Σε πολιτική συμφωνία σχετικά με τα μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας κατέληξαν οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ στο έκτακτο Συμβούλιο των Βρυξελλών.
«Οι υπουργοί κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία σχετικά με μέτρα για τον μετριασμό των υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας: υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ανώτατο όριο στα έσοδα παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και συνεισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων», ανακοίνωσε η τσεχική προεδρία.
Τα μέτρα στοχεύουν στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και τον αναπροσανατολισμό των υπερκερδών των ενεργειακών εταιρειών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ωστόσο, χρειάζεται περισσότερη δράση για να περιοριστεί η ενεργειακή κρίση που τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και κινδυνεύει να πάθει ύφεση.
Ένα μέρος που λείπει από το παζλ των μέτρων είναι ο τρόπος αντιμετώπισης της ίδιας της τιμής του φυσικού αερίου. Μεγάλη μερίδα κρατών καλεί την ΕΕ να περιορίσει άμεσα την τιμή του φυσικού αερίου – αλλά η επιβολή μιας τιμής σε αυτό που είναι ουσιαστικά ένα παγκόσμιο εμπορεύσιμο αγαθό είναι εξαιρετικά δύσκολη και εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσει η ΕΕ.
Το μπλοκ των 15
Τα μέτρα στήριξης έχουν γίνει πιεστικά για τα δημοσιονομικά, ειδικά των λιγότερο εύπορων κρατών μελών που είναι δεν μπορούν πάντα να προστατεύουν τις επιχειρήσεις από τους αντίθετους ανέμους της αύξησης των τιμών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ολοένα μεγαλύτερη απόκλιση μεταξύ των μεγάλων οικονομιών και των οικονομιών της περιφέρειας.
Σε μια πρωτοβουλία στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα, 15 χώρες κάλεσαν τώρα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δράσει περιορίζοντας άμεσα την τιμή του φυσικού αερίου. Η Κομισιόν και η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία αντιτίθενται ωστόσο στην πρόταση.
Τα 15 κράτη που υπέγραψαν την επιστολή προς την Επίτροπο Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, στηρίζοντας το πλαφόν, αναμένεται να επιμείνουν για μία πρόταση της Κομισιόν προς αυτή την κατεύθυνση. Όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές, πριν την έναρξη της συνεδρίασης οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, του Βελγίου, της Πολωνίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Γαλλίας είχαν άτυπη συνάντηση σε μία προσπάθεια να γεφυρωθούν οι διαφορές.
Το ανώτατο όριο θα πρέπει να τεθεί σε επίπεδο που να είναι «αρκετά υψηλό και ευέλικτο ώστε να επιτρέψει στην Ευρώπη να προσελκύσει τους απαιτούμενους πόρους», ανέφεραν το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Πολωνία και η Ιταλία σε σημείωμά τους όπου εξηγούσαν την πρότασή τους, σύμφωνα με το Reuters. Οι χώρες αμφισβήτησαν τον ισχυρισμό της Επιτροπής ότι ένα ευρύ ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου θα απαιτούσε «σημαντικούς οικονομικούς πόρους» για τη χρηματοδότηση έκτακτων αγορών φυσικού αερίου εάν οι τιμές της αγοράς σπάσουν το ανώτατο όριο της ΕΕ.
Η άλλη πλευρά και το non-paper της Κομισιόν
Σε non-paper της Κομισιόν, που παρουσιάστηκε στις αντιπροσωπείες των κρατών μελών της ΕΕ την Τετάρτη, η Επιτροπή υποστήριξε ότι ένα ανώτατο όριο τιμής που καλύπτει τόσο τις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) όσο και τις προμήθειες μέσω αγωγών θα ήταν δύσκολο να εφαρμοστεί και θα μπορούσε να θέσει κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια.
Οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, που αντιπροσωπεύουν το 40% του συνόλου της προμήθειας της ΕΕ πριν από τον πόλεμο, έχουν μειωθεί κατά 85%. Ένα μεγάλο μέρος των προμηθειών που αντικαθιστούν τις ρωσικές προμήθειες έχει αγοραστεί από εταιρείες φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά LNG, το οποίο αποστέλλεται από χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Κατάρ, της Ρωσίας, της Νιγηρίας και της Αλγερίας.
Περιορίζοντας το ποσό που επιτρέπεται να πληρώνουν οι εταιρείες, οι έμποροι φυσικού αερίου που δεν επιθυμούν να πουλήσουν σε τιμές χαμηλότερες της αγοράς θα μπορούσαν απλώς να αποφασίσουν να σταματήσουν ή να σταματήσουν τις αποστολές, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε έλλειψη εφοδιασμού κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Θα μπορούσε επίσης να παρεμποδίσει το εμπόριο φυσικού αερίου μεταξύ των χωρών της ΕΕ, επειδή η ενιαία τιμή αφαιρεί το κίνητρο για τις εταιρείες να μεταφέρουν φυσικό αέριο σε περιοχές όπου υπάρχει έλλειψη.
Ένας πανευρωπαϊκός μηχανισμός θα μπορούσε να αντικαταστήσει τα κίνητρα της αγοράς, αλλά αυτό θα πρέπει να σχεδιαστεί από την αρχή, κάτι που σύμφωνα με έναν αξιωματούχο της ΕΕ είναι «πολύ περίπλοκο και μπορεί να πάρει μήνες».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βρει ένα τρόπο να προσεγγίσει τα πλαφόν στην τιμή αερίου τα οποία θα μπορούν να αποδεχθούν και τα 27 κράτη-μέλη του ευρωπαϊκού μπλοκ, δήλωσε σήμερα η επικεφαλής της ενεργειακής πολιτικής στην ΕΕ. «Καθώς διαφορετικά κράτη-μέλη αναμένουν διαφορετικές λύσεις, η Κομισιόν πρέπει να παρουσιάσει μια ιδέα που να έχει συνολικά ευρεία στήριξη … Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο που να είναι αποδεκτός για όλα τα κράτη-μέλη», δήλωσε η επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, προσερχόμενη σε συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ που θα συζητήσουν το θέμα αυτό.
Πάντως τα «σπαθιά» μεταξύ των 27 δεν αναμένεται να βγουν στο σημερινό συμβούλιο ενέργειας. Η συζήτηση αναμένεται πως θα καταλήξει στο τραπέζι των ευρωπαίων ηγετών, που θα συναντηθούν στην Πράγα την 6η και 7η Οκτωβρίου στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής.
–