του Ian Palmer
O δισεκατομμυριούχος Γουόρεν Μπάφετ αγοράζει από το 2019 μετοχές της Occidental Petroleum. Η συμμετοχή του έχει φτάσει στο 20% της εταιρείας, αξίας περίπου 180 εκατομμυρίων δολαρίων. Όπως όλες οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου, η τιμή της μετοχής της Occidental έχει εκτοξευθεί με άλμα 80% από την αρχή του έτους.
Ορισμένοι παρατηρητές εκτιμούν ότι ο Μπάφετ σκοπεύει να εξαγοράσει την Occidental, όπως είχε κάνει και με τον σιδηροδρομικό όμιλο Burlington Northern Santa Fe Corp, τον οποίο είχε ξεκινήσει να αγοράζει το 2006 και ολοκλήρωσε το 2010.
Αλλά ίσως να είναι μια επιδέξια επένδυση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σύμφωνα με insiders, η Occidental μετατρέπεται σε εταιρεία διαχείρισης εκπομπών άνθρακα. Έχουν μεγάλα σχέδια για δραστηριότητες δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Capture and Storage – CCS) ξεκινώντας από το Τέξας όπου παράγουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο εδώ και πολλά χρόνια.
Για πόσες δραστηριότητες CCS μιλάμε; Μάλλον 70 ή και παραπάνω έως το 2035, που συνιστά ένα εξαιρετικά μεγάλο όραμα. Ίσως ο Μπάφετ είναι βαθιά πεπεισμένος για το μέλλον των κλιματικών επιχειρήσεων, όπως το CCS που είναι απαραίτητο για την επίτευξη μηδενικού αποτυπώματος αερίων θερμοκηπίου (GHG) έως το 2050.
Ή ίσως ο Μπάφετ ποντάρει σε μεγάλες κρατικές επιδοτήσεις που θα υποστηρίξουν εταιρείες όπως η Occidental και η Exxon Mobil για να κάνουν CCS – μέσω μεγάλων φορολογικών ελαφρύνσεων ή ακόμη και ενός ομοσπονδιακού φόρου άνθρακα που θα διευρύνει τα κέρδη τέτοιων εταιρειών. Οι δραστηριότητές τους αξίζουν μια πιο βαθιά ματιά.
Το όραμα της Occidental για τη διαχείριση εκπομπών άνθρακα
Μία θυγατρική της Occidental η 1PointFive συνέπραξε με την καναδική Carbon Engineering για δημιουργία μίας εγκατάστασης στη λεκάνη της Πέρμιας στο Τέξας. Η εγκατάσταση θα έχει τη δυνατότητα να απορροφά περίπου 1 εκατομμύριο τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως από τον αέρα και η κατασκευή της θα ξεκινήσει φέτος.
Αρχικά, το διοξείδιο του άνθρακα που θα αφαιρείται από τον αέρα θα διοχετεύεται στο υπέδαφος για την παραγωγή υπολειμματικού πετρελαίου από παλιά κοιτάσματα. Αυτό το υπολειμματικό πετρέλαιο θα χαρακτηρίζεται ως ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα, επειδή ένα μεγάλο μέρος του εγχυόμενου διοξειδίου θα παραμείνει αποθηκευμένο υπογείως.
Η εταιρεία οραματίζεται 70 ξεχωριστά projects που θα λειτουργούν έως το 2035, ή και έως και 135 εάν οι οικονομικές συνθήκες είναι ευνοϊκές. Αυτό θα αναλογούσε σε 70 εκατομμύρια τόνους ετησίως, που είναι μόνο ένα ελάχιστο κλάσμα (0,16%) των συνολικών 43 δισ. τόνων ισοδυνάμου Cο2 που εκπέμπουν ετησίως οι άνθρωποι σήμερα.
Στόχος είναι να κατασκευαστεί καθένα από τα 70 αυτά projects σε ένα γιγάντιαιο εργοστάσιο. Δύσκολο να το πιστέψει κανείς, αλλά είναι ένα μεγάλο μέρος του οράματός τους.
Οι εκτιμήσεις για τα υπολείμματα αερίων θερμοκηπίου που θα πρέπει να αφαιρεθούν για την επίτευξη μηδενικού αποτυπώματος εκπομπών έως το 2050 είναι περίπου 10 δισεκατομμύρια τόνοι ετησίως. Αυτό θα απαιτούσε 10.000 έργα CCS για να επιτευχθεί.
