Η κυβέρνηση ενδεχομένως να έχει, πέραν των καλύτερων δημοσιονομικών επιδόσεων και του περιθωρίου που δίνουν οι χαμηλές τιμές ενέργειας, και ένα ακόμη στήριγμα στη βούλησή της να προχωρήσει σε ανακοινώσεις νέων μέτρων στήριξης (τα οποία έχει προαναγγείλει πως θα «κλειδώσουν» το επόμενο διάστημα). Ο λόγος για μία αχνή αλλαγή στάσης που αρχίζει να διαφαίνεται όχι μόνο στις Βρυξέλλες, αλλά και μεταξύ των χωρών του λεγόμενου ευρωπαϊκού «Βορρά».
Η αλλαγή συνδέεται με την παραδοχή ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα έχουν διάρκεια (όπως φαίνεται και από τα στοιχεία για το δομικό πληθωρισμό που παραμένει στάσιμος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και εντείνεται στην Ελλάδα), αλλά και από το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις συγκλίνουν προς ένα δεύτερο πιθανό κύμα πληθωριστικών πιέσεων στην αγορά ενέργειας το δεύτερο εξάμηνο.
Η αχνή αυτή αλλαγή στάσης αποτυπώνεται και σε κείμενο του ολλανδικού Υπουργείου Οικονομικών για τη Σύνοδο του Eurogroup και του Ecofin της προσεχούς εβδομάδος(13ης και 14ης Φεβρουαρίου). Γίνεται παραδοχή των πιθανών αποκλίσεων από τους δημοσιονομικούς στόχους των κρατών-μελών το 2023 οι οποίες αναφέρεται πως θα πρέπει να γίνουν αποδεκτές λόγω των συνθηκών.
Καλύτερη εικόνα για τα δεδομένα και για τις προοπτικές – όπως πλέον έχουν διαμορφωθεί αναμένεται να παρουσιαστούν και επίσημως στις συνοδούς των υπουργών. Θα παρουσιαστούν οι νεότερες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά θα υπάρχει εικόνα και για τις νέες χειμερινές εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίες, όπως έχει προαναγγελθεί, θα ανακοινωθούν και επίσημα μέσα στο Φεβρουάριο.
Η εν λόγω «κατανόηση» έχει ειδική σημασία και όσο διαρκεί η «θολούρα» αναφορικά με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες. Και σε αυτό το πεδίο πάντως η προσπάθεια συνεχίζεται, αλλά δεδομένου ότι η αρχική προθεσμία ήταν η ύπαρξη συμφωνίας έως το Μάρτιο. Τα βλέμματα σε διαπραγματευτικό επίπεδο έχουν επόμενο σταθμό τη Σύνοδο Κορυφής.
Προσωρινά μέτρα στήριξης για να μειωθεί ο πληθωρισμός
Αναλυτικά στο κείμενο της ολλανδικής κυβέρνησης αναφέρεται ότι ο συνδυασμός χαμηλότερης οικονομικής ανάπτυξης και δημοσιονομικών μέτρων στήριξης μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση των δημοσιονομικών προοπτικών των κρατών μελών. Κάποια επιδείνωση στη δημοσιονομική θέση σε κράτη αναφέρεται πως είναι κατανοητή λόγω των τρεχουσών συνθηκών και των αβέβαιων προοπτικών. Αλλά, αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι παραμένει σημαντικό να δίδεται έμφαση στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.
Επισημαίνεται επίσης ότι λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, δεν είναι επιθυμητά οριζόντια μέτρα στήριξης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να προωθούνται παρεμβάσεις για να περιοριστούν οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες των υψηλότερων τιμών ενέργειας, ειδικά για την προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων. Όπως είναι επίσης σημαντικό τα μέτρα να είναι προσωρινά και στοχευμένα και έτσι να μην οδηγούν σε επιπλέον αύξηση του πληθωρισμού.
Γίνεται τέλος σαφές πως αυτή τη στιγμή ασκούνται πιέσεις στις τιμές κυρίως στο μέτωπο των τροφίμων λόγω της αποκλιμάκωσης των διεθνών τιμών φυσικού αερίου αλλά το μέλλον είναι αβέβαιο. Ειδικά για το κατά πόσο θα υπάρξει νέος κίνδυνος ελλείψεων φυσικού αερίου στην ΕΕ πριν από τον χειμώνα 2023-2024, ανάλογα με τις διεθνείς εξελίξεις στις οποίες πλέον περιλαμβάνεται και η παράμετρος της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας μετά την αλλαγή πολιτικής αναφορικά με την πανδημία.