Η γερμανική κυβέρνηση κατέθεσε σχέδιο νόμου που στοχεύει στην αποτροπή έλλειψης φαρμάκων λόγω της αύξησης του κόστους παραγωγής. Ωστόσο, οι παραγωγοί γενόσημων προειδοποιούν ότι τα σχέδια είναι ανεπαρκή και ότι απαιτούνται ευρύτερες προσαρμογές των τιμών για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.
Οι ελλείψεις κοινών φαρμάκων που ταλαιπώρησαν πολλές χώρες της ΕΕ στις αρχές του τρέχοντος έτους έριξαν τα φώτα της δημοσιότητας στα προβλήματα γύρω από την ασφάλεια του εφοδιασμού, ιδίως για τα γενόσημα φάρμακα που δεν προστατεύονται πλέον από πατέντες.
Στη Γερμανία, οι ελλείψεις αφορούσαν σε μεγάλο βαθμό τα παιδιατρικά φάρμακα, οδηγώντας πολλούς γονείς να ψάχνουν να βρουν παυσίπονα ή αντιπυρετικά.
Ενώ μέρος της αιτίας για την έλλειψη προμηθειών ήταν η ασυνήθιστα υψηλή συχνότητα αναπνευστικών ασθενειών μετά από αρκετά χρόνια λόγω των lockdown, οι παραγωγοί γενοσήμων στη χώρα προειδοποίησαν ότι οι ελλείψεις αποκάλυψαν περισσότερα δομικά προβλήματα σχετικά με το σύστημα τιμολόγησης των γενοσήμων φαρμάκων.
Παρόλο που το κόστος παραγωγής εκτοξεύεται λόγω του πληθωρισμού, η τιμή στην οποία οι παραγωγοί μπορούν να πωλούν τα φάρμακά τους περιορίζεται από τις υποχρεωτικές εκπτώσεις που έχει θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση ώστε να καταστήσει τα φάρμακα προσιτά για τους ασθενείς.
Η βιομηχανία προειδοποιεί ότι, στριμωγμένη ανάμεσα σε αυτούς τους δύο παράγοντες, η παραγωγή έχει καταστεί οικονομικά ασύμφορη για πολλά φάρμακα.
«Αναμένουμε ότι, ως αποτέλεσμα του υψηλού πληθωρισμού, μεμονωμένα γενόσημα θα εξαφανιστούν από την αγορά», δήλωσε στη EURACTIV Γερμανίας ο Bork Bretthauer, διευθύνων σύμβουλος της Pro Generika, της ένωσης γερμανικών εταιρειών γενόσημων και βιοομοειδών φαρμάκων.
Μια έρευνα που διεξήγαγε η ένωση μεταξύ των εταιρειών-μελών της έδειξε ότι μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες, οι εταιρείες θα αναγκαστούν να σταματήσουν την παραγωγή ενός στα δέκα γενόσημα φάρμακα, καθώς δεν είναι πλέον οικονομικά βιώσιμο, εξήγησε.
Σύμφωνα με τον Bretthauer, τα αντιυπερτασικά, τα αντικαταθλιπτικά, τα παυσίπονα και τα αντιβιοτικά είναι ιδιαίτερα πιθανό να επηρεαστούν.
Το Βερολίνο λαμβάνει προσεκτικά μέτρα
Η Pro Generika είχε προειδοποιήσει για πιθανές ελλείψεις λόγω του πληθωρισμού ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο.
Τότε, το υπουργείο Υγείας της Γερμανίας κατέθεσε έναν νόμο που αποσκοπούσε στη σταθεροποίηση της δημόσιας ασφάλισης υγείας, αλλά δεν περιλάμβανε μέτρα για την πρόληψη των ελλείψεων φαρμάκων. Αντ’ αυτού, ο νόμος επικεντρώθηκε σε μέτρα που θα καθιστούσαν το ασφαλιστικό σύστημα πιο βιώσιμο οικονομικά.
Τέσσερις μήνες αργότερα και με αρκετές ελλείψεις φαρμάκων να συνεχίζονται, το υπουργείο κατέθεσε τώρα ένα σχέδιο νόμου που επικεντρώνεται ειδικά σε αυτό το πρόβλημα.
Το νομοσχέδιο, που δημοσιεύθηκε στις 14 Φεβρουαρίου, «περιέχει διαρθρωτικά μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού στον τομέα των γενόσημων φαρμάκων», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου στη EURACTIV Γερμανίας.
