Image default
Ανάλυση Πρώτο Θέμα

Η συνταγή καταστροφής της Ευρώπης 

Η σύγκρουση στην Ουκρανία πλήττει την ευρωζώνη και θα μπορούσε να οδηγήσει τελικά στο να την διαλύσει. Όλα όσα απορρέουν από την εισβολή της Ρωσίας αποτελούν μεγάλο αρνητικό βαρος για την περιοχή που ήδη παλεύει. Όταν συνδυάζετε τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας με τη στασιμότητα της ανάπτυξης και το αυξανόμενο εμπορικό ισοζύγιο με την Κίνα, έχετε τη συνταγή της καταστροφής. Αυτό είναι εμφανές και στο μέτωπο του πληθωρισμού.

Σύμφωνα με το Reuters, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη εκτινάχθηκε σε ένα ακόμη υψηλό ρεκόρ τον Μάιο. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε στο 8,1% τον Μάιο από 7,4% τον Απρίλιο. Ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος είναι ότι δεν είναι πλέον μόνο η ενέργεια που τον. Αν κοιτάξουμε πέρα ​​από αυτο, διαπιστώνουμε ότι εξαιρουμένων των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 4,4% σε ετήσια βάση από 3,9%. Αυτό ασκεί πίεση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια. Η χρονική στιγμή μιας τέτοιας κίνησης είναι φρικτή, καθώς η διαμάχη της Ευρώπης με τη Ρωσία έχει φέρει στο προσκήνιο πόσο αδύναμη είναι η Ευρώπη. 

Στο παρασκήνιο κρύβεται η μεγάλη πιθανότητα, η σύγκρουση στην Ουκρανία να διαρκέσει και η Ρωσία να διακόψει εντελώς το φυσικό αέριο προς την Ευρώπη. Επί του παρόντος, φαίνεται ότι η Ρωσία σκοπεύει να εμποδίσει την Ευρώπη να γεμίσει τις αποθήκες, κάτι που θα αυξήσει σημαντικά τη μόχλευση της Ρωσίας τους χειμερινούς μήνες. Τους τελευταίους τρεις μήνες, η Ρωσία διέκοψε τον εφοδιασμό σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες που αρνήθηκαν να πληρώσουν για φυσικό αέριο σε ρούβλια και επίσης μείωσε σημαντικά τη ροή μέσω του Nord Stream. Αυτό έχει διακόψει τον εφοδιασμό στη Γαλλία και έχει μειώσει τις ροές προς τη Γερμανία κατά περίπου 60%.

Με τον πληθωρισμό να τρέχει  4 φορές τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ αντιμετωπίζουν το τοξικό μείγμα της αύξησης των επιτοκίων την ίδια στιγμή που η οικονομία μετατοπίζεται σε αντίστροφη πορεία. Η επιλογή μεταξύ του καλπάζοντος πληθωρισμού και της πολιτικής αστάθειας λόγω της οικονομικής εξαθλίωσης είναι δύσκολη.  Ελπίζοντας να τιθασεύσει τον πληθωρισμό και να περάσει το γαιδαρο απο την βελόνα, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ κινείται προς αύξηση των επιτοκίων. Ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οικονομολόγοι αμφιβάλλουν ότι οι μικρές κινήσεις θα είναι αρκετές, ειδικά αφού ο υποκείμενος πληθωρισμός δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης.

Λόγω των προβλημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας μετά την πανδημία, ως αποτέλεσμα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι τιμές έχουν εκτοξευθεί στα ύψη σε όλη την Ευρώπη. Αυτό υποδηλώνει ότι μια νέα εποχή ταχέως αυξανόμενων τιμών σαρώνει τώρα μια δεκαετία εξαιρετικά χαμηλού πληθωρισμού. Αυτό που πολλοί οικονομολόγοι προσπάθησαν να καταρρίψουν ως ένα παροδικό άλμα στις τιμές ενσωματώνεται τώρα στην οικονομία. Ο φόβος είναι ότι μόλις εισρεύσουν υψηλές τιμές ενέργειας στην οικονομία, ο πληθωρισμός θα εδραιωθεί και τελικά θα διαιωνίσει μια σπείρα τιμών-μισθών. Η άνοδος των μισθών βάσει διαπραγματεύσεων προς τη διεύρυνση του βασικού πληθωρισμού παραμένει αυξανόμενος κίνδυνος.

Τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Eurostat, απλώς προσθέτουν στα δεινά της ευρωζώνης. Δείχνει ότι το εμπορικό ισοζύγιο της ευρωζώνης κινήθηκε σε έλλειμμα ρεκόρ τον Ιανουάριο από πλεόνασμα ένα χρόνο νωρίτερα, καθώς το κόστος της εισαγόμενης ενέργειας αυξήθηκε απότομα. Το εμπορικό έλλειμμα της ευρωζώνης σε αγαθά, η διαφορά μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών, ήταν 27,2 δισεκατομμύρια ευρώ τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με πλεόνασμα 10,7 δισεκατομμυρίων ευρώ τον ίδιο μήνα πέρυσι.

Η ευρωζώνη έχει ήδη υπομείνει πολλά προβλήματα αυτό που δεν χρειάζεται είναι μια άλλη προσφυγική κρίση που προκαλείται αυτή τη φορά από την επισιτιστική ανασφάλεια σε ολόκληρη τη Βόρεια Αφρική ή την εμφάνιση ενός χειμώνα με ακριβή ενέργεια καθώς το 2022 πλησιάζει στο τέλος του. Η ΕΕ εγκατέλειψε όλες τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις το 2014 όταν η ΕΚΤ ξεκίνησε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) και επέκτεινε τον ισολογισμό σε επίπεδα ρεκόρ. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, είναι δύσκολο να παραμείνουμε αισιόδοξοι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στο σωστό δρόμο. 

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Volkswagen, Χέρμπερτ Ντις , δήλωσε στους FT σε πρόσφατη συνέντευξη  ότι ένας παρατεταμένος πόλεμος στην Ουκρανία θα ήταν «πολύ επικίνδυνος» για την ευρωπαϊκή και τη γερμανική οικονομία. Σύμφωνα με τους FT, ο Ντις είπε ότι η οικονομική ζημιά από τον πόλεμο θα μπορούσε να είναι «πολύ χειρότερη» από την πανδημία. Η επιβράδυνση της οικονομίας σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό παράγει στασιμοπληθωρισμό. Εάν η οικονομία καταρρεύσει, θα συντρίψει τις αποταμιεύσεις και θα προκαλέσει χρεοκοπία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. 

Ένας μεγάλος παράγοντας που φοβάμαι ότι πολλοί οικονομολόγοι δεν τονίζουν είναι ότι η περιοχή της ευρωζώνης  απλά δεν είναι ανταγωνιστική.  Η ΕΕ στερείται τεχνολογικής και πνευματικής ιδιοκτησίας και υπολείπεται περαιτέρω των ΗΠΑ και της Κίνας. Η Γερμανία συνεχίζει να παρακάμπτει την ύφεση, ενώ η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία αντιμετωπίζουν χρόνια μεγάλα επίπεδα ανεργίας. Η ασχήμια επιδεινώνεται από το γεγονός ότι περίπου το 80% της πραγματικής οικονομίας της Ευρωζώνης χρηματοδοτείται από έναν τραπεζικό τομέα που φέρει περισσότερα από 600 δισ. ευρώ σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια. 

Από το 2017, καμία ευρωπαϊκή εταιρεία δεν κατατάσσεται μεταξύ των δεκαπέντε κορυφαίων εταιρειών τεχνολογίας στον κόσμο και μόνο τέσσερις από τις 50 κορυφαίες παγκόσμιες εταιρείες τεχνολογίας είναι ευρωπαϊκές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι σκεπτικιστές ανησυχούν ότι εάν η πολιτικά κατευθυνόμενη ατζέντα του «Green New Deal» δεν τονώσει την ανάπτυξη ή τη μείωση του χρέους, η Ευρωζώνη θα παραμείνει οικονομικά στάσιμη. Στις αρχές του περασμένου έτους, για να δημιουργήσουν την εντύπωση ελπίδας, οι ηγέτες της ΕΕ στις Βρυξέλλες προσπάθησαν να βγάλουν ένα κουνέλι από το καπέλο ενισχύοντας τους δεσμούς με την Κίνα. 

