Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ενέκριναν την εκταμίευση της όγδοης και τελευταίας δόσης ύψους 725 εκατ. ευρώ που αφορά την επιστροφή κερδών (SΜP’s & ANFA’s) από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες και κυρίως την απαλλαγή από το επιτοκιακό περιθώριο (step up margin) 2% το οποίο είχε επιβληθεί σε δάνειο που είχε λάβει η Ελλάδα από τον EFSF για επαναγορά χρέους, η καταβολή του οποίου θα ξεκινούσε από το 2023 και θα ολοκληρώνονταν το 2049. Το ποσό αυτό ανέρχεται σε 5,2 δισ. ευρώ. Είναι η τελευταία φορά που το Eurogroup συζητά για μέτρα που σχετίζονται με πολιτική χρέους από τον Ιούνιο του 2018, οπότε και η Ελλάδα είχε τεθεί σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας έως και τον Αύγουστο του 2022.
Για απόφαση με την οποία αναγνωρίζεται ότι, σε συνέχεια της εξόδου από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον περασμένο Αύγουστο, έχει ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα και η οικονομία μας – παρά τις πολλαπλές, εξωγενείς κρίσεις – καταγράφει θετική πορεία και ευοίωνες προοπτικές. «Απόφαση με την οποία πιστοποιείται ότι η Ελλάδα, μέσα σε αντίξοες – διεθνώς – συνθήκες, συνεχίζει με συνέπεια και αποτελεσματικότητα την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Απόφαση με την οποία επιβραβεύεται η εντατική και συστηματική δουλειά κοινωνίας και πολιτείας, μέσα από την ενεργοποίηση της τελευταίας δόσης των συμπεφωνημένων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας.
« Η Ελλάδα στέκεται πλέον στα δικά της πόδια»
«Χαιρετίζουμε την εκπλήρωση των συγκεκριμένων δεσμεύσεων στον τομέα της είσπραξης φόρων, της κτηματογράφησης και των δασικών χαρτών, της υγειονομικής περίθαλψης, της αφερεγγυότητας και δημόσιες επιχειρήσεις. Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές έχουν επιτύχει απτή επιτάχυνση στην εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών και εκκρεμών υποχρεώσεων, αν και απαιτείται περαιτέρω εργασία για την εκκαθάριση των κληροδοτημένων αποθεμάτων καθώς και για την εκκαθάριση των κρατικών εγγυήσεων».
Ιστορική στιγμή χαρακτήρισε ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Πασκάλ Ντόναχιου τη συγκεκριμένη απόφαση, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «η Ελλάδα στέκεται πλέον στα δικά της πόδια». Εξαιρετικά νέα για την Ελλάδα, τους πολίτες της και τις ελληνικές αρχές χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη απόφαση ο ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομίας κ. Πάολο Τζεντιλόνι.
«Η Ελλάδα έκανε περισσότερα από όσα περιμέναμε πριν 4 χρόνια» επεσήμανε ο νέος επικεφαλής του ESM κ. Πιερ Γκραμένια, τονίζοντας ότι μαζί με τις δόσεις που εκταμιεύθηκαν τα τελευταία 4 χρόνια, το ποσό ανέρχεται σε 11 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα, σημειώνεται στο ανακοινωθέν, ότι έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να ολοκληρώσει τις δεσμεύσεις της και ότι υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιβεβαιωθεί η αποδέσμευση μιας τελικής δόσης μέτρων για το χρέος. «Με την επιφύλαξη της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών, η Ομάδα Εργασίας του Eurogroup και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) αναμένεται να εγκρίνουν τη μεταφορά ισοδύναμων ποσών εισοδήματος SMP-ANFA, τη μείωση στο μηδέν του περιθωρίου επιτοκίου για ορισμένα δάνεια του EFSF για το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και τη μείωση στο μηδέν του περιθωρίου επιτοκίου από το 2023 και μετά».
«Να συνεχιστεί η αποφασιστική αντιμετώπιση»
Ωστόσο όπως σημειώνεται, η παγκόσμια αστάθεια που δημιουργήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία υπογραμμίζει την ανάγκη να συνεχιστεί η αποφασιστική αντιμετώπιση των υφιστάμενων μεσοπρόθεσμων κινδύνων και προκλήσεων που εντοπίστηκαν στην πρώτη έκθεση επιτήρησης μετά το πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένης
· της αποτελεσματικής λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων,
· της πρωτοβάθμιας υγείας,
· την κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας,
· τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα,
· την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών,
· τις εκκρεμείς υποθέσεις αφερεγγυότητας νοικοκυριών και κρατικές εγγυήσεις, καθώς και
· την εφαρμογή του sale and lease back για τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής του πλαισίου αφερεγγυότητας.
Επιπλέον, η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας θα συνεχίσει να παρέχει σημαντική ώθηση στην οικονομία, καθώς και ισχυρό καταλύτη για τις προσπάθειες προς την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Όπως σημειώνεται, οι ελληνικές αρχές δεσμεύθηκαν ότι θα συνεχίσουν τη μεταρρυθμιστική διαδικασία, και ειδικότερα να διασφαλίσουν ταχέως την ομαλή λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ζήτημα το οποίο θα εκτιμηθεί κατά τη δεύτερη έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί την άνοιξη του 2023.
«Στο εξής, η συνεχής εφαρμογή μιας φιλόδοξης αναπτυξιακής στρατηγικής και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών θα συνεχίσουν να αποτελούν τα βασικά συστατικά για τη βιωσιμότητα του χρέους» τονίζεται στο ανακοινωθέν.
Επιβολή μοντέλου τιμολόγησης το 2023
Πρόταση για επιβολή ενός μοντέλου τιμολόγησης της ενέργειας σε δύο επίπεδα για ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις που είναι εκτεθειμένες απέναντι στις αυξημένες τιμές της ενέργειας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση των υπουργών Οικονομικών, για το 2023 προτείνεται επιχειρήσεις και νοικοκυριά να λαμβάνουν ένα βασικό πακέτο ενεργειακών υπηρεσιών σε τιμή που θα επιδοτείται έως όμως ένα όριο κατανάλωσης. Από εκεί με πέρα, θα ισχύουν «οι τιμές αγοράς για την κατανάλωση ενέργειας που θα υπερβαίνει το όριο» που θα τεθεί. Ειδικά για τις επιχειρήσεις, στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι κριτήριο θα είναι η βιωσιμότητα τους.
Στο κοινό ανακοινωθέν των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης για τα προσχέδια των προϋπολογισμών των κρατών-μελών για το 2023, σημειώνεται ότι το επόμενο έτος, τον χειμώνα, αρκετές χώρες θα βρεθούν αντιμέτωπες με τεχνική ύφεση και την ανάπτυξη να επιστρέφει την Άνοιξη χωρίς όμως να αποκλείεται τα μέτρα στήριξης να χρειαστεί να επεκταθούν για το σύνολο του 2023. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση, τα μέτρα που θα ληφθούν θα πρέπει να στοχεύουν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Δεν παραλείπεται μάλιστα η άσκηση κριτικής για τα μέτρα στήριξης που έλαβαν κάποια κράτη καθώς ήταν οριζόντια και όχι στοχευμένα. Οι ΥΠΟΙΚ στρέφοντας το ενδιαφέρον τους στο 2023 σημειώνουν ότι οι παρεμβάσεις θα πρέπει να «διασφαλίσουμε ότι θα είναι στοχευμένα και θα επικεντρωμένα σε ευάλωτα νοικοκυριά και βιώσιμες επιχειρήσεις που εκτίθενται». Και συμπληρώνουν ότι «θα μπορούσε να διερευνηθεί ένα καλά βαθμονομημένο μοντέλο τιμολόγησης ενέργειας δύο επιπέδων» αλλά και «άλλα συστήματα που θα επιτυγχάνουν παρόμοιους στόχους, λαμβάνοντας υπόψη τα εθνικά χαρακτηριστικά»…
Τονίζεται παράλληλα ότι καθώς οι τιμές της ενέργειας θα μειώνονται, το Eurogroup συμφωνεί ότι όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει σταδιακά να αποσύρουν» τα μέτρα στήριξης. «Τα κράτη μέλη με υψηλά επίπεδα χρέους θα πρέπει να ακολουθήσουν συνετή δημοσιονομική πολιτική, ιδίως περιορίζοντας την εθνικά χρηματοδοτούμενη αύξηση των πρωτογενών τρεχουσών δαπανών» σημειώνεται στο ανακοινωθέν.