Η Κίνα δεν έχει ξεπεράσει καμία κόκκινη γραμμή όσον αφορά την προμήθεια όπλων προς τη Ρωσία και θέλει να «ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο να συνδεθεί με τις ρωσικές στρατιωτικές δραστηριότητες», δήλωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ σε διάφορα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της EURACTIV.
Ο Μπορέλ επιβεβαίωσε επίσης στις 24 Μαρτίου ότι σύντομα θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Κίνα για να συζητήσει, μεταξύ άλλων για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά δεν έδωσε συγκεκριμένη ημερομηνία για το ταξίδι.
Μετά το ταξίδι του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ στη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα, αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες θα ταξιδέψουν σύντομα στο Πεκίνο.
Ο πρόεδρος της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ αναμένεται να βρεθεί εκεί την επόμενη εβδομάδα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα μεταβεί στο Πεκίνο σε δύο εβδομάδες από κοινού με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι έχει επίσης μόνιμη πρόσκληση.
Στο μεταξύ, η πλευρά της ΕΕ ετοιμάζεται να οριστικοποιήσει τα σχέδια για την επόμενη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κίνας στο Πεκίνο, η οποία πιθανότατα θα πραγματοποιηθεί πριν από το καλοκαίρι και μετά από μια σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ, λένε αξιωματούχοι της ΕΕ.
«Οι Κινέζοι θέλουν να διαδραματίσουν διπλωματικό ρόλο, δεν θέλουν να συνδεθούν πλήρως με τις στρατιωτικές ενέργειες της Μόσχας», δήλωσε ο Μπορέλ, προσθέτοντας ότι το Πεκίνο θα έχει συμφέρον «να εμφανιστεί ως συντονιστής και όχι ως διαμεσολαβητής».
Τον Φεβρουάριο, η Κίνα δημοσίευσε ένα έγγραφο 12 σημείων που ζητούσε επείγουσες ειρηνευτικές συνομιλίες και μια «πολιτική διευθέτηση» του πολέμου, το οποίο έγινε θετικά δεκτό από τη Μόσχα, αλλά συνάντησε δυτικούς δισταγμούς.
Ερωτηθείς σχετικά με το ειρηνευτικό σχέδιο, ο Μπορέλ επανέλαβε μια προηγούμενη εκτίμησή του ότι το σχέδιο ήταν «μια σύνθεση της πολύ γνωστής θέσης της Κίνας», αλλά «όχι ένα ειρηνευτικό σχέδιο».
«Ο Πούτιν μιλάει για ειρηνική διευθέτηση και ταυτόχρονα συνεχίζει τους βομβαρδισμούς – η Κίνα πρέπει να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να κάνει τη Ρωσία να καταλάβει ότι δεν θα πάει πουθενά», δήλωσε ο Μπορέλ.
Τα σχόλια του Μπορέλ ήρθαν εν μέσω αυξανόμενης ανησυχίας στη Δύση για την εμβάθυνση της σχέσης του Πεκίνου με τη Μόσχα, η οποία υπογραμμίζεται από την άρνησή του να καταδικάσει την επιθετικότητα του Κρεμλίνου κατά της Ουκρανίας και την επίσκεψη του Κινέζου προέδρου στη Μόσχα για μια διήμερη σύνοδο κορυφής με τον Βλαντίμιρ Πούτιν αυτή την εβδομάδα.
«Κάποια όρια»
Παρά τις φιλικές φωτογραφίες του Σι και του Πούτιν στη Μόσχα, ο Μπορέλ δήλωσε ότι η αντίληψή του ήταν ότι «η Κίνα δεν είναι πρόθυμη να πάρει θέση» και «το Πεκίνο θέλει να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο να συνδεθεί με τις ρωσικές στρατιωτικές δραστηριότητες».
«Οι Κινέζοι δεν θέλουν να εμφανιστούν πλήρως ευθυγραμμισμένοι με τη Ρωσία – αισθάνονται πολύ άβολα με αυτό που συμβαίνει», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ύπατος Εκπρόσωπος.
«Αυτή η απεριόριστη φιλία φαίνεται να έχει κάποια όρια», πρόσθεσε.
Η Κίνα, από την πλευρά της, έχει αρνηθεί οποιαδήποτε πρόθεση να εξοπλίσει τη Ρωσία.
«Η Κίνα δεν έχει ξεπεράσει καμία κόκκινη γραμμή για εμάς», δήλωσε ο Μπορέλ όταν ρωτήθηκε εκ νέου αν έχει δει στοιχεία ότι η Κίνα προμηθεύει όπλα στη Ρωσία.
«Δεν το κάνουν αυτό και αυτό είναι που παρακολουθούμε στενά».
Η Δύση είναι επιφυλακτική απέναντι στην αντίδραση της Κίνας στον πόλεμο στην Ουκρανία, με ορισμένους αξιωματούχους να προειδοποιούν ότι μια πιθανή ρωσική νίκη θα μπορούσε να διαμορφώσει τα σχέδια της Κίνας για την Ταϊβάν.
Ο Μπορέλ εξήγησε ότι η εταιρική σχέση του Πεκίνου με τη Μόσχα «είναι διπλωματική και οικονομική, αλλά ποτέ δεν ανέπτυξαν στρατιωτική συμμαχία. Έτσι, μου φαίνεται ότι η Κίνα δεν θέλει να βρεθεί σε μια κατάσταση όπου η Ουκρανία θα μπλεχτεί με το ζήτημα της Ταϊβάν».
Αντ’ αυτού, είπε, το Πεκίνο θα επιδιώξει περισσότερο διπλωματικές επιτυχίες, αναφέροντας τον ρόλο του στην πρόσφατη αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, μετά από χρόνια εχθρότητας που απείλησαν τη σταθερότητα και την ασφάλεια στον Κόλπο και συνέβαλαν στην τροφοδότηση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή από την Υεμένη έως τη Συρία.
Η συμφωνία, με τη μεσολάβηση της Κίνας, ανακοινώθηκε έπειτα από τέσσερις ημέρες προηγουμένως αδιευκρίνιστων συνομιλιών στο Πεκίνο μεταξύ κορυφαίων αξιωματούχων ασφαλείας των δύο αντίπαλων δυνάμεων της Μέσης Ανατολής.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον κίνδυνο το Πεκίνο να έχει κίνητρο να υποστηρίξει τις προσπάθειες να συνεχιστεί ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία για οικονομικά οφέλη, ο Μπορέλ δήλωσε ότι «η Κίνα εκμεταλλεύεται την κατάσταση, το ίδιο και η Ινδία».
«Δεν μπορείτε να περιμένετε από την Κίνα να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο», πρόσθεσε.
Είπε επίσης ότι το πρόσφατο ταξίδι του Σι στη Μόσχα μείωσε την πιθανότητα ο Πούτιν να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα.
«Ένα σημαντικό πράγμα είναι ότι αυτή η επίσκεψη μειώνει τον κίνδυνο πυρηνικού πολέμου και το έχουν καταστήσει [οι Κινέζοι] πολύ, πολύ σαφές», δήλωσε ο Μπορέλ.
«Ο Σι θέλει να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο να συνδεθεί με τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση», πρόσθεσε. «Δεν εμπλέκονται στρατιωτικά και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θέλουν να εμπλακούν στρατιωτικά».
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ουάσινγκτον έχει βολιδοσκοπήσει τους στενούς συμμάχους της σχετικά με το ενδεχόμενο επιβολής νέων κυρώσεων στο Πεκίνο, εάν επιλέξει να παράσχει στρατιωτική υποστήριξη στη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τρίγωνο Ευρώπη-ΗΠΑ-Κίνα
Ερωτηθείς ποια θα είναι η πολιτική της Ευρώπης απέναντι στην Κίνα, αφού οι ΗΠΑ ζήτησαν από τους Ευρωπαίους να υιοθετήσουν μια πιο σκληρή στάση, ο Μπορέλ δήλωσε ότι από την αρχή της θητείας του έχει πιέσει για ένα «δόγμα Σινάτρα» στις σχέσεις της Ένωσης με το Πεκίνο.
Αναφερόμενος στο τραγούδι «My Way» του Φρανκ Σινάτρα, ο Μπορέλ είχε προηγουμένως υποστηρίξει ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναπτύξει τη δική της ανεξάρτητη θέση για την Κίνα.
Με την ολοένα και πιο σκληρή στάση της Ουάσινγκτον απέναντι στο Πεκίνο, η πρωταρχική ανησυχία της ΕΕ και των κρατών μελών της τα τελευταία χρόνια ήταν να αποφύγουν να εμπλακούν σε έναν ανταγωνισμό υπερδυνάμεων μεταξύ των δύο.
Σύμφωνα με τον Μπορέλ, η κατάσταση έχει γίνει πιο περίπλοκη με τον σημερινό πόλεμο «αλλά ο τρόπος με τον οποίο θα αλληλεπιδράσει το τρίγωνο Ευρώπη-ΗΠΑ-Κίνα θα καθορίσει αυτόν τον αιώνα».
«Η Ευρώπη δεν θα απέχει ποτέ εξίσου από την Ουάσινγκτον, επειδή μοιραζόμαστε το ίδιο οικονομικό μοντέλο», είπε, αλλά πρόσθεσε ότι «το ένα είναι να μην είμαστε σε ίσες αποστάσεις, το άλλο είναι να καταλάβουμε ότι έχουμε τα δικά μας συμφέροντα».