Η συνολική επενδυτική συμφωνία ΕΕ-Κίνας σηματοδοτεί σαφώς μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική της ΕΕ προς την Ασία. Η προτεινόμενη συμφωνία συνάδει με την πρωτοβουλία του Πεκίνου “One Belt, One Road” (OBOR) και ακολουθεί την υπογραφή συμφωνίας με την Ιταλία, η οποία θεωρείται από πολλούς ως χρεοκοπημένη. Πέρυσι, σε κάτι που θεωρήθηκε τολμηρή κίνηση, ο Ιταλός πρωθυπουργός υπέγραψε ένα ιστορικό μνημόνιο κατανόησης με τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping στη Ρώμη. Η συμφωνία έκανε την Ιταλία το πρώτο ιδρυτικό μέλος της ΕΕ και το πρώτο έθνος της G-7, που υπέγραψε επίσημα το OBOR με την ελπίδα ότι θα στηρίξει τις αδύναμες προοπτικές της. 

Οι συνέπειες που απορρέουν από τη συμφωνία της Ιταλίας με την Κίνα μπορεί, στο τέλος, να αποδειχθούν μια συμφωνία με τον διάβολο. Το βασικό κίνητρο πίσω από την προσπάθεια της Κίνας για την επίτευξη συμφωνίας με τη φτωχή, αδύναμη, αλλά αξιαγάπητη Ιταλία ήταν η επιθυμία της να εκμεταλλευτεί την Ιταλία και να τη χρησιμοποιήσει ως κερκόπορτα στην ευρύτερη αγορά της Ευρωζώνης.  Η συμφωνία που υπέγραψαν η Κίνα και η Ιταλία περιείχε αναπτυξιακές συμφωνίες που κάλυπταν τα πάντα, από τη διαχείριση λιμένων, την επιστήμη και την τεχνολογία, το ηλεκτρονικό εμπόριο, ακόμη και το ποδόσφαιρο. Το γεγονός ότι η Κίνα έχει πλέον τον έλεγχο των σημείων εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία μπορούν νόμιμα να επεκταθούν, δεν προμηνύει καλό μέλλον για την περιοχή.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η ΕΕ έχει εδώ και χρόνια εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ (που σημαίνει ότι εξήγαγε περισσότερα στις ΗΠΑ παρά εισήγαγε) το 2019.  Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ότι εισάγει πολύ περισσότερα από την Κίνα από όσα εξάγει . Οι εισαγωγές από την Κίνα στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά περισσότερο από ένα πέμπτο πέρυσι στα 472 δισεκατομμύρια ευρώ (522 δισεκατομμύρια δολάρια) σε σύγκριση με το 2020. Αυτό διεύρυνε το εμπορικό έλλειμμα του μπλοκ με την Κίνα στα 249 δισεκατομμύρια ευρώ. Το έλλειμμα με την Κίνα δεν είναι ακραίο, αλλά υπογραμμίζει μια τάση που αυξάνεται. Αναμένεται το πλεόνασμα με την Αμερική να μειωθεί στο μέλλον και το έλλειμμα με την Κίνα να αυξηθεί. 

Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι οι Βρυξέλλες οδηγούν την ΕΕ σε ενέδρα, η Ευρώπη δεν μπορεί να συγκρατηθεί κατά της Κίνας. Τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν μακρά ιστορία να διαμαρτύρονται ότι η Κίνα θέλει ελεύθερο εμπόριο χωρίς να παίζει δίκαια. Το να πιστεύεις ότι η Κίνα είναι μια τίγρη που ξαφνικά άλλαξε τις ρίγες της ειναι στα όρια της παραφροσύνης. Η ΕΕ είναι πιθανό να διαπιστώσει ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Κίνα υπογράφει μια τέτοια συμφωνία χωρίς να τη σέβεται. Η Ευρώπη που είδε τον μεταποιητικό της τομέα να υποβαθμίζεται από φτηνές απομιμήσεις από την Κίνα και άλλες χώρες με χαμηλούς μισθούς δεν θα κερδίσει τίποτα φέρνοντας περισσότερα από αυτά τα προϊόντα στην αγορά της. Η Κίνα εκμεταλλεύεται τους εμπορικούς της εταίρους εξάγοντας αγαθά ελαφρώς χαμηλότερα από το κόστος, προκειμένου να αντλήσει θέσεις εργασίας στη μεταποίηση από άλλες χώρες. Αυτό έχει τη δυνατότητα να επισπεύσει την κατάρρευση της Ευρώπης.

Ο Ισολογισμός της ΕΚΤ αυξήθηκε από 1,0 τρισ. ευρώ το 2005 σε 8,7 τρισ. ευρώ.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα της ευρωζώνης παραμένει το τεράστιο ελαττωματικό νομισματικό και τραπεζικό της σύστημα. Επειδή πολλές χώρες και οικονομίες μοιράζονται το ίδιο νόμισμα όταν μια χώρα αποτυγχάνει να διατηρήσει τον προϋπολογισμό της στο ύψος ή πέφτει σε δύσκολες στιγμές, γίνεται ένα βάρος που οι άλλες αναγκάζονται να κουβαλήσουν. Η ΕΕ εγκατέλειψε όλες τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις το 2014 όταν η ΕΚΤ ξεκίνησε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) και επέκτεινε τον ισολογισμό σε επίπεδα ρεκόρ. Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, η ΕΚΤ έχει καταλήξει σε διάφορα σχέδια όλα αυτά τα χρόνια, προσθέτοντας ρευστότητα σε αυτό το αφερέγγυο σύστημα.

Εν ολίγοις, όταν κοιτάξετε την κατάσταση, όχι μόνο πολλοί από τους ανθρώπους που ζουν στην ευρωζώνη είναι πολιτικά αντίθετοι με την άσκηση περισσότερης εξουσίας από τις Βρυξέλλες, επιπλέον, οι τράπεζες είναι στο χείλος της καταστροφής με επισφαλή χρέη και κρατώντας άχρηστα χαρτιά . Με απλά λόγια, όλο το σύστημα είναι σάπιο ως το μεδούλι. Επιστρέφοντας στον εκτοξευόμενο πληθωρισμό, η ΕΚΤ δεν έχει άλλη επιλογή από το να αυξήσει τα επιτόκια παράλληλα με άλλες κεντρικές τράπεζες. Οι αυξήσεις των επιτοκίων της Fed είναι τοξικές τόσο για το ευρώ όσο και για το γιεν. Οι λαοί τόσο της Ευρώπης όσο και της Ιαπωνίας αντιμετωπίζουν απώλεια μεγάλου μέρους του πλούτου τους εάν το ευρώ και το γιεν συνεχίσουν να πέφτουν.

Σχετικα αρθρα

Ευρωπαϊκή Ένωση: Μετά την Ρωσία και την Κίνα, αντιμετωπίζει επίσης απειλή από τις Ηνωμένες Πολιτείες

admin

Κατασκευές: Στα ύψη το ανεκτέλεστο, νέα έργα άνω των 18 δισ. το 2025

admin

Bank of America: Οι 3 λόγοι που υπεραποδίδει η οικονομία της Ελλάδας

admin

S&P: Τρεις μειώσεις επιτοκίων φέτος από την ΕΚΤ, με εκκίνηση τον Ιούνιο, και άλλες τρεις το 2025

admin

Κινδυνεύει η Ευρώπη από τους ισλαμιστές τρομοκράτες;

admin

Στεγαστική κρίση: Ελάχιστα ακίνητα πλέον είναι διαθέσιμα για ενοικίαση

admin

Το αίνιγμα της οικονομίας στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές

admin

Περί της τρομοκρατικής επίθεσης στην Μόσχα. Cui bono?

admin

Η Ιαπωνία αναδύεται, η Κίνα τελειώνει – Το πρόβλημα των αφηγημάτων

admin

Συνεχίζεται η άνοιξη της ελληνικής αγοράς ακινήτων – Οι προοπτικές ανά κλάδο και οι νέες τάσεις

admin

Επιτόκια: «Κινητικότητα» στις κεντρικές τράπεζες- Τα «σήματα» Fed και ΕΚΤ

admin

ΤτΕ: Πλεόνασμα 1,7 δισ. ευρώ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τον Ιανουάριο

admin