Το όραμα της Exxon Mobil για τη διαχείριση εκπομπών άνθρακα
Η Exxon Mobil ανακοίνωσε τον περασμένο Σεπτέμβριο γιγαντιαία σχέδια για τη σύλληψη εκπομπών διοξειδίου άνθρακα από βιομηχανικά συγκροτήματα στην περιοχή του Χιούστον και την αποθήκευση τους σε υπεράκτια έργα CCS κατά μήκος της ακτής του Κόλπου των ΗΠΑ. Δέκα ακόμα εταιρείες συνέπραξαν με την Exxon Mobil σε αυτό το εγχείρημα.
Τον Μάρτιο η Exxon Mobil ανακοίνωσε την αρχική της συμμετοχή στα σχέδια αυτά. Η μονάδα Low Carbon Solutions της εταιρείας δήλωσε ότι θα αναπτύξει ένα έργο μπλε υδρογόνου, στο οποίο θα παράγεται υδρογόνο μέσω χημικής αποσύνθεσης μεθανίου, CH4. Η Exxon Mobil φυσικά ασχολείται με πολύ μεθάνιο, σε μορφή φυσικού αερίου. Ένα από τα υποπροϊόντα που παράγεται από αυτή τη μέθοδο είναι το διοξείδιο του άνθρακα, που θα αφαιρείται μέσω CCS στις οποίες η εταιρεία έχει μεγάλη εμπειρία.
Το αρχικό project θα επικεντρωθεί στο συγκρότημα της εταιρείας στο Μπέιταουν του Τέξας. Όταν ολοκληρωθεί, η Exxon Mobil δήλωσε ότι η δραστηριότητα της CCS θα είναι από τις μεγαλύτερες στον κόσμο.
Οι στόχοι είναι η αποθήκευση αρχικά 50 εκατ. τόνων αερίων θερμοκηπίων έως το 2030 και 100 εκατ. τόνων ετησίως έως το 2040. Οι πρώτες εκτιμήσεις του κόστους του έργου είναι στα περίπου 100 δισ. δολάρια.
Το μακροπρόθεσμο πρόβλημα των CCS
Παρά τα οράματα αυτά, υπάρχει και μία προειδοποίηση. Η Rystad Energy, και άλλοι, έχουν υπολογίσει τι χρειάζονται οι δραστηριότητες CCS για να παρέχουν την έξοδο διαφυγής από τις υπερβολικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου που θα παραμείνουν έως το 2050.
Οι ΗΠΑ και ο κόσμος έχουν τεράστιες δυνατότητες αποθήκευσης για CCS για χιλιάδες χρόνια. Αλλά το κόστος των CCS είναι υψηλό και θα απαιτήσει έναν μηχανισμό τιμολόγησης του άνθρακα προκειμένου να προωθήσει την εφαρμογή τους.
Εάν οι εταιρείες ορυκτής ενέργειας συνεχίσουν να υπερπαράγουν πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα, θα χρειαστεί να δημιουργηθεί μια τεράστια νέα βιομηχανία CCS – τουλάχιστον τόσο μεγάλη όσο η σημερινή βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου ίσως και – κατά ορισμένες εκτιμήσεις – διπλάσια.
Η παραγωγή ορυκτών καυσίμων παράλληλα με τη νέα βιομηχανία CCS θα είναι εξαιρετικά δύσκολο και δαπανηρό εγχείρημα για τις επιχειρήσεις ορυκτής ενέργειας, σε σύγκριση με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Θα ήταν πιο λογικό απλώς να μειώσουν την πραγματική τους παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου και να επενδύσουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Συμπεράσματα
Η τοποθέτηση του Γουόρεν Μπάφετ στην Occidental μπορεί να συνιστά μια επιχειρηματική ευκαιρία που βλέπει στην ανάπτυξη των CCS στις ΗΠΑ, επειδή οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν θέλουν να μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Αντίθετα, αντιμετωπίζουν την κλιματική αλλαγή με έμμεσους τρόπους: βελτιώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα των λειτουργιών τους, διορθώνοντας τις διαρροές μεθανίου και με CCS.
Επιπλέον, το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ ανέλαβε πρόσφατα να θεσπίσει κοινές πρωτοβουλίες με τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και αυτό μπορεί να καταστήσει εταιρείες όπως η Occidental πιο κερδοφόρες μειώνοντας τις άμεσες δαπάνες τους ή παρέχοντας έμμεσες φορολογικές ελαφρύνσεις.
Όλα τα παραπάνω είναι ασφαλή βραχυπρόθεσμα. Αλλά μακροπρόθεσμα υπάρχει μια σοβαρή προειδοποίηση: Η αύξηση της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα φαίνεται τεράστια, δαπανηρή και καθόλου πρακτική στη διαχείρισή της.