποίες διαδραματίζουν όλο και πιο ενεργό ρόλο στην επιβολή του ΓΚΠΔ για την προστασία των καταναλωτών. Οι πιο σημαντικές πρόσφατες υποθέσεις αφορούν το WhatsApp και το TikTok.
«Χρειάζεται ένα απλό βήμα για να αφήσετε τη Google να παρακολουθεί και να εκμεταλλεύεται ό,τι κάνετε. Αν θέλετε να επωφεληθείτε από ρυθμίσεις φιλικές προς την προστασία της ιδιωτικής ζωής, πρέπει να περιηγηθείτε μέσα από μια μεγαλύτερη διαδικασία και ένα μείγμα ασαφών και παραπλανητικών επιλογών», δήλωσε η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια της BEUC Ursula Pachl.
Η καταγγελία επισημαίνει το γεγονός ότι οι καταναλωτές είναι υποχρεωμένοι να δημιουργήσουν έναν λογαριασμό Google όταν αγοράζουν ένα smartphone με λειτουργικό σύστημα Android, το οποίο αντιπροσωπεύει το 70% των smartphones παγκοσμίως.
«Γνωρίζουμε ότι η εμπιστοσύνη των καταναλωτών εξαρτάται από την ειλικρίνεια και τη διαφάνεια – γι’ αυτό και έχουμε ποντάρει τη μελλοντική μας επιτυχία στη δημιουργία ολοένα και πιο απλούστερων, πιο προσιτών ελέγχων και στην παροχή σαφέστερων επιλογών στους πολίτες. Και, εξίσου σημαντικό είναι να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα δεδομένα», δήλωσε εκπρόσωπος της Google στη EURACTIV.
Οι χρήστες μπορούν να επιλέξουν «την εξατομίκευση» κατά τη δημιουργία του λογαριασμού με ένα μόνο κλικ, υπογράφοντας για αυτό που οι συνήγοροι των καταναλωτών αποκαλούν «επιτήρηση από προεπιλογή». Αντίθετα, για να εξαιρεθούν από τη «χειροκίνητη εξατομίκευση», οι χρήστες πρέπει να περάσουν από πέντε βήματα (και δέκα κλικ).
Για την BEUC και τα μέλη της, οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτή τη χειροκίνητη εγγραφή είναι ασαφείς, ελλιπείς και παραπλανητικές, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να κάνουν επιλογές χωρίς να κατανοούν με διαφανή τρόπο τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων.
Επιπλέον, η καταγγελία επισημαίνει ότι η Google παρουσιάζει την επιλογή με τη λιγότερη παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή ως επιλογή που στερείται πλεονεκτημάτων, εμποδίζοντας έτσι τους καταναλωτές να κάνουν μια ελεύθερη και συνειδητή επιλογή. Οι λογαριασμοί της Google παρακολουθούν τους χρήστες σε όλες τις υπηρεσίες της Google, συμπεριλαμβανομένων των Chrome, Gmail, YouTube και Google Maps, επομένως, η διαδικασία εγγραφής είναι καθοριστική για τον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας.
Η Google απορρίπτει την κατηγορία ότι οι επιλογές που παρουσιάζονται είναι ασαφείς, τονίζοντας ότι έχουν σχεδιαστεί με βάση εκτεταμένη έρευνα και ανατροφοδότηση από τους δοκιμαστές της ιστοσελίδας.
Επιπλέον, η Google σημειώνει ότι η προσέγγισή της είναι σύμφωνη με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων, το οποίο συγκεντρώνει όλες τις αρχές προστασίας δεδομένων της ΕΕ. Στην καθοδήγηση σημειώνεται ότι μια πολυεπίπεδη προσέγγιση που παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες θεωρείται κατάλληλη για την ενημέρωση των χρηστών με ακριβή και κατανοητό τρόπο.
«Χαιρετίζουμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε σε αυτό το σημαντικό θέμα με τους συνήγορους των καταναλωτών και τις ρυθμιστικές αρχές της Ευρώπης. Οι πολίτες πρέπει να είναι σε θέση να κατανοούν πώς παράγονται δεδομένα από τη χρήση των υπηρεσιών διαδικτύου που χρησιμοποιούν. Αν δεν τους αρέσει, θα πρέπει να μπορούν να κάνουν κάτι γι’ αυτό», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος της Google.
Χειρισμός παραπόνων
Οι εθνικές ενώσεις καταναλωτών κατέθεσαν την καταγγελία στις αντίστοιχες αρχές προστασίας δεδομένων στην Τσεχία, τη Γαλλία, τη Νορβηγία, την Ελλάδα και τη Σλοβενία. Στη Γερμανία, εστάλη προειδοποιητική επιστολή στη Google, η οποία ενδέχεται να αποτελέσει το πρώτο βήμα για την κίνηση αγωγής.
Οι ενώσεις καταναλωτών στη Δανία, τη Σουηδία και την Ολλανδία έστειλαν επιστολή στις εθνικές τους αρχές για να τις προειδοποιήσουν για τις πρακτικές της Google. Παρομοίως, οι Αμερικανοί συνήγοροι των καταναλωτών του Διατλαντικού Διαλόγου Καταναλωτών απευθύνουν επιστολή στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου.
Σύμφωνα με τον ΓΚΠΔ, οι παρατηρητές προστασίας δεδομένων θα πρέπει να παραπέμψουν την υπόθεση στην αρχή της Ιρλανδίας, καθώς εκεί βρίσκεται η ευρωπαϊκή έδρα της Google.
Η Google βρέθηκε επίσης στο στόχαστρο μιας σειράς καταγγελιών το 2018 σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο τεχνολογικός κολοσσός παρακολουθεί τα δεδομένα των καταναλωτών, αλλά η κορυφαία αρχή, ο Ιρλανδός Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων, δεν έχει ακόμη εκδώσει απόφαση για την υπόθεση αυτή.
«Η υπόθεση αυτή είναι στρατηγικής σημασίας για την οποία η συνεργασία μεταξύ των αρχών προστασίας δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα και να υποστηριχθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων», τόνισε ο Pachl της BEUC.