Αλλά αντί να προβεί σε γενικές προσαρμογές στις ισχύουσες υποχρεωτικές εκπτωτικές τιμές, η προσέγγιση του υπουργείου βασίζεται στην παρακολούθηση της κατάστασης και στη μεμονωμένη προσαρμογή των τιμών όπου και όταν χρειάζεται.
Για το σκοπό αυτό, ο νόμος θα ενισχύσει τους μηχανισμούς παρακολούθησης και αξιολόγησης της προσφοράς φαρμάκων και θα δημιουργήσει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για πιθανές ελλείψεις, εξήγησε ο εκπρόσωπος.
«Σε περίπτωση διαφαινόμενης στενότητας της αγοράς που ενέχει τον κίνδυνο συμφόρησης της προσφοράς, το υπουργείο μπορεί να λάβει μέτρα για τα φάρμακα σταθερής τιμής και τα φάρμακα με έκπτωση», πρόσθεσε.
Αυτή η πιο στοχευμένη προσέγγιση αποσκοπεί στον περιορισμό των επιπτώσεων σε όσους επωμίζονται το κόστος των ακριβότερων φαρμάκων, σύμφωνα με το υπουργείο.
Πολύ λίγο, πολύ αργά;
Αλλά για τον Bretthauer, ο νόμος δεν επαρκεί για να λάβει αποτελεσματικά μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η παραμονή των γενοσήμων στην αγορά.
Ο νόμος «δεν θα μπορέσει να αποτρέψει την απόσυρση φαρμάκων από την αγορά – και δεν φιλοδοξεί καν να το κάνει», δήλωσε. «Δεν έχει καμία ανακουφιστική επίδραση στον κύριο όγκο της προσφοράς και δεν παρέχει καμία βραχυπρόθεσμη ανακούφιση για τις εταιρείες γενοσήμων σε κανένα σημείο».
Ο Bretthauer επεσήμανε επίσης ότι το νομοσχέδιο επικεντρώνεται στα αντιβιοτικά και τα παυσίπονα και συνεπώς θα καλύψει μόνο το 1% περίπου των γενοσήμων φαρμάκων. «Δεν κάνει τίποτα για τους ασθενείς με καρδιακές παθήσεις, πόνο ή κατάθλιψη», τόνισε.
Αντ’ αυτού, η Pro Generika επιθυμεί τη συμπερίληψη κριτηρίων που θα «επιτρέπουν στους παραγωγούς να διαφοροποιήσουν την παραγωγή» σε όλες τις υποχρεωτικές συμβάσεις έκπτωσης. Επιπλέον, σύμφωνα με τον Bretthauer, απαιτείται προσαρμογή των τιμών για φάρμακα που δεν καλύπτονται επί του παρόντος από το νέο νομοσχέδιο.
Είναι οι υποχρεωτικές εκπτώσεις το πρόβλημα;
Κατά την άποψη των δημόσιων ασφαλιστικών οργανισμών υγείας, ωστόσο, οι σταθερές τιμές για τα γενόσημα δεν είναι ο βασικός παράγοντας των ελλείψεων φαρμάκων.
«Οι αιτίες των περιορισμών στην προμήθεια φαρμάκων είναι πολλαπλές, όπως δείχνουν διάφορες μελέτες», δήλωσε στη EURACTIV Γερμανίας ο Jens Ofiera από τον όμιλο των γερμανικών δημόσιων ασφαλιστικών φορέων υγείας (GKV).
Αντιθέτως, υποστήριξε, η υψηλή συγκέντρωση της παραγωγής σε πολύ λίγες εγκαταστάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο σημαίνει ότι τυχόν συμφόρηση μπορεί να έχει παγκόσμιες επιπτώσεις. Σε μια παγκόσμια αγορά, πρόσθεσε ο Ofiera, οι αλλαγές στο σύστημα τιμολόγησης της Γερμανίας θα είχαν μόνο πολύ μικρές συνέπειες.
Τόνισε επίσης ότι η ένωση «επανεξετάζει τακτικά την αγορά τιμών αναφοράς και προσαρμόζει τις τιμές αναφοράς σε κατάλληλα χρονικά διαστήματα σε μια μεταβαλλόμενη κατάσταση της αγοράς. Αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση αλλά και αύξησή τους».
Για τον Ofiera, η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει μέτρα «για τη διαρθρωτική αντιμετώπιση των υφιστάμενων προβλημάτων εφοδιασμού στην παροχή φαρμάκων. Το να επιτρέπεται στη φαρμακοβιομηχανία αμιγώς να χρεώνει υψηλότερες τιμές δεν αποτελεί βιώσιμη λύση».