Πριν από τους σεισμούς της Δευτέρας, η Γκαζιαντέπ ήταν μια πολυσύχναστη και ευημερούσα συνοριακή πόλη, ένα καταφύγιο για τους πρόσφυγες που διέφυγαν από τις συγκρούσεις στη γειτονική Συρία. Όταν ο καιρός ήταν καλός, τα πλήθη έκαναν βόλτα στα καταπράσινα πάρκα του, έκαναν αγορές σε ένα εμπορικό κέντρο και έκαναν παρέα σε μια πλατεία στους πρόποδες μιας αρχαίας ακρόπολης.
Σήμερα, η Γκαζιαντέπ είναι μια πόλη-φάντασμα. Με χιλιάδες κτίρια κατεστραμμένα ή με ζημιές και χωρίς ρεύμα ή τρεχούμενο νερό, πολλοί κάτοικοι τράπηκαν σε φυγή. Όσοι παραμένουν κοιμούνται σε αυτοκίνητα, σχολεία ή στο δρόμο, παρά τον παγωμένο χειμώνα. Κάνουν ουρά για φαγητό.
«Δεν είναι καθόλου αρκετό. Χρειαζόμαστε τα πάντα», είπε η Aynur Kivin, 53 ετών, η οποία κάθισε σε μια λεπτή κουβέρτα στο πάτωμα ενός σχολικού γυμναστηρίου με 14 συγγενείς, συμπεριλαμβανομένου ενός μωρού δύο μηνών που κοιμόταν. «Χάσαμε τα πάντα. Φοράω ρούχα άλλων ανθρώπων».
Η τουρκική κυβέρνηση προέτρεψε τους πολίτες να μην επιστρέψουν σε κτίρια που δεν έχουν ελεγχθεί για δομική ακεραιότητα. Και ο κόσμος εξέφρασε αυξανόμενη απογοήτευση για την απάντηση της κυβέρνησης.
Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε την Γκαζιαντέπ την Πέμπτη και δεσμεύτηκε να ανοικοδομήσει, υποσχόμενος βοήθεια στα θύματα. Αναγνώρισε ότι ορισμένα τμήματα της κυβερνητικής αντίδρασης ήταν αργά, αλλά είπε ότι κανείς δεν θα μπορούσε να ήταν προετοιμασμένος για την κλίμακα της καταστροφής που προκλήθηκε από τον διπλό σεισμό.
Ο Τσετίν Σίμσεκ, ένας 58χρονος υπεργολάβος σιδηρουργίας, βρισκόταν στους πρόποδες του Κάστρου Γκαζιαντέπ, μιας αρχαίας κατασκευής που χρησιμοποιούνταν από τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Τμήματα των τοίχων κατέρρευσαν κατά τη διάρκεια του σεισμού, αφήνοντας κομμάτια πέτρας στην πλατεία γύρω του.
Από παιδί, ο κ. Σίμσεκ είπε ότι είχε επισκεφθεί το κάστρο για να απολαύσει καθαρό αέρα και να σταθεί στη σκιά των τειχών του. Τώρα, ο κύριος Σίμσεκ κοιμάται στο δρόμο μπροστά από το σπίτι του. Κρατά φωτιά για να ζεσταθεί με τη γυναίκα του και τα τρία του παιδιά.
Οι συνεχιζόμενοι μετασεισμοί τρομάζουν τα τρία παιδιά του, είπε. «Όταν το σπίτι κουνιέται, τρέχουμε μακριά».
Ο σεισμός έπληξε τους μιναρέδες των τζαμιών και έκανε ερείπια πολυκατοικίες. Την Πέμπτη, τα σωστικά συνεργεία χτένισαν τα συντρίμμια των κτιρίων που κατέρρευσαν αναζητώντας πτώματα.
Υπήρξαν σύντομες στιγμές χαράς. Μια ινδική ομάδα έρευνας και διάσωσης ανέσυρε ζωντανό ένα 6χρονο κορίτσι από τα ερείπια ενός επταώροφου κτιρίου στην Γκαζιαντέπ σχεδόν 90 ώρες μετά τους σεισμούς.
Ωστόσο, γενικά, οι ελπίδες εξασθενούσαν ότι θα βρεθούν πολλοί περισσότεροι επιζώντες στα συντρίμμια, καθώς ο αριθμός των νεκρών την Πέμπτη ξεπέρασε τους 21.000 στην Τουρκία και τη Συρία.
Πολλοί κάτοικοι της Γκαζιαντέπ είναι Σύροι που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους κατά τη διάρκεια των αναταραχών στη γειτονική Συρία. Η Τουρκία έχει δεχθεί περισσότερους από τρία εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στη χώρα.
Μια δίδυμη πόλη του Χαλεπίου, ο αρχαίος εμπορικός σταθμός πέρα από τα σύνορα στη Συρία, το Γκαζιαντέπ υπήρξε εδώ και πολύ καιρό ένας ενδιάμεσος σταθμός για εμπόρους, ταξιδιώτες και μετανάστες. Η πόλη είναι εμβληματική του πώς η τρέχουσα συριακή κρίση έχει μεταμορφώσει την Τουρκία.
Δεκάδες χιλιάδες Σύροι εγκαταστάθηκαν στο Γκαζιαντέπ, ζώντας ανάμεσα σε Τούρκους πολίτες, πολλοί από τους οποίους εργάζονταν σε εργοστάσια και εργαστήρια της πόλης που κατασκευάζουν παπούτσια, υφάσματα, πλαστικά, μέταλλα και μηχανήματα.
«Δεν υπάρχει πια ζωή εδώ. Οι άνθρωποι φεύγουν», είπε ο Μπουρντάν Καζέμ, ένας Σύρος που εγκαταστάθηκε εδώ αφού εγκατέλειψε τη συριακή πόλη Χάμα το 2014, αφού ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ έστειλε τανκς για να συντρίψει τις διαδηλώσεις εκεί και αργότερα πολιόρκησε την πόλη.
Ο κύριος Καζέμ εργάζεται τώρα σε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας και ήρθε να δει το κάστρο γιατί είχε καιρό να σκοτώσει αφού ο χώρος εργασίας του είχε κλείσει λόγω του σεισμού. «Τώρα δεν ξέρεις ποιος είναι κάτω από τα ερείπια, αν είναι Σύροι ή Τούρκοι», είπε.
Οι Σύροι πρόσφυγες που ζουν στην Τουρκία έχουν δεχθεί πιέσεις από ένα κύμα αντιμεταναστευτικού αισθήματος σε δύσκολες οικονομικές περιόδους. Ο κ. Ερντογάν έχει δεσμευτεί να επιστρέψει έως και ένα εκατομμύριο Σύρους στη χώρα τους σε αυτό που η κυβέρνηση λέει ότι είναι ένα εθελοντικό πρόγραμμα. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι οι τουρκικές αρχές απέλασαν βίαια εκατοντάδες Σύρους πέρυσι.
«Το Γκαζιαντέπ τελείωσε. Τελείωσε όταν έφτασαν οι Σύροι», είπε ο τοπικός καταστηματάρχης Χασάν Πολάτ, 52 ετών.
Οι σεισμοί έχουν δοκιμάσει τη φήμη της σκληρότητας της Γκαζιαντέπ, η οποία αποτυπώνεται στο όνομά της. Γνωστό ως Antep για αιώνες, η κυβέρνηση της έδωσε το πρόθεμα Gazi, μια τουρκική λέξη που σημαίνει «βετεράνος», ένας τίτλος που τιμά τον ηρωισμό που επέδειξε η πόλη στην αντίσταση στη γαλλική πολιορκία μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο σεισμός έχει επίσης εγείρει ερωτήματα σχετικά με τα κατασκευαστικά πρότυπα της Τουρκίας. Ο κ. Σίμσεκ, ο υπεργολάβος που επισκέφτηκε το κάστρο την Πέμπτη, είπε ότι η εταιρεία του είχε μερικές φορές κατασκευάσει κτίρια με λιγότερο σίδηρο από ό,τι απαιτούνταν κατόπιν εντολής μεγάλων εργοληπτικών εταιρειών.
Είπε ότι μερικές φορές αρνιόταν να κόψει τις γωνίες, αλλά άλλες φορές συμφωνούσε για να βγάλει χρήματα για να ταΐσει την οικογένειά του. «Το έκανα γιατί μου το είπαν», είπε.
Χωρίς βιώσιμο καταφύγιο και πουθενά αλλού να πάνε, πολλοί από τους κατοίκους της Γκαζιαντέπ έχουν φύγει, επιστρέφοντας σε χωριά των προγόνων ή προσχωρώντας σε συγγενείς σε άλλες πόλεις. Οι δρόμοι είναι άδειοι, τα περισσότερα καταστήματα κλειστά. Σε μια γειτονιά, οι κάτοικοι παρατάχθηκαν στο πεζοδρόμιο για να δεχτούν φαγητό από ένα εστιατόριο που έστησε ένα περίπτερο που προσφέρει δωρεάν γεύματα.