Ένταση στον αριστερό συνασπισμό της Ισπανίας έχει ανοίξει τέσσερις μήνες πριν από τις δημοτικές εκλογές, καθώς τα δύο κόμματα του συνασπισμού (σοσιαλιστές/αριστερά) διαφωνούν για ένα νομοσχέδιο που, αν εγκριθεί από το κοινοβούλιο, θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο ο νόμος τιμωρεί τα σεξουαλικά αδικήματα.
Μετά την έγκριση του νόμου για τη συνολική εγγύηση της σεξουαλικής ελευθερίας στις 7 Οκτωβρίου, ύστερα από δύο χρόνια εργασίας υπό την ηγεσία της Ισπανίδας υπουργού Ισότητας Irene Montero (Unidas Podemos), τα δύο κόμματα του συνασπισμού δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στην πρόταση «μόνο το ναι σημαίνει ναι», που αποσκοπεί στη μεταρρύθμιση του ποινικού κώδικα.
Αφού σημείωσε τις σοβαρές αποκλίσεις, το σοσιαλιστικό κόμμα PSOE του Σάντσεθ αποφάσισε να καταθέσει τη Δευτέρα πρόταση μεταρρύθμισης στο κοινοβούλιο, για την οποία δεν κατάφερε να έχει την υποστήριξη της Unidas Podemos, υπονομεύοντας την ενότητα του αριστερού συνασπισμού και εκθέτοντας δημοσίως τις αντίθετες απόψεις τους σε πολλούς ευαίσθητους «φακέλους».
Το PSOE κατέθεσε την πρόταση μόλις ο πρόεδρος της Unidas Podemos στο ισπανικό κοινοβούλιο, Jaume Asen, υπερασπίστηκε την ευρωστία και την ενότητα του προοδευτικού κυβερνητικού συνασπισμού τη Δευτέρα σε συνέντευξή του στη δημόσια ισπανική τηλεόραση (RTVE).
«Πρόκειται για μια ασυμφωνία, αλλά μπορεί εύκολα να επιλυθεί», δήλωσε ο Asen στο RTVE, προσθέτοντας ότι υπάρχει περιθώριο για συμφωνία μεταξύ της Unidas Podemos και του σοσιαλιστικού κόμματος PSOE (S&D) σχετικά με τον επίμαχο νόμο, αλλά προειδοποίησε ότι «το PSOE πρέπει να αποφασίσει αν θα στραφεί προς το (κεντροδεξιό) Λαϊκό Κόμμα (PP) ή προς τα αριστερά» για να αποκτήσει την απαραίτητη υποστήριξη.
Ορισμός της «συναίνεσης»
Η πρόταση των Unidas Podemos για την τροποποίηση του ισπανικού Ποινικού Κώδικα θα επανακατηγοριοποιούσε οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη χωρίς συναίνεση ως έγκλημα «σεξουαλικής επίθεσης», ανέφεραν τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης.
Σύμφωνα με το νέο κείμενο που παρουσίασε το PSOE, «η συναίνεση θεωρείται ότι υπάρχει μόνο όταν έχει εκφραστεί ελεύθερα μέσω πράξεων που, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της περίπτωσης, εκφράζουν σαφώς τη βούληση του προσώπου».
Ενώ ο στόχος του νέου κειμένου ήταν η αυστηροποίηση των εγκλημάτων σεξουαλικής κακοποίησης, κατά κάποιο τρόπο οδήγησε στη μείωση των ποινών για τους σεξουαλικούς παραβάτες. «Όποιος προβαίνει σε οποιαδήποτε πράξη που παραβιάζει τη σεξουαλική ελευθερία άλλου προσώπου χωρίς τη συγκατάθεσή του τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από ένα έως τέσσερα έτη, ως υπεύθυνος για σεξουαλική κακοποίηση», γράφει το άρθρο 178 του νόμου που δημοσιεύθηκε στην ισπανική κρατική εφημερίδα.
Και παρόλο που ο νόμος περιλαμβάνει επίσης επιβαρυντικές περιστάσεις που θα αυξήσουν τα χρόνια φυλάκισης, για παράδειγμα, όταν «η σεξουαλική επίθεση συνίσταται σε σαρκική πρόσβαση με κολπικά, πρωκτικά ή στοματικά μέσα ή στην εισαγωγή σωματικών μελών ή αντικειμένων με οποιοδήποτε από τα δύο πρώτα μέσα», πολλοί από όσους καταδικάστηκαν για σεξουαλική επίθεση, συμπεριλαμβανομένων ανηλίκων, έχουν ήδη επωφεληθεί από τον νέο νόμο, ανέφερε ο ραδιοφωνικός σταθμός Onda Cero.
Το νομοσχέδιο, το οποίο πρέπει ακόμη να εγκριθεί από το κοινοβούλιο, θα αλλάξει σημαντικά τον νόμο. Μόλις εγκριθεί, ένα σεξουαλικό έγκλημα θα ορίζεται από τη ρητή συγκατάθεση μιας γυναίκας, αλλά όχι τόσο από τη στάση του θύματος – αν προέβαλε αντίσταση ή αν ήταν παθητική. Ο ποινικός κώδικας δεν παρέχει συγκεκριμένο ορισμό της συναίνεσης, αν και πρέπει να υπάρχει απόδειξη βίας ή εκφοβισμού για να διαπιστωθεί η ύπαρξη βιασμού.
Fake news η μαζική απελευθέρωση των επιτιθέμενων
«Η συναίνεση θα θεωρείται ότι υπάρχει μόνο όταν έχει εκδηλωθεί ελεύθερα μέσω πράξεων που εκφράζουν σαφώς τη βούληση του ατόμου, λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις της περίπτωσης», αναφέρει το κείμενο του νέου σχεδίου.
Στην πραγματικότητα, το PSOE κατέθεσε την πρόταση τη Δευτέρα για να διορθώσει τις επιπτώσεις του νόμου που προώθησε το Υπουργείο Ισότητας, ο οποίος σε ορισμένες περιπτώσεις, οδήγησε σε μείωση των ποινών και στην απελευθέρωση μερικών βιαστών.
Λόγω του τεράστιου αριθμού μηνυμάτων που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και υποστηρίζουν ότι με τη μείωση των ποινών για τους βιαστές στο νέο νόμο θα υπάρξει «μαζική» απελευθέρωση των σεξουαλικών επιτιθέμενων, το RTVE δημοσίευσε πρόσφατα μια έκθεση ελέγχου των γεγονότων για να αποσαφηνίσει την κατάσταση και να καταρρίψει τις φάρσες των μέσων ενημέρωσης.
Τον Μάιο θα διεξαχθούν δημοτικές εκλογές στην Ισπανία – μια ψηφοφορία που πολλοί θεωρούν ως την πρώτη δοκιμασία για τον κυβερνητικό συνασπισμό του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ με την Unidas Podemos.
Οι βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν τον Δεκέμβριο, όταν η Ισπανία διανύει τον τελευταίο μήνα της προεδρίας της στο Συμβούλιο της ΕΕ, η οποία αρχίζει την 1η Ιουλίου.