Δικαίωμα εξαγοράς δεκάδων καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου αποδίδοντας τίτλους ιδιοκτησίας – έπειτα από 100 χρόνια – δίνει νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ στη Βουλή. Πρόκειται για ακίνητα σε περιοχές σε όλη τη χώρα για τα οποία δεν υπάρχει σαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς και το Δημόσιο αντιμάχεται με κληρονόμους ή και αγοραστές.
Με βάση το νομοσχέδιο, πρόκειται για καταπατημένα ακίνητα επί των οποίων έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα κτίσματα. Δηλαδή κατοικίες, τουριστικά- βιομηχανικά -αγροτικά ακίνητα, αποθήκες θα διατεθούν με εκπτώσεις έως 80% στο τίμημα εξαγοράς και θα δίνεται και η δυνατότητα εξόφλησης σε 60 δόσεις για όσους έχουν ιδιοποιηθεί ακίνητο του ελληνικού δημοσίου για πάνω από 30 έτη.
Εξαιρούνται αρχαιολογικοί χώροι, δάση, αιγιαλοί -παραλίες ή παρόχθιες και παραποτάμιες περιοχές που έχουν περιέλθει στην ΕΤΑΔ- Υπερταμείο. Εξαιρέσεις μπορεί να υπάρξουν και ύστερα από υπόδειξη φορέων υπουργείων, για λόγους εθνικής ή δημόσιας ασφάλειας κλπ.
Τα καταπατημένα ακίνητα του δημοσίου που μπορούν να εξαγοραστούν αφορά τις παρακάτω περιπτώσεις:
- Με κατοχή από ιδιώτη τουλάχιστον 30 χρόνια, αν υπάρχουν τίτλοι αγοράς ή ιδιοκτησίας και κτίσματα πριν από το 1992.
- Με κατοχή επί τουλάχιστον 40 χρόνια εφόσον υπάρχει κτίσμα (που αποτελεί και μοναδική κατοικία ή εμπορική εκμετάλλευση –πχ βιοτεχνία- του ιδιώτη) πριν από το 1982.
- Ο ιδιώτης θα μπορεί να λάβει μέχρι ένα άρτιο οικόπεδο (για εντός σχεδίου) ή 10 στρέμματα γης (για εκτός σχεδίου).
- Προβλέπονται και περιπτώσεις που οι ιδιώτες θα μπορούν να λάβουν και ακόμα μεγαλύτερες εκτάσεις (πχ 20 στρέμματα ή τυχόν μικρό υπόλοιπο που απομένει ανεκμετάλλευτο). Μπορούν να εξαγοράσουν όμως και ακίνητα που περιλαμβάνουν (όχι παραπάνω όμως από το 20% της συνολικής επιφάνειας) εκτάσεις χαρακτηρισμένες ως δασικές ή natura, υπογράφοντας ταυτόχρονα και ρήτρα προστασίας τους. Αν επιχειρήσουν να κτίσουν ή παρέμβουν στις ευαίσθητες αυτές εκτάσεις, τότε η εξαγορά ακυρώνεται και αποβάλλονται από το ακίνητο
Το τίμημα μπορεί να εξοφληθεί είτε εφάπαξ με επιπλέον έκπτωση 10% είτε τμηματικά σε 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις. Το ποσό της κάθε δόσης δεν μπορεί να μικρότερο των 100 ευρώ. Στην περίπτωση που το τίμημα καταβληθεί εφάπαξ το υπουργείο Οικονομικών εκδίδει την απόφαση εξαγοράς και καταχωρείται στο υποθηκοφυλακείο ή κτηματολογικό γραφείο. Σε περίπτωση τμηματικής καταβολής η διαδικασία εγγραφής του ακινήτου και η απόφαση εξαγοράς γίνεται με την καταβολή της τελευταίας δόσης.
Υπάρχει έκπτωση σε ποσοστό 1% ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο 30 και 40 ετών με ανώτατο όριο 50% στο ποσό του τιμήματος εξαγοράς. Ενώ, υπάρχει και μία δεύτερη κατηγορία έκπτωσης που αφορά σε κοινωνικά κριτήρια με μειωμένο τίμημα για την προστασία ευάλωτων προσώπων. Αναλόγως με την περίπτωση η έκπτωση κυμαίνεται από 15% έως 30% επί του τιμήματος εξαγοράς.
Στο τίμημα εξαγοράς προβλέπονται εκπτώσεις με τη μέγιστη να μην μπορεί να υπερβαίνει το 80% της αντικειμενικής αξίας. Επιπλέον έκπτωση μπορούν να τύχουν οι αιτούντες στις εξής περιπτώσεις :
· κατοχή πάνω από τα τουλάχιστον 30 ή 40 χρόνια , κατά περίπτωση: μείωση κατά 1% την ανά έτος. Για παράδειγμα, για 90 χρόνια κατοχή, προσφέρεται έκπτωση 50%, που είναι και το ανώτατο πλαφόν μείωσης του τιμήματος, λόγω παλαιότητος.
· εάν ο αιτών είναι άτομο με αναπηρία 80% και άνω, ή και εάν είναι πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από ένα 1 έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 60.000 ευρώ: μείωση τιμήματος κατά 30%.
· για αναπηρία 67%-79% προβλέπεται έκπτωση 20%. Έκπτωση έχει και κάθε πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από ένα 1 έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 18.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ.
· παλιννοστούντες ομογενείς, ο οποίος έχει εγγραφεί στα μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή είναι μόνιμος κάτοικος παραμεθόριων περιοχών: μείωση 20%.
· πολύτεκνοι: μείωση 20%, εφόσον έχουν ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ, ή ετήσιο οικογενειακό 80.000 ευρώ.
· τρίτεκνοι: μείωση 15% εάν το ετήσιο ατομικό εισόδημα δεν ξεπερνά τα 25.000 ευρώ ή τα 40.000 το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα.
· μονογονεϊκές οικογένειες: μείωση 15%
· μακροχρόνια άνεργοι: 15%
· δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος – ΚΕΑ: μείωση 20%
· εάν εντός του ακινήτου υφίσταται κτίσμα που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος: έκπτωση 20%.
Με βάση το νομοσχέδιο το 50% του τιμήματος που εισπράττει το Δημόσιο, αποδίδεται στην ΕΤΑΔ που αποτελεί θυγατρική του «Υπερταμείου» Